Vooruitblikkend en verdiepend: dit is een wekelijkse dosis Europamania — alles wat je moet weten over ontwikkelingen in Europa. In deze editie: Hollandse zuinigheid valt goed in Duitsland, de rot in de rechtsstaat deel zoveel en pizza via de staat.
Het Oktoberfest in München. Gaat dit jaar niet door.Foto: Reuters
1. De Duitse fanclub van Wopke Hoekstra
Het verhaal is bekend. Minister Wopke Hoekstra van Financiën sloeg volgens menigeen (en ook volgens hemzelf) de verkeerde toon aan toen er in het begin van de coronacrisis een beroep werd gedaan op Europese solidariteit. Hoekstra wilde toen een onderzoek hoe het kwam dat sommige landen helemaal geen buffer hadden om de economische coronamalheur op te vangen.
Nog altijd beginnen ze in Zuid-Europa te schuimbekken als Nederlanders vragen in het kader van de coronacrisis stellen. Recent reageerden de Spaanse premier Pedro Sánchez en zijn minister van gezondheidszorg Salvador Illa als stieren op een rood-wit-blauwe vlag. Nederland berooft andere EU-lidstaten van €10 mrd aan fiscale inkomsten, vond een politicus van Sánchez' coalitiepartner Podemos.
Nu stelden sommige Spaanse economen recentelijk al dat Hoekstra misschien wel een punt heeft. Maar dit weekeinde klonk er een echte steunbetuiging: van de Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ)! De conservatieve Duitse krant nam het in een commentaar voor Hoekstra op (en zelfs voor diens voorganger Jeroen Dijsselbloem, wiens beruchte woorden over 'drank en vrouwen' zijn verdraaid, vindt de krant).
Sommige analisten zeggen dat de Duitsers zich bij de verhitte debatten over de hervorming van de eurozone mooi achter Hoekstra en zijn Hanze-unie konden verschuilen. Hoekstra moest de toorn van de Fransen opvangen. Maar nu is het tijd dat Duitsland eens opkomt voor Hoekstra, vindt FAZ-commentator Klaus Max Smolka. Duitsland dient de band met Nederland beter te onderhouden, stelt hij.
Het is maar de vraag of de Duitse regering net zo in de eurowedstrijd zit als de conservatieve FAZ. Een eerste indicatie of minister van financiën Olaf Scholz (SPD) de raad van Smolka ter harte neemt, is er na het aankomende voorstel van de Europese Commissie voor een herstelpakket voor de EU.
2. Rechters in Slowakije slaan alarm over hervormingen
Dat de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht in Hongarije en Polen onder druk staat, is bekend. Maar ook in Slowakije is sprake van een conflict over de rechterlijke macht. De nieuwe regering heeft daar recentelijk hervormingsvoorstellen gedaan, en die schieten de Associatie van Slowaakse rechters (ZSS) in het verkeerde keelgat.
In een brief stelt ZSS-voorzitter Juraj Sopoliga dat de plannen neerkomen op een inbreuk op de onafhankelijkheid van rechters. Zo wil de regering de immuniteit die rechters bij vonnissen genieten opheffen, en rechters kunnen vastzetten zonder dat het Constitutioneel Hof daarover nog iets te zeggen heeft.
De hervorming van de rechterlijke macht is een verkiezingsbelofte van de anticorruptiepartij Olano. Het vertrouwen in rechters in Slowakije is laag. In maart hield de politie dertien rechters aan in het proces tegen degenen die verantwoordelijk zijn voor de moord in 2018 op de onderzoeksjournalist Jan Kuciak. De rechters zouden op de loonlijst staan van de zakenman Marian Kocner, die de moord op Kuciak zou hebben bevolen.
De vrees van de rechters voor doorschietende regelgeving ten spijt, reageren maatschappelijke organisaties overwegend positief op de hervormingen.
Luisteren naar Europamania?
Europamania is ook een podcast van FD en BNR! Elke zaterdag online, met @connorclerx, @RiaCats, @MJSchiffers, @jessepinster en @HanDirk. Editie 33: Een kaakslag uit Karlsruhe.
3. Coronamenu: pizza en bananen via de staat
Sinds de Spaanse scholen op 11 maart vanwege de coronacrisis de deuren sloten zijn miljoenen kinderen verstoken van de maaltijden die ze daar normaal gesproken krijgen. De regio Madrid leek het een goed idee om 11.500 kinderen uit gezinnen met lage inkomens een alternatief aan te bieden via drie bedrijven, waaronder Telepizza.
Die pizza viel verkeerd. Pau Gasol, de beroemdste basketballer van Spanje, schakelde zijn stichting voor gezonde voeding in om de regioregering even de oren te wassen. Belangenverenigingen van ouders liepen te hoop.
Dat werd nog erger toen duizenden bananen die de Canarische eilanden voor de kinderen hadden aangeboden vorige week bleken te zijn blijven liggen. De reden: het was logistiek lastig om ze via Telepizza en Rodilla te distribueren. Een derde partij, Viena Capellanes, deed dat wel.
Telepizza stopt vanwege alle negatieve publiciteit met het project. De kinderen ‘kregen maar één keer per week pizza’ en er was genoeg afwisseling in het menu, liet de keten afgelopen week ter verdediging weten in zakenkrant Cinco Días.
• Maandag begint een nieuwe ronde gesprekken tussen Europese en Britse onderhandelaars over de afwikkeling van de brexit. Lees het verhaal van FD-correspondent Mathijs Schiffers.
• De EU-ministers van volksgezondheid spreken elkaar dinsdag. Op de agenda staat een debat over een nieuwe farmaceutische strategie voor het handelsblok.
• Onze vakantieplannen zijn door het coronavirus in het ongerede geraakt. De Europese Commissie komt woensdag met een vakantieprotocol.
• Het Hof van Justitie van de EU komt donderdag met een arrest aangaande asielzoekers die in een Hongaars detentiecentrum bij de Servische grens zitten. De vraag is of die detentie illegaal is.
De oorlog Vergeet niet wat Stalin op zijn geweten heeft, waarschuwen de ministers van buitenlandse zaken van de Baltische staten en Oekraïne.
Viktator Der Spiegel doet een greep uit de 115 decreten die de Hongaarse premier Viktor Orbán heeft uitgevaardigd sinds hij extra macht kreeg. De Hongaarse democratie kalft verder af, is de conclusie (ook die van Human Rights Watch).
Sarajevo calling Een podcast over politieke ontwikkelingen op de Balkan en autoritaire heersers in die regio. Altijd handig.
Ankara quo vadisBekijk dit webinar van Carnegie Europe over de koers van Turkije en president Erdogan richting de VS, Europa en Rusland.
FD Europamania wordt geschreven door Han Dirk Hekking; in deze aflevering met medewerking van Jasper Houtman.Volg ook onze FD-Brusselaars Ria Cats en Mathijs Schiffers. Heb je opmerkingen of nieuws? Laat het weten via feedback@fd.nl. Tot volgende week!