Meerdere grote Nederlandse webwinkels staan op het punt zich te verenigen, zodat zij een eigen cao kunnen afsluiten. Daarmee willen zij zich beschermen tegen buitenlandse spelers als Amazon en Alibaba.
Branchevereniging Inretail en websupermarkt Picnic zijn met webwinkels in gesprek over de oprichting van een nieuwe vereniging van e-commerce-werkgevers, zo bevestigen zij tegenover het FD. Onlinewarenhuis Wehkamp doet mee aan de gesprekken — die al in vergevorderd stadium zijn. Bol.com vooralsnog niet. De webwinkeldochter van Ahold ziet op dit moment geen aanleiding om zich aan te sluiten bij een cao, aldus een woordvoerder. Electronicawebwinkel Coolblue kon maandag niet reageren.
Flitsbezorger Gorillas kan niet bevestigen dat het meedoet, maar volgt op eigen initiatief al de cao die Picnic voor zichzelf heeft afgesloten.
Inretail en Picnic kunnen nog niet zeggen wie nog meer betrokken zijn, behalve dat het om Nederlandse webwinkels gaat die het overgrote deel van hun omzet online behalen, zowel in de food als de non-food.
De Nederlandse e-commerce-sector telt naar schatting meer dan 40.000 werknemers, maar heeft nog geen eigen cao. Vakbonden hebben geregeld kritiek op de arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden in de de branche.
Webshops hopen dat een eigen cao hen kan beschermen tegen buitenlandse spelers als Amazon en Alibaba, die zouden concurreren op arbeidsomstandigheden. Als een meerderheid van de e-commerce zich aansluit bij deze cao, moeten alle webwinkels die naar Nederland komen zich hieraan houden.
Onlinesupermarkt Picnic is een fanatiek pleitbezorger van een eigen cao voor webwinkels. Daarom voert de websupermarkt al een jaar gesprekken met andere webspelers, om zich te verenigen. Ook brancheverenigingen Inretail en Thuiswinkel.org zijn aangehaakt. De aangesloten bedrijven zullen naar verwachting in de komende weken een werkgeversvereniging oprichten. Daarna zal deze nieuwe club vakbonden uitnodigen om te onderhandelen over een eigen cao.
Volgens diverse bronnen bewandelt Picnic nog een tweede spoor. Samen met Ahold Delhaize, Jumbo, FNV, CNV en De Unie onderzoekt het bedrijf of het mogelijk is een webwinkel-cao te maken voor alleen de supermarktsector. De AWVN, die werkgevers adviseert over arbeidsvoorwaarden, bevestigt dat ze bij beide trajecten is betrokken.
Een nieuwe overeenkomst laat hoe dan ook nog even op zich wachten. In de tussentijd heeft Picnic maandag een eigen cao afgesloten met vakbond De Unie. Opnieuw zonder weekendtoeslag. Wel krijgen werknemers er de komende drie jaar in stapjes 9% loon bij, plus 1% eenmalig.
Dat is ongeveer hetzelfde als hun collega's in de supermarkten krijgen. De supermarktwerkgevers boden eind oktober een loonstijging van 9% in drie jaar tijd. Wel willen zij tegelijkertijd de zondagtoeslag halveren. De bonden raadplegen hun leden over dit eindbod.
De supermarkten begonnen met een bod van 5% voor twee jaar. Door de krapte op de arbeidsmarkt moeten werkgevers meer bieden om aan mensen te komen.
FNV-bestuurder Michiel Al vindt nog steeds dat Picnic gewoon onder supermarkt-cao valt, al verloor de bond in 2019 een rechtszaak daarover. Picnic ziet zichzelf niet als supermarktbedrijf maar als e-commercebedrijf, vergelijkbaar met Amazon, Bol.com of Zalando. De rechter ging hierin mee.
'De e-commerce is echt een eigen tak van sport, die over vier jaar de grootste sector van de winkelbranche zal zijn', zegt Picnic-oprichter Michiel Muller. 'Maar op dit moment zijn tienduizenden werknemers alleen gebonden aan de wet en eigen regelingen van bedrijven.'
Nu webgiganten als Amazon en het Chinese JD.com in Nederland neerstrijken, zijn cao-afspraken essentieel, vindt Muller. 'Zij komen hier een ongereguleerde markt binnenwandelen en zullen gaan concurreren op zaken als zzp-constructies en lage lonen.' Ironisch genoeg is dat precies het argument dat de vakbonden tegen Picnic gebruikten.
Met een eigen cao wil Picnic naar eigen zeggen afdwingen dat buitenlandse partijen zich aan de regels van deze cao moeten houden. Zo ver is het nog lang niet, nuanceert Marlene ten Ham, directeur van brancheclub Thuiswinkel.org. 'Het gaat nu om een handjevol bedrijven. Een cao is pas algemeen verbindend als 60% van de markt zich heeft aangesloten.'
Tegelijkertijd noemt Ten Ham de plannen voor een eigen cao een interessante 'eerste stap naar meer'. Thuiswinkel.org wil zien waar dit initiatief naartoe kan groeien, zegt de directeur. 'Daarom zijn we aangehaakt bij deze gesprekken.' De nieuwe e-commerce-cao zal ongetwijfeld niet meteen zo goed zijn als de ING-cao, zegt Picnic-oprichter Muller. 'Maar je moet ergens beginnen.'
