Op rantsoen
Door torenhoge energieprijzen moeten ondernemers en organisaties acuut hun verbruik terugdringen. Elk dubbeltje telt. Welke stappen zetten zij?
Gebakje in de ene hand, koffie in de andere. En laarzen aan de voeten. Het is donderdag 16 december 2021 en in een weiland in het buurtschap Oxe bij Deventer wordt een feestje georganiseerd. De eerste meters van zeven kilometer biogasleiding gaan de grond in. Die moeten de vergisters op het boerenerf verbinden met de afnemer in de stad.
Dat is Royal GD, een bedrijf gespecialiseerd in diergezondheid met een groot veterinair laboratorium dat ongeveer vijfhonderd medewerkers telt. 'Tegenwoordig gebruiken wij voor onze verwarming geen aardgas maar biogas', zegt Marloes Groot, inkoper bij Royal GD. 'Als het goed is, komen wij zo zonder problemen de winter door.'
Verder terug naar 2016. Vijf boeren in Oxe willen een biogasinstallatie en vragen advies aan CCS, een in deze techniek gespecialiseerd ingenieursbureau. Bouw in de stallen een gesloten vloer en koop robots die poep zuigen, luidt het advies. Ook moet er een vergister komen waarin uit de poep gas wordt gewonnen, en een hub om het gas van alle vijf boeren te verzamelen. Kosten: ruim €3 mln.
'Die investering verdienen wij in ongeveer tien jaar terug', zegt boer Lennard Lamberts van Melkveebedrijf Lamberts. Maar om het geld is het hem niet in de eerste plaats te doen. Belangrijker is de halvering van zijn stikstofuitstoot. Zo hoopt Lamberts dat de toekomstige reductiemaatregelen van de regering hem minder hard zullen treffen.
De boeren kunnen de installatie niet volledig uit eigen middelen betalen en hebben subsidie en financiering nodig. Willen ze daarvoor in aanmerking komen, dan moeten ze aantonen dat ze klanten hebben. De onderhandelingen met een geïnteresseerd bedrijf worden geopend, maar dat haakt op het laatste moment af. Dan wenden de boeren de blik naar het laboratorium van Royal GD.
Daar is de bereidheid groot. 'We werken al jaren samen met deze boeren', zegt Marloes Groot van Royal GD. 'Periodiek testen we de melk van hun koeien en, als de dierenartsen het willen, onderzoeken we het bloed van hun beesten. Natuurlijk wilden wij de boeren helpen met dit initiatief, natuurlijk tekenden wij een intentieverklaring.'
Een paar maanden geleden arriveerde de biogasleiding bij het pand van Royal GD. Daar gingen ze door een koof in het trappenhuis naar de technische ruimte waar een speciale verwarmingsketel was aangelegd. Die staat naast de aardgasketel. In geval van nood kan Royal GD zo eenvoudig terug naar de oude situatie.
Besparingen realiseert Royal GD nog niet met de nieuwe leverancier. 'We betalen de prijs die wij ook betaalden voor het aardgas', zegt Groot. 'De boeren steken hun nek uit en verdienen onze steun. Al hopen we natuurlijk wel dat we in de toekomst met biogas ook een prijsvoordeel kunnen behalen.'
De boeren hebben inmiddels een tweede klant: veevoederproducent ForFarmers, afdeling Deventer. De leiding naar Royal GD heeft de juiste richting en voldoende capaciteit, dus doortrekken volstaat. Nog 750 meter te gaan.
