Net nadat Peking bekend had gemaakt de markt voor taxi-apps te liberaliseren besloot Uber eieren voor zijn geld te kiezen op de Chinese markt. Maar ook na Ubers monsterverbond met marktleider Didi Chuxing is de strijd om de reiziger nog niet gestreden.
Het geluid van krekels en tweevleugelige cicades, afgewisseld met groene bergtoppen en blauwe luchten maakt Xing’An tot een klein paradijs. Hoe anders was dat in het najaar van 1934. De communistische strijders hanteren een strategie van confrontatie, een keuze die aan de Xiangrivier volledig verkeerd blijkt uit te pakken. Tienduizenden deelnemers aan het boeren- en arbeidersleger komen om in een bloedige veldslag met de nationalistische Kwomintang onder leiding van Chiang Kai-shek. Het Rode Leger raakt de helft van zijn manschappen kwijt en vertrekt met de staart tussen de benen.

Mobiliteitsreuzen
Xing’An is tegenwoordig een prettig en rustig oord om te vertoeven. Maar nu voltrekt zich hier – en in andere Chinese regio’s – een nieuwe grote veldslag, eentje van economische aard. De Amerikaanse taxi-app Uber en zijn Chinese concurrenten bestrijden elkaar figuurlijk gesproken te vuur en te zwaard om de heerschappij van de lucratieve taximarkt van de Volksrepubliek.
De bedrijven investeerden tot nu miljarden om de ritprijs te drukken. Kortingen tot 90% van de ritprijs waren geen uitzondering om het marktaandeel in de Volksrepubliek op te krikken. Met een reden: in het eerste kwartaal werden er wereldwijd 6,3 miljard ritjes gemaakt via apps als Didi en Uber. Bijna driekwart daarvan had plaats in China.
Uber lijkt de strijd te hebben verloren. Begin deze maand werd duidelijk dat de Chinese concurrent Didi de activiteiten van het Amerikaanse bedrijf in China overneemt. In ruil daarvoor krijgt Uber een belang van 20% in China’s nieuwe mobiliteitsreus. Ook investeert Didi zo’n $1 mrd in Uber. ‘Daarmee is de prijzenoorlog in China zo goed als voorbij’, constateert hoogleraar investeringen Jeffrey Towson van de Universiteit van Peking. ‘Het zal me niet verbazen als Didi binnenkort al winstgevend zal zijn’, zegt hij in een interview via WeChat.
Vanaf 1 november wordt de markt voor taxi-apps onder voorwaarden gelegaliseerd. De strijd om de reiziger is echter nog lang niet gestreden. In plattelandsprovincies als Guangxi, waar Xing’An deel van uitmaakt, heeft Didi nog nauwelijks een plekje op de smartphone. Uber is in het grootste deel van de provincie opvallend afwezig. ‘Zeker in de vierderangssteden is nog sprake van onderdekking bij de verschillende aanbieders’, zegt marktonderzoeker Zhang Xu van Analysys in Peking in antwoord op vragen via e-mail. ‘Dat zijn de plekken waar kansen liggen voor expansie.’
Gemakkelijke aankomst
In Xing’An blijkt dat nog niet zo eenvoudig. Neem Lao Tang. Oude Tang heeft sinds een maand de app van Yidao Yongche, vrij vertaald Gemakkelijke Aankomst, ontdekt. Na de fusie van Didi en Uber is Yidao een van de overgebleven uitdagers op de Chinese markt. 'Het is niet de vraag of het leuk is’, zegt Tang over zijn ervaringen, onderweg van het verlaten treinstation van Xing’An naar de Xiangrivier. ‘Ik doe het om meer geld te kunnen verdienen.’

