‘Ik wil wel wat minder werken’, zei haar moeder in 2003. ‘Voor mij was dat het moment om in het familiebedrijf te stappen’ zegt Renate Meulenkamp-Back. ‘M’n vader startte een draaierij in 1978: Draaierij Back en Overmars (Drabo). M’n moeder deed de boekhouding. Die nam ik dus van haar over.’ Maar het was bepaald geen liefde op het eerste gezicht. Renate: ‘Ik had weinig affiniteit met de industrie. Ik werkte al tien jaar lang in de reisbranche en runde een aantal filialen van een grote reisorganisatie. Ineens kwam ik in een mannenwereld terecht waar mensen heel direct met elkaar communiceerden. Dat was ik niet gewend. Vrouwen gaan veel indirecter met elkaar om. Onder de oppervlakte kan van alles spelen. Die directheid van mannen ben ik al snel gaan waarderen.’

Driekoppige directie

Van boekhouding had ze weinig kaas gegeten. Renate: ‘Ik vond het maar saai.’ Toch ging ze de uitdaging aan. ‘Ik pakte een boekhoudstudie op in de avonduren en begon drie dagen per week in het bedrijf te werken. Gewoon vanaf de basis. Langzaam maar zeker leerde ik het bedrijf en de industrie kennen en ik begon het steeds leuker te vinden. Inmiddels ben ik al heel wat jaartjes financieel directeur en ben ik verantwoordelijk voor het volledige financiële pakket, inclusief personeelszaken. In 2003 namen Jaap Oosterhof, mijn jongere broer Marc, en ik de aandelen over van onze vader. We vormen nu een driekoppige directie. Jaap werkt al langer in dit bedrijf dan wij. Hij is de technische man, Marc doet de commercie en regelt alles dat te maken heeft met het interne productieproces, en ik dus financiën en hr.’

In elkaars vaarwater

Het driemanschap is goed op elkaar ingespeeld. ‘We werken soepel samen’, legt ze uit. ‘Met z’n drieën nemen we de beslissingen. En dat gaat eigenlijk zonder problemen, omdat we alle drie op een ander deel van het bedrijf zijn gericht. We vullen elkaar aan, en respecteren elkaars expertise. Hoewel mijn broer en ik soms wel degelijk in elkaars vaarwater zitten. Ik vind Marc wel eens eigenwijs. En dat vindt hij van mij ook. Maar we lossen het altijd op en Jaap is ondertussen de rust zelve.’ Haar vader is nog niet helemaal naar de achtergrond verdwenen. ‘Hij kan het nog niet helemaal loslaten. Hij is hier vaak nog elke dag wel even. Begrijpelijk ook. Hij heeft het bedrijf van de grond af aan opgebouwd. Nu is het in handen van de volgende generatie en dan is het natuurlijk spannend hoe dat gaat. Maar ook wij willen door met dit bedrijf en zorgen dat het blijft voortbestaan.’

‘Nu is het in handen van de volgende generatie en dan is het natuurlijk spannend hoe dat gaat’

Werk en privé

Hoe is het om zo intensief met familie samen te werken? Renate: ‘Dat gaat prima. Buiten werk zien mijn broer en ik elkaar nauwelijks. Eén keer per jaar gaan we met de familie een weekend weg, maar verder is het familiecontact buiten de zaak er vooral op verjaar- en feestdagen. Maar we wonen dicht bij elkaar en zijn er voor elkaar, dat is het belangrijkste. Maar ik heb tenslotte ook nog een eigen gezin: een man en een zoon en een dochter van 16 en 14. Die hebben ook aandacht nodig. We proberen ’s avonds altijd met z’n vieren te eten. Dat lukt redelijk goed. Ik heb gemerkt dat het belangrijk is om daarvoor een duidelijk structuur te hebben. Dat is voor de kinderen en ook voor mijzelf het fijnst. Ook rijd ik graag paard in de vrije uurtjes. We wonen net buiten Hardenberg en hebben een groot weiland voor ons huis met een paard en een pony. Als ik ‘s morgens wakker word en ik zie de zon opgaan boven de landerijen, dan geeft me dat enorm veel energie. Maar die energie voel ik ook als ik door de fabriekshallen loop. Ik zie dan hoe de medewerkers vakkundig bezig zijn en tastbare producten opleveren. Dat is heel inspirerend.’

E-book: Actief aan de slag met groei

Vandaag nog beginnen met groeien? Download ons e-book ‘Actief aan de slag met groei’. En lees praktische tips en inzichten over groeistrategieën, risico’s en leiderschap.

