Vooruitblikkend en verdiepend: dit is de wekelijkse dosis Europamania — alles wat je moet weten over ontwikkelingen in Europa. In deze editie: Fransen en Duitsers chagrijnig vanwege corona en leesvoer voor zeeschuimende Britten.
1. Frans chagrijn over vaccinatie(tempo)
Nederland strompelt in de EU ver achteraan bij het vaccineren tegen het coronavirus. Maar in de grote EU-lidstaten Frankrijk en Duitsland loopt het ook niet op rolletjes. De Franse president Emmanuel Macron is boos over de trage gang van zaken bij vaccinaties en vindt dat het tempo in zijn land omhoog moet, meldde de Journal du Dimanche afgelopen weekeinde.
Volgens de krant Le Parisien waren op 31 december 352 Fransen gevaccineerd, tegen ruim 131.000 Duitsers en bijna een miljoen Britten. De ergernis over de vaccinatiecampagne loopt bij meerdere bestuurders hoog op. Jean Rottner, president van de noordoostelijke regio Grand Est, noemde het trage tempo maandagochtend op de zender France 2 'een staatsschandaal'.
Een meevallertje: deze week komt de eerste partij vaccins van het Amerikaanse Moderna in Frankrijk aan. Maar opvallend genoeg moet een meerderheid van de Fransen weinig van een vaccin hebben. Zo'n 58% ziet de prik niet zitten, stelt een peiling van onderzoeksbureau Odoxa voor dagblad Le Figaro en zender France Info. In de leeftijdsgroep 35-49 is bijvoorbeeld hooguit een derde vóór vaccinatie.
Daarbij valt op dat veel vrouwen (69%) het vaccin wantrouwen; bij mannen is dat 54%. En het virus doet dan niet aan politiek, vaccinatie is wel een politiek onderwerp. Met name de achterban van Marine Le Pen van het extreemrechtse Rassemblement National en de kiezers van Jean-Luc Mélenchon van de extreemlinkse La France Insoumise wijst het vaccin in meerderheid af. Zo'n 56% van de kiezers van president Macron steunt vaccinatie.
... en in Duitsland neemt het gemor ook toe
Bij de Franse oosterburen loopt de vaccinatiecampagne vlotter, maar ook daar blijkt wrevel een bijwerking. Duitse politici constateren dat er te weinig vaccins voorhanden zijn om snel iedereen een prik te geven. Ligt dat aan de gezamenlijke inkoop van vaccins door de EU? vragen ze zich af.
Eerder had Der Spiegel al gemeld dat Brussel bij aankooponderhandelingen niet was ingegaan op een aanbod van Biontech/Pfizer voor een grote partij vaccins. Maandagochtend meldde Bild dat bondskanselier Merkel in juni persoonlijk ingreep toen Duitsland zelf vaccins wilde aanschaffen. Ze wilde Europese inkoop.
In een reconstructie schetst de Frankfurter Allgemeine hoe de Europese aankoop van vaccins verliep. Kort samengevat: vertraging rond het (goedkopere) vaccin van AstraZeneca, kostenafwegingen (Oost-Europese lidstaten drongen aan op een lage prijs) en twijfel over het Biontech/Pfizer-vaccin beïnvloedden het aankoopproces in Brussel.
Markus Söder, leider van de Beierse christendemocraten (CSU) en wellicht kandidaat voor het bondskanselierschap, vindt nu dat Duitse farmabedrijven in licentie vaccins moeten gaan maken om op korte termijn meer mensen te kunnen helpen. 'Het is moeilijk te verklaren dat elders sneller gevaccineerd wordt met een zeer goed vaccin dat in Duitsland is ontwikkeld', wees hij afgelopen weekeinde op het vaccin van Biontech/Pfizer.
Een 'geruststelling' voor Frankrijk en Duitsland (en Nederland): ook in Italië verloopt de vaccinatie moeizaam en traag.
2. Duncan-Smith dreigt de wereld
Zoals iedereen weet, zijn de Britten sinds 1 januari binnen bepaalde marges vrij om hun toekomst te bepalen, eigen wetten te maken en al die andere paradijselijke bonussen die aan de brexit zijn verbonden. Iain Duncan-Smith, ooit leider van de Britse conservatieven, vulde zijn euforie op geheel eigen wijze in. Hij zei tegenover de BBC dat hij wilde dat hij 'weer 21 was'.
Want jonge Britten hebben nu prachtige vooruitzichten, net als vroeger, denkt Duncan-Smith (die wel vaker verrassende historische vergelijkingen bezigt). 'To be out there buccaneering, trading, dominating the world again'.
Nu mag iedereen dromen. Maar een boekanier is een vrijbuitende zeeschuimer, om niet te zeggen piraat, en er zijn tamelijk veel mensen in de rest van de wereld die niet per definitie met weemoed terugdenken aan de tijd dat de Britten de wereld domineerden. Hoorden we hier een dreigement?
Sowieso steekt de wereld tegenwoordig anders in elkaar. Duncan-Smith zelf beleefde de werelddominantie van het Verenigd Koninkrijk amper; hij maakte hooguit de stuiptrekkingen mee.
Enfin: er is nog een hoop behartigenswaardigs te lezen over de brexit. Lees zeker de analyses van FD-correspondenten Joost Dobber en Mathijs Schiffers van afgelopen zaterdag. Verder beveelt Europamania het brexitverhaal van de Ierse schrijver Fintan O'Toole aan.
Zijn we nou van die Britten af, of zij van ons? Dat valt te bezien, stelt onderzoek van denktank ECFR. Doorwrochte economische analyses zijn ook nooit weg natuurlijk. Neem dit artikel. Of lees dit verhaal over een mogelijke comeback. En de BBC heeft een podcast die zeker Iain Duncan-Smith doet watertanden: The invention of Britain.
Europamania in je mailbox?
Wil je deze Europa-nieuwsbrief elke week per mail ontvangen? Schrijf je dan hier in. En hier zijn eerdere afleveringen.
Waar moeten we deze week op letten?
• Portugal heeft per 1 januari het EU-voorzitterschap overgenomen van Duitsland. Dinsdag bezoekt Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, daarom Lissabon. Donderdag doet Paschal Donohoe, de chef van de Eurogroep, de Portugese hoofdstad aan.
• Er is gedoe in de Italiaanse regeringscoalitie. Matteo Renzi van de sociaaldemocratische splinter Italia Viva (3% in de peilingen) dreigt zijn goedkeuring te onthouden aan een herstelplan voor de Italiaanse economie. Hij vindt dat niet ambitieus genoeg. Donderdag komt de regering bijeen.
Meer lezen?
Post-Angela Wie wordt de nieuwe chef van de Duitse christendemocratische partij CDU? Op 16 januari stemmen de CDU-leden. Friedrich Merz en Norbert Röttgen liggen voor op Armin Laschet.
Schande De EU maakt €3,5 mln aan noodsteun over aan Bosnië voor de opvang van migranten en vluchtelingen die veelal in deplorabele omstandigheden de winter moeten zien door te komen.
De rots Spanje en Groot-Brittannië onderhandelen over militaire samenwerking, meldt El País. Heeft ook te maken met Gibraltar.
Werklijstje Lees hier wat het Europees Parlement als speerpunten in 2021 ziet.
FD Europamania wordt geschreven door Han Dirk Hekking. Volg ook onze FD-Brusselaars Ria Cats en Mathijs Schiffers. Heb je opmerkingen of nieuws? Laat het weten via feedback@fd.nl. Tot volgende week!
