Nederlandse banken kunnen zich niet vinden in de kritiek van minister Kamp van Economische Zaken in het FD van donderdag dat banken het teveel laten afweten bij de financiering van het midden- en kleinbedrijf. ‘Kredietverlening aan het mkb is en blijft een kerntaak van banken’, laat de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) in een reactie weten. ‘Met €133 mrd aan uitstaande kredieten zijn banken zelf nog steeds verreweg de grootste financier van het mkb.’
Kamp zegt in het FD dat Nederlandse banken verloren terrein moeten heroveren. Uit de Financieringsmonitor van Panteia blijkt dat banken nog maar de helft van de externe bedrijfsfinanciering van het mkb verzorgen. Bovendien worden nergens in Europa zoveel kredieten afgewezen als in Nederland Voor 2008 werd nog bijna 100% van het vreemd vermogen door banken verstrekt. 'Dat is geen goede ontwikkeling', aldus de VVD-bewindsman. 'Banken moeten zich afvragen of ze nu de goede balans hebben gevonden. Volgens mij kunnen ze meer doen.'
'Naming and shaming'
Coalitiepartij PvdA pleit zelfs voor een 'naming and shaming' van banken die het kleinbedrijf niet interessant genoeg vinden om aan geld te helpen. Kamerlid Jacques Monash daagde Kamp tijdens een debat in de Tweede Kamer donderdag uit om naam en rugnummer te noemen van de banken die volgens hem onvoldoende over de brug komen. De minister ging daar echter niet in mee.
De banken bestrijden dat ze in hun taak tekortschieten. NVB benadrukt dat onderzoek van de European Banking Authority uitwijst dat met een uitstaand volume van ongeveer 14% van het bbp de kredietverlening aan het mkb in Nederland zich tussen de Europese koplopers bevindt.
Strengere regelgeving
De NVB wijst erop dat zowel de hoeveelheid als de kwaliteit van de vraag naar krediet is afgenomen. Momenteel geeft 82% van de bedrijven aan geen behoefte te hebben aan externe financiering. Het gedeelte van het mkb dat financiering aanvraagt, staat er relatief slecht voor in vergelijking met Europese mkb'ers, aldus de NVB. 'De focus van een dienstbare bancaire sector zou niet moeten liggen bij méér kredietverlening maar bij meer verantwoorde kredietverlening', zegt voorzitter Chris Buijink
Strengere regulering door de overheid is niet de reden voor de terugvallende rol van banken bij mkb-financiering, aldus de NVB. 'De hogere buffereisen zijn daarvan niet de oorzaak.' Wel wordt scherper op risico's gelet. 'Banken kijken terecht, daartoe mede opgeroepen door politiek en toezichthouders, kritischer naar de financierbaarheid van ondernemingsplannen',
Voor financieel gezonde bedrijven met goede ondernemingsplannen hebben banken nog steeds voldoende financiering beschikbaar, aldus de lobbyorganisatie. ‘Ook de komende jaren verwachten banken dat zij kunnen blijven voorzien in de vraag naar financiering en dat dit gepaard kan gaan met de noodzakelijke versterking van de kapitaalbuffers.’
Gestapeld financieren
Volgens de NVB hebben kleine bedrijven vaak een gebrek aan eigen vermogen waardoor het verstrekken van bankleningen onverantwoord is. ‘Door het combineren van verschillende vormen van financiering, ook wel gestapeld financieren genoemd, heeft een ondernemer meer mogelijkheden om te voorzien in zijn financieringsbehoefte’. Banken zouden met hun kennis en ervaring daarbij de regisseursrol op zich willen nemen. 'Het mkb kan er van op aan dat banken hun financieringskennis blijven inzetten voor de kleine ondernemer’, verklaart Buijink.
Als voorbeeld noemt de NVB de ondernemer die eerst zijn eigen vermogen versterkt met crowdfunding, waarna de bank vervolgens ook een deel van de financiering verstrekt. Nederlandse banken zien dat bedrijven vooral behoefte hebben aan risicodragend kapitaal. ‘Veel bedrijven hebben als gevolg van de crisis namelijk minder vet op hun botten en dat moet eerst aangevuld worden voordat zij in aanmerking kunnen komen voor bancaire financiering.’
Core business
Ook Rabobank benadrukt dat het een belangrijke rol blijft spelen bij de financiering van ondernemers. ‘Ondernemend Nederland financieren is en blijft onze corebusiness’, zegt Eric Saris, directeur Bedrijven bij Rabobank. ‘Iedere dag, ook vandaag weer, verlenen we circa €40 mln krediet - nieuwe of herfinanciering - aan ondernemers met gezonde plannen.’
Het overgrote deel van de kredieten aan ondernemers bij Rabobank gaat naar het kleinbedrijf met een financieringsbehoefte onder de €250.000 zo laat de bank uit Utrecht weten. ‘Voor ieder goed plan zoekt de Rabobank met de ondernemer naar passende financiering. Dat zal in de toekomst meer dan voorheen een stapelfinanciering zijn; financiering waarin bancair krediet wordt aangevuld met alternatieve financieringsbronnen.’