Download e-book.

Mensen helpen als belangrijke drijfveer

‘Ik wil dat medewerkers het goed hebben bij ons en ik wil ze helpen om beter te worden in hun werk. Ik denk dat dat een van mijn sterke eigenschappen is. Ook werk ik nauwkeurig. Ik wil dat alles goed op orde is. Wát ik doe, doe ik graag goed. Daar sla ik overigens wel eens in door. Een andere valkuil is dat ik moeilijk “nee” kan zeggen wanneer medewerkers hun problemen bij mij neerleggen. Ik trek het me aan en zoek dan naar oplossingen. Die vereenzelviging met andermans problemen helpt mij niet. Ik kreeg daar echt last van. Temeer omdat ik merkte dat een medewerker die ik had geprobeerd te helpen, zich tegen me keerde. Dat voelde als een mes in m’n rug. Ik heb toen bewust mijn houding veranderd. Ik houd problemen van anderen nu wat vaker af.’ Terugkijkend op de afgelopen jaren heeft ze nog het meest geleerd van een personal coach. Renate: ‘Ik heb geleerd hoe ik gebeurtenissen anders kan “framen”. Anderen kan ik namelijk niet veranderen, mezelf wel.’

Ondernemer van het jaar

Naast haar werk in het familiebedrijf is ze ook nog bestuurslid van VNO-NCW en werd ze met haar team in 2019 uitgeroepen tot ‘ondernemer van het jaar in de regio Vechtdal’. ‘Ik maak me als bestuurslid van de werkgeversvereniging hard voor de maakindustrie.’ Trots is ze op de titel ‘ondernemer van het jaar’. ‘Die titel was belangrijk voor ons’, vertelt Renate. ‘Hiermee kunnen we laten zien dat we een interessante werkgever zijn. Verspanen, een vorm van materiaalbewerking, is een prachtig vak. Dat moeten jonge mensen weten zodat ze de weg naar onze sector en ons bedrijf beter weten te vinden. Daar zet ik me persoonlijk voor in. We willen dit bedrijf tenslotte graag nog heel wat generaties laten bestaan.’

’Familiebedrijven voeren vaak een gedegen en verantwoorde bedrijfsvoering’

Ralph van Dam is business partner Ondernemerschap bij Centraal Beheer en adviseert ook vanuit eigen ervaring veel ondernemers. Van Dam: ‘Voor een familiebedrijf is bedrijfscontinuïteit van levensbelang omdat het van generatie op generatie wordt overgedragen. Hierdoor nemen familiebedrijven, vergeleken met andere bedrijven, vaak minder risico. Hun bedrijfsvoering is vaak gedegen en verantwoord. Onnodige risico’s worden vaak vermeden. Bedrijfscontinuïteit slaat voor familiebedrijven dan ook op alle facetten van de onderneming: personeel, financiën, marketing en leveranciers, maar ook op een onderwerp als bedrijfsopvolging. Het thema bedrijfscontinuïteit kun je als een satéprikker door al deze aandachtsgebieden schuiven.'

'Per aandachtsgebied kijken veel familiebedrijven naar de grootste bedreigingen en risico’s, brengen deze in kaart en anticiperen hierop. Ze vormen dan ook vaak een voorbeeld voor andere ondernemers. Ze hebben bovendien vaak een lange adem omdat ze niet of beperkt afhankelijk zijn van externe financiers. Zit de markt even tegen of is er sprake van een crisis? Dan is er vaak voldoende kapitaal achter de hand om de business te continueren.’

Het zakelijke verhaal van Drabo

‘Je kunt je bedrijf niet alleen laten groeien’, zegt Renate Meulenkamp-Back in een interview over Drabo. Daarvoor heb je partners nodig, maar ook automatisering en robotisering. ‘Alleen zo kunnen we nu sneller grote producten opleveren.’

Het gezicht achter

In 'Het gezicht achter' nemen we een kijkje achter de schermen van mkb-bedrijven. Hoe gaan de ondernemers achter deze bedrijven om met zaken als bedrijfscontinuïteit, groei, duurzaamheid en duurzame inzetbaarheid? Behalve deze artikelserie bestaat 'Het gezicht achter' ook uit een podcastreeks op BNR en een serie mini-documentaires op RTLZ.

Dit artikel komt uit FD Persoonlijk, het weekendmagazine van het FD. Hier vind je meer persoonlijke verhalen, interviews en achtergronden toegespitst op thema’s als cultuur, design, mode en carrière.