Frankrijk is een wereldspeler in alles wat schiet en ontploft. Militair-industriële reuzen als Dassault Aviation, Thales en Safran zetten samen al voor €45 mrd per jaar om, en dan zijn er nóg vijfduizend Franse defensiebedrijven. Toch blokkeert 'Parijs' een buitenlandse overname van Photonis, een bedrijf in nachtkijkertechnologie met een vestiging in Nederland.
De overname is niet vijandig. Het bedrijf zelf nam het initiatief. Voor €550 mln zou het Amerikaanse concern Teledyne de eigenaar worden. Een stevige boost voor de technologische ontwikkeling van Photonis, zo dacht het Frans-Nederlandse management.
Ook de Nederlandse regering is vóór: deze deal zou Photonis een betere kans geven op de vrije markt. Maar de Haagse boodschap maakt geen indruk in Parijs. Macrons kabinet zoekt een Franse koper voor het bedrijf. Er lopen gesprekken met Thales en Safran, twee nationale defensiekampioenen. Zij bedankten al eerder voor de eer. Maar ook daarvan is Parijs niet onder de indruk.
Geen verrassing, zeggen defensie-insiders. Het gaat hier niet om de 550 Franse werknemers, of de €160 mln omzet van Photonis. En al helemaal niet om de vrije markt. Het draait om de oude Franse drang naar 'strategische autonomie' (door Macron bijgeschaafd tot de iets EU-vriendelijker doctrine 'Europese soevereiniteit'). Parijs vindt de technologie van Photonis belangrijk, en wil dus niet verkopen aan een buitenlandse partij. Voor tegenspartelende ceo's is weinig ruimte. Parijs neemt graag de regie in het creëren van sterke nationale bedrijfstakken, zoals defensie, kernenergie of snelle treinen.
Ook andere motieven kunnen een rol spelen. De Frans-Nederlandse technologie is nu een alternatief voor landen die geen Amerikaanse nachtkijkers mogen (of willen) kopen. Blijft dat zo, als de eigenaar Amerikaans is? Ja, belooft Teledyne, de afgewezen koper. Maar vier jaar 'America First' heeft Frankrijk wantrouwig gemaakt.
Op dit politieke toneel speelt Den Haag geen rol. De kans om nog invloed uit te oefenen met een overheidsaandeel is al verkeken sinds 2005. Toen kocht Photonis het kwakkelende Delft Instruments, en kwam Nederlandse nachtkijkertechnologie in Franse handen. Laat dat een les zijn voor Nederlandse bedrijven die nu groot worden in AI, quantum- of nanotech: allemaal technologie met mogelijke militaire toepassing. Wie daarin mee wil praten, moet wel een plek aan tafel hebben.
