Het verlagen van de rente, het wapen van centrale banken in de strijd tegen een negatieve inflatie en zwakke economie, lijkt weinig efficiënt. Sterker nog, beleidsmakers zouden de economische risico's van deze renteverlaging weleens aanzienlijk onderschat kunnen hebben.
Dat schrijft Scott Mather, cio van obligatiebelegger Pimco in een analyse. 'Ja, de negatieve rente helpt regeringen bij het verlagen van de rente op staatsleningen (...), maar het kan een tegengesteld effect hebben op de algehele financiële omstandigheden.' Mather noemt oplopende kredietpremies en risicopremies, verhoogde volatiliteit en de verminderde beschikbaarheid van krediet bij banken.
Gegarandeerd verlies
Want, zo legt de topman uit, als de rente op of onder nul komt, zijn 'veilige' investeringen als staatsleningen en andere hoogwaardige obligatieleningen ineens veel risicovoller. Dat veroorzaakt volgens hem een gegarandeerd verlies op beleggingen die ooit zo veilig leken en een financieel systeem waarin hoogwaardige activa worden vervangen door meer risicovolle beleggingen waarop een negatief rendement wordt verwacht.
Op macro-economisch gebied wijst Mather op de rentemarges van banken die door de negatieve rente lager worden, terwijl de kosten van kapitaal omhoog gaan om een lagere winstgevendheid te compenseren. 'Banken proberen die kosten door te berekenen aan consumenten en bedrijven; ze beperken de kredietverlening en verhogen de rente op leningen.'
Alternatief
Een alternatief voor de negatieve rente heeft Mather ook. 'Een monetair beleid dat meer is gericht op de versoepeling van financiële omstandigheden (...), zou weleens veel effectiever kunnen zijn dan een beleid met negatieve rentes dat veel onbekende kosten en risico's heeft en — tot nu toe — meer kwaad dan goed heeft gedaan.' De Pimco-cio noemt als voorbeeld een inkoopprogramma voor kredieten en vermogens.
De obligatiebelegger doet zijn uitspraken in een nerveus klimaat, waar aandelenkoersen dalen, economieën verzwakken en centrale banken volop ingrijpen. De Bank of Japan voerde deze maand bijvoorbeeld een negatieve depositorente in en de ECB verlaagde diezelfde rente in december vorig jaar van -0,2% naar -0,3%.