
In het kort
- Brussel werkt aan een wet die de macht van grote Amerikaanse techbedrijven moet indammen.
- EU-lidstaten zinnen op een aanscherping van het voorstel van de Europese Commissie.
- Webwinkels als Bol.com en Zalando zien dit met lede ogen aan.
- Ze zijn bang dat de nieuwe, strenge wet straks ook voor hen gaat gelden en hun groeiplannen hindert.
Webwinkels als Bol.com en Zalando maken zich ernstige zorgen over een nieuwe Europese wet, die is bedoeld om de macht van Amerikaanse technologiebedrijven in te dammen. Ze zijn bang dat ze aan dezelfde strenge eisen moeten voldoen als bijvoorbeeld Amazon, Google en Facebook. Dat zou de groei van kleinere webwinkels kunnen hinderen, zo claimen ze. Deze week nemen de EU-lidstaten hierover een cruciale beslissing.
Tot nu toe was de Europese techsector voorstander van de wet voor Digitale Markten (DMA), een nieuw wapen waarmee Brussel de macht van 'big tech' wil breken. Door de digitalemarktenwet, die vorig najaar door de Europese Commissie is voorgesteld, moeten Europese bedrijven beter kunnen concurreren. Maar een aanscherping van de wet, die nu in Brussel circuleert, alarmeert de Europese techbedrijven.
De Nederlandse webwinkel Bol.com is bezorgd dat hiermee de groei van 'innovatieve Europese spelers' wordt gehinderd. Moederbedrijf Ahold wil Bol juist naar de beurs brengen om sneller te kunnen groeien. Een woordvoerder wil niet zeggen welke gevolgen de digitalemarktenwet voor het bedrijf kan hebben.
Poortwachters
De digitalemarktenwet wijst de grootste internetbedrijven aan als 'poortwachters' voor de digitale economie. Die status geeft ze extra plichten om het leven van de concurrentie aangenamer te maken. Google, bijvoorbeeld, moet aantonen dat het zijn eigen winkelservice Google Shopping niet voortrekt boven andere webwinkels. Amazon moet webwinkels de vrijheid geven om ook via andere platforms zaken te doen. Ook kunnen ze minder gemakkelijk overnames doen.
Het protest van de webwinkels richt zich tegen een voorstel van de invloedrijke Europese Raad van Ministers, het overlegorgaan van de EU-lidstaten dat donderdag en vrijdag bijeenkomt om over de wet te praten. De digitalemarktenwet reguleert bedrijven met 45 miljoen 'actieve eindgebruikers'. Als het aan de lidstaten ligt, zijn dit niet alleen klanten die iets kopen, maar ook mensen die een website alleen maar bekijken. Hierdoor zouden meer bedrijven onder de wet vallen.
Deze aanscherping wordt een 'obstakel voor groei van Europese e-commerceplatforms', aldus negen Europese bedrijven. Ze vrezen dat ze te snel onder de wet zullen vallen, ook al hebben ze nog niet de omvang van een mondiaal techbedrijf. Bij een webwinkel als Zalando, bijvoorbeeld, is het aantal bezoekers bijna veertig keer zo hoog als het aantal klanten.
De ministers onderhandelen hierover de komende weken met het Europarlement en de Europese Commissie. Dat moet in de eerste helft van volgend jaar tot de finale wet leiden, die dan in 2023 van kracht zal zijn.
Meer protest
Meer organisaties sluiten zich aan het het protest tegen de aangescherpte wet. De Europese Tech Alliantie, waarbij ook Booking, Bol.com en Zalando zijn aangesloten, wil dat Brussel onderscheid maakt tussen socialemediaplatforms en andere bedrijven. Bij de eerste categorie draait het businessmodel volledig om het aantal personen dat een bericht leest. Hoe meer bezoekers, hoe meer advertentie-inkomsten, Voor webwinkels, zo stellen de bedrijven, is het alleen relevant hoeveel klanten daadwerkelijk iets kopen.
Ook werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland protesteren tegen de grotere reikwijdte van de wet, zo blijkt uit een brief aan de Kamer. De ruimere criteria kunnen volgens de organisaties leiden tot het onbedoelde gevolg dat de digitalemarktenwet van toepassing zal zijn op veel meer bedrijven dan aanvankelijk de bedoeling was. Dit zou de concurrentiekracht van kleinere digitale spelers bij voorbaat verzwakken.