Knox, de coöperatie voor zelfstandige vermogensbeheerders, kan na anderhalf jaar wachten van start als depotbank. Daarmee zijn de aangesloten vermogensbeheerders niet langer onderworpen aan 'de wispelturigheid van de huidige depotbanken'.

Depotbanken bewaren de opties en aandelen van klanten van zelfstandige vermogensbeheerders. Dit zijn partijen die hiervoor niet zelf een vergunning bezitten. Zo'n vergunning is prijzig, terwijl kleine vermogensbeheerders al kampen met hogere kosten door de toegenomen wet- en regelgeving. Tegen betaling stallen zij daarom de effecten van hun klanten bij depotbanken.

Directeur van Knox, Pieter Aartsen: 'Met Knox zijn vermogensbeheerders niet meer afhankelijk van een enkele depotbank. Als deze er mee stopt is het veel werk en kostbaar om alle klanten over te hevelen.'

Concurrentie

De vergunning van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) liet even op zich wachten. Aartsen: 'Het duurde wat langer dan bij andere vergunningen omdat deze coöperatie de eerste in zijn soort is en de AFM er wat extra werk aan had.'

Met het officiële startschot voor Knox, vernoemd naar Fort Knox waar een deel van de Amerikaanse goudreserves wordt bewaard, ontstaat er nieuwe concurrentie voor InsingerGilissen, BinckBanck en ABN Amro. Dit zijn momenteel de grootste partijen in Nederland voor dit type dienstverlening. Het is een markt waarin schaalgrootte van belang is gezien de relatief kleine marges. Ook private bank Van Lanschot Kempen kondigde vorig jaar aan te willen starten als depotbank, in de loop van 2021. DeGiro heeft zich begin dit jaar juist teruggetrokken van deze markt.

Wispelturige depotbanken

Aartsen is voormalig bestuurder bij BinckBank en gaat dus de concurrentie aan met zijn voormalige werkgever: 'Knox heeft als doel om continuïteit en zekerheid te bieden voor de vermogensbeheerders die nu afhankelijk zijn van de wispelturigheid van de huidige depotbanken waarvan het een komen en gaan is.'

In totaal hebben zich inmiddels 25 leden bij de coöperatie aangesloten waaronder Florentes, Topcapital, Valuedge en Index Capital. In december waren dit er nog zeventien. 'We schatten in dat deze zeventien samen goed zijn voor €4 mrd beheerd vermogen. Dat is 10% van de huidige markt van zelfstandige vermogensbeheerders in Nederland.'

Als vermogensbeheerders zich willen aansluiten bij Knox moeten ze een eenmalige kapitaalstorting doen van €10.000. Daarnaast moet worden meebetaald aan de opstartkosten van de coöperatie, een bedrag van €4750. De kosten zijn daarna afhankelijk van de hoogte van het vermogen dat in bewaring wordt gesteld binnen de vesting van Knox.

Theo Andringa, voorzitter van de Vereniging van Vermogensbeheerders & Adviseurs: 'Het is goed dat er meer concurrentie ontstaat op dit gebied. De afgelopen jaren is het landschap van depotbanken flink uitgedund.' Andringa heeft zich met zijn eigen bedrijf, het Noordnederlands Effektenkantoor ook aangesloten bij Knox.

Consolidatieslag vermogensbeheerders

Knox, opgericht in 2019, kan volgens ingewijden worden gezien als 'DeGiro voor professionele, zelfstandige vermogensbeheerders'. DeGiro staat bekend om haar lage kosten voor particuliere beleggers. De software van Knox is ontwikkeld door de Amsterdamse fintech Blanco waarvan de ceo, Joost Walgemoed, net als Aartsen een voormalige werknemer van BinckBank is. BNP Paribas Securities Services zal de afhandeling van de transacties en de geldrekening verzorgen. Door samen te werken met een gereguleerde bank hoeft de nieuwe depotbank geen bankvergunning aan te vragen.

Op dit moment woedt er een consolidatieslag in de Nederlandse vermogensbeheersector. Behalve dat partijen steeds meer moeite hebben om te voldoen aan kostbare nieuwe regel- en wetgeving, zijn forse investeringen in technologie niet voor alle partijen financieel haalbaar. De vermogensbeheermarkt wordt gedomineerd door de drie grootbanken en de specialisten Van Lanschot Kempen en InsingerGilissen. Na deze grote spelers volgt een aantal middelgrote partijen, zoals IBS Capital Allies, fusieproduct Auréus en Bank Ten Cate & Cie. De rest van de markt bestaat uit een steeds kleiner wordende groep van zelfstandige vermogensbeheerders. Het gaat naar schatting om 120 partijen met elk (veel) minder dan €1 mrd onder beheer.

Afgelopen maandag werd bekend dat de vermogensbeheertak NNIP van verzekeraar NN Group in de etalage staat. In maart bracht verzekeraar Athora zijn vermogensbeheerafdeling Actiam al naar de markt.

Andringa: 'De strategische keuzes van verzekeraars en grote partijen als Robeco hebben weinig te maken met de consolidatieslag die zich afspeelt in de sector van zelfstandige vermogensbeheerders.' De concurrentie van NNIP en Actiam wordt volgens hem namelijk gevoerd met grote buitenlandse partijen. 'Bij ons is dit met name onderling waarbij je ziet dat veel kleinere partijen er ondanks de toegenomen wet- en regelgeving er alles aan doen om hun eigen identiteit te behouden.'