De voor velen onverwachte overwinning van Donald Trump heeft deze week voor een even onverwachte reactie op de financiële markten gezorgd.

Geen kelderende aandelenkoersen zoals menig analist vooraf voorspelde. Maar een Dow Jones-index die vrijdag een alltime high aantikte.

Op de obligatiemarkt was de reactie minstens zo opmerkelijk. Er was geen sprake van een vlucht naar veilige havens zoals Amerikaanse staatsobligaties. De rente daalde dus ook niet maar steeg.

Inflatiepresident

Met dank aan de overwinningstoespraak van Trump. Zijn woorden van verzoening en beloftes van investeringen in infrastructuur zorgden voor optimisme onder beleggers.

Daarmee kreeg hij de bijnaam 'de inflatiepresident'. Zijn beleid zal volgens analisten prijsopdrijvend werken. En bij inflatie willen obligatiebeleggers gecompenseerd worden voor het feit dat hun investering aan het einde van de looptijd minder waard is geworden. Die compensatie komt in de vorm van hogere rentes.

Rentestanden

In de VS sprong het effectief rendement (de yield) op Amerikaanse tienjaarsleningen van een dieptepunt woensdagochtend van 1,73% naar 2,15% op donderdag. Vrijdag was de Amerikaanse obligatiemarkt gesloten in verband met Veterans Day.

De hogere Amerikaanse rente duwde ook de Europese effectief rendementen (de yield) opwaarts. De Duitse tienjaarsrente pluste sinds de toespraak van Trump van 0,09% naar 0,32%, een stijging van 23 basispunten.

De Italiaanse rente schoot voor het eerst sinds juni vorig jaar door de 2%-grens heen. De Nederlandse rente liet een vergelijkbare driedaagse klim zien van 0,21 naar 0,48%.

Hogere rendementen

Dat is goed nieuws voor Nederlandse pensioenfondsen. Een hogere rente zorgt immers voor een betere betaalbaarheid van toekomstige verplichtingen. De lage en in sommige gevallen zelfs negatieve rente zijn al langere tijd een doorn in het oog van pensioenbestuurders.

De stijging van de rente komt op een moment dat zij de balans opmaken. Bij te lage dekkingsgraden moeten tekorten worden gedekt met hogere premies of kortingen op de pensioenen. Met de stijgende rente is de kans dat die maatregelen noodzakelijk zijn kleiner geworden.

Ook verzekeraars zitten al geruime tijd te springen om hogere rendementen. Ook voor deze sector geldt dat een hogere rente ervoor zorgt dat eenvoudiger aan toekomstige verplichtingen kan worden voldaan.

Verzekeraars

Op de beurs ging het verzekeraars dan ook voor de wind. Aegon, die ook beter dan verwachte kwartaalcijfers presenteerde, pluste sinds bekend is dat Trump president wordt zo'n 18%. Nationale-Nederlanden won de afgelopen drie dagen een kleine 9%.

De rente op langer lopende leningen stijgt harder dan die van obligaties met een kortere looptijd. De rentecurve wordt steiler, heet dat in jargon. Dat is gunstig voor banken die kort geld lenen en dat voor langere tijd uitlenen. Hoe steiler de curve des te groter de marge.

Ook dat was op de aandelenbeurzen te zien. ABN Amro sloot donderdag op de hoogste koers ooit en een Europese bankenindex dikte 3,5% aan sinds de winst van Trump.

Voor obligatiebeleggers was het wel even slikken deze week. Obligatiekoersen bewegen immers tegengesteld aan de yield. Databedrijf Bloomberg becijferde dat obligaties wereldwijd een slordige $ 1000 mrd minder waard geworden waren door de rentebeweging.