Tang werkte tientallen jaren bij de spoorwegen, maar kwam in 2001 op straat te staan. Hij begon als snorder, maar probeert het sinds kort via de meer legitieme kanalen. Yidao-topman Zhou Hang, die onder meer technologieconcern LeEco als investeerder binnen hengelde, doet er alles aan om meer mensen in de auto van Tang en de ruim 2,5 miljoen andere chauffeurs te krijgen. Eerder deed hij dat door telefoons en televisies weg te geven bij het opwaarderen van het prepaidtegoed.
Kwart ritprijs afstaan
Met gematigd succes: onderzoeksbureau CNIT meldde eerder dat het marktaandeel van Yidao nu uitkomt op 6,3%. Daarmee delft de nieuwkomer nog altijd het onderspit ten opzichte van Didi (80,2%) en Uber (11,5%). Sinds de samenvoeging van Uber en Didi verkiest Yidao de vlucht naar voren. De app opent met een krantenpagina waarin het bedrijf aankondigt de druk op Uber te verhogen.

Chauffeur Tang geeft Yidao een kans, maar betwijfelt of rurale gebieden als Xing’An al klaar zijn voor de revolutie die zich heeft voltrokken in de grote steden. ‘Van de lokale inwoners gebruikt niemand dit soort apps’, zo zegt hij sceptisch. ‘Zo nu en dan is er wat klandizie van binnenlandse toeristen, maar ik moet het vooral nog hebben van de zwarte ritten. Yidao heeft me in de afgelopen maand slechts 200 renminbi (€27) extra opgeleverd.’ Hij zegt vaak lange afstanden te moeten afleggen om reizigers op te pikken voordat de teller gaat lopen. Daarnaast moet hij een kwart van de ritprijs afstaan aan Yidao.
Geen slechte deal
Hogere volumes moeten er voor zorgen dat chauffeurs vaker de achterbank bezet hebben en dat er betere dekking is voor reizigers. Dat moet de verschillende platforms hogere omzetten opleveren. Iets dat Uber op eigen kracht veel tijd, en dus ook geld had gekost. Investeringshoogleraar Towson wil dan ook niet spreken van een slechte deal voor het bedrijf van Kalanick. ‘Het is misschien geen gouden plak, maar een zilveren medaille is niet slecht in deze markt’, zo zegt hij.
‘Als je 20% kan krijgen van een bedrijf dat de helft van alle ritten wereldwijd verwerkt, kun je niet spreken van een slechte deal. Dit is de grootste slag die geslagen is in China sinds Yahoo’, zo verwijst Towson naar het belang dat de gevallen internetreus Yahoo nam in Alibaba. Dat belang bleek uiteindelijk fors meer waard dan de rest van het bedrijf bij elkaar.

Zelfrijdende auto
Towson geeft Yidao weinig kans om echt potten te breken op de Chinese markt. ‘De combinatie van Didi en Uber heeft het gros van de techconglomeraten aan boord. Van Alibaba tot Apple en van Tencent tot Baidu, en nu ook Uber: stuk voor stuk miljardenbedrijven. Probeer daar maar eens tegen op te boksen.’ Towson meent wel dat het gelegenheidshuwelijk tussen Didi en Uber een interessant strijdtoneel zal opleveren buiten de grenzen van de Volksrepubliek. ‘Middels een belang in GrabTaxi, een grote partij in onder meer Indonesië, concurreert Didi direct met Uber. In Amerika werkt Didi samen met Uber-concurrent Lyft. De grote vraag is nu: wil Didi daadwerkelijk een speler van formaat zijn op het wereldtoneel? Als ze die kant op willen, moeten ze snel zijn’, aldus de hoogleraar, die onder meer de zelfrijdende auto en geautomatiseerde logistiek noemt als toekomstige disruptoren voor de industrie. ‘Als je naast passagiers ook goederen kunt mobiliseren, betreedt je een enorme markt.’
Het beste voor je kind
Chauffeur Tang houdt zich daar niet mee bezig. Hij geeft Yidao voorlopig het voordeel van de twijfel, en kijkt naar alle opties die hem de kans geven geld te kunnen sparen voor de studie van zijn zoon, die pas zijn Gaozhong, het Chinese eindexamen, aflegde. ‘Hij spendeert hele dagen achter de computer, zijn enige hobby is de internetbar. Ik heb er een hard hoofd in, maar je wilt toch het beste voor je kind.'