Jongeren die voor het eerst moeten stemmen staan voor een lastige keuze. De 'Kiesmannen' waren bij