Vooruitblikkend en verdiepend: dit is een wekelijkse dosis Europamania — alles wat je moet weten over ontwikkelingen in Europa. In deze editie: niet alleen Mario Draghi laat het geld regenen, Boris Johnson, Jaroslaw Kaczynski en Peter Altmaier ook.
In een gesprek met schoolkinderen verwees premier Johnson naar zijn plannen voor een brug over de Ierse Zee.Foto: Reuters
1. De Hulk en de brug der Zuchten
Het Britse Lagerhuis is momenteel even offline, maar Boris Johnson niet. De Britse premier, die zich graag vergelijkt met de Hulk, belooft brexitextraatjes (taxfree alcohol en tabak kopen als je naar het continent reist!). En eens te meer blijkt de man iets met kostbare bruggen te hebben.
Nou kwam de 'tuinbrug' die hij in Londen wilde, er nooit (net als de tafeltenniswedstrijd met BoJo, die bij een benefiet ten behoeve van de tuinbrug £3200 opleverde). In Parijs zijn ze vermoedelijk nog niet uitgelachen over de brug over het Kanaal die Johnson ooit opperde in een gesprek met president Macron.
Maar nu rept Johnson van een megabrug tussen Noord-Ierland en Schotland. Die kost volgens experts tussen de £15 mrd en £20 mrd; Johnson gaat aan de onderkant zitten.
Het project zou wel de verbintenis tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk uitdrukken (al bestaat de kans dat de Schotten na de brexit uit het VK stappen). En Johnson zou er de liefde van de Noord-Ierse unionisten mee kopen.
Maar wegen de kosten op tegen de baten? Veel reacties zijn sceptisch. De winst in reistijd weegt niet op tegen de investeringen, en veel extra banen levert de brug ook niet op. Direct aan de overkant liggen namelijk geen economische centra van betekenis.
Op de efficiëntste locatie qua reistijd (van het Noord-Ierse Bangor tot Portpatrick in Schotland; Johnson heeft het over een brug tussen Larne en Stranraer, maar dat is vergelijkbaar) moet je om in Glasgow te komen nog 'altijd bijna honderd mijl rijden, wat gezien de huidige kwaliteit van de weg twee uur of meer in beslag neemt', stelt Esmond Birnie van de Ulster University Business School in deze analyse. 'We liggen waar we liggen.'
De belangrijkste vraag is natuurlijk wie bereid is aan de brug mee te betalen. In prebrexittijden had Londen altijd kunnen aankloppen in Brussel. Too late to cry.
Liever in je inbox?
We versturen Europamania elke maandag ook per mail. Schrijf je hier in en mis geen enkele editie.
2. Laat het zloty's regenen
Verkiezingstijd = leuke dingen voor de mensen. Medio oktober gaan de Polen naar de stembus, en dus belooft regeringspartij PiS dat het minimumloon eind 2020 op 3000 zloty's (€691) zal liggen, en eind 2023 op 4000 zloty's (€922). Het minimumloon is nu nog 2250 zloty's (€519).
'We wijzen het postkoloniale concept van Polen als lagelonenland af', onderbouwde PiS-leider annex suikeroom van alle Polen Jaroslaw Kaczynski de plannen. 'We verdienen dezelfde levensstandaard als het Westen.'
Volgens de centrale bank heeft de verhoging geen nadelige effecten voor de economie, zo vertelt Kaczynski. ING-economen vrezen wel voor investeringen van het bedrijfsleven.
De vrijgevigheid stopt niet bij de lagere inkomens. PiS zegt boeren iets extra's toe en zegt hogere stroomprijzen te compenseren. Gepensioneerden ontvangen wat betreft de partij per 2021 twee keer per jaar een bonus boven op twaalf maandelijkse uitkeringen. Dit jaar kregen ze al een dertiende maand, wat de staat €2,5 mrd kostte.
Heeft Polen hier het geld voor? De economie groeit, de belastinginkomsten dus ook. Sterker nog: Polen heeft in 2020 voor het eerst in dertig jaar geen begrotingstekort.
3. Andermans miljarden in Duitsland
Richt een fonds op met zo'n €50 mrd aan grotendeels privaat geld om maatregelen tegen de verandering van het klimaat te financieren. Dat plan komt van de Duitse minister van economische zaken Peter Altmaier. Hier een analyse van zijn voorstel.
Het voordeel van deze constructie voor Duitsland: de extra miljarden voor klimaatbeleid brengen Berlijn niet in conflict met de eigen begrotingsregels. Lees hier het verhaal van FD-Brusselaar Ria Cats over de Duitse (en Nederlandse) miljardenworsteling.
Waar moeten we deze week op letten?
• Hulk Johnson komt maandag langs bij vertrekkend Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker, die zaterdag in De Tijd constateerde dat hij de Europeanen niet meer van Europa heeft laten houden. Dinsdag buigt het Britse hooggerechtshof zich over de vraag of de Hulk wettig het parlement heeft laten schorsen. Schotse rechters vonden van niet.
• Het Europees Parlement stemt dinsdag over de benoeming van Christine Lagarde als opvolger van Mario Draghi, die de ECB ruziënd achterlaat, constateerde FD-columnist Mathijs Bouman.
• Prinsjesdag! Minister Wopke Hoekstra van Financiën laat ook het geld rollen, op dinsdag.
• Moeten havens vennootschapsbelasting betalen? Het Hof van Justitie van de EU spreekt er zich donderdag over uit in een zaak die Belgische havens aanspanden. Rotterdam opgelet.
Brexit-bis 'Geachte premier, vraag ons niet de wet te overtreden.' Lees hier het klemmende en verbijsterende verzoek van Britse topambtenaren aan Boris Johnson.
Aan de slag De nieuwe Franse Eurocommissaris Sylvie Goulard krijgt ook defensie onder haar hoede. Hier iets om te lossen: de impasse rond een nieuw Frans-Duits-Spaans gevechtsvliegtuig.
Vraagteken Zal de Europese Commissie onder leiding van Ursula von der Leyen een onpartijdige handhaver van de Europese verdragen blijven? Lees de analyse van Steven Blockmans en Daniel Gros van denktank CEPS.
Bloemetjes en bijtjes Steeds meer Franse gemeenten verbieden bestrijdingsmiddelen. Hier een overzicht.
Grijp je kans Het Amerikaans-Chinese handelsconflict en de controverse over Chinese 5G-apparatuur biedt de EU een uitgelezen mogelijkheid te investeren in eigen technologie en Europese techkampioenen te scheppen, vinden analisten van de Italiaanse denktank IAI.
Visegrad Het huidige motto van de Visegradlanden is 'Redelijk Europa'. Bij voetbal gelden andere regels. Bij de interland Hongarije-Slowakije (1-2) gaf de scheidsrechter Hongarije zeven keer geel, en vernielden Hongaarse fans Slowaakse vlaggen. Het was nog niet De Voetbaloorlog van Ryszard Kapuczinski, maar Slowakije riep wel de Hongaarse ambassadeur in Bratislava op het matje.
FD Europamania wordt geschreven door Han Dirk Hekking. Volg ook onze FD-Brusselaars Ria Cats en Mathijs Schiffers. Heb je opmerkingen of nieuws? Laat het weten via feedback@fd.nl. Tot volgende week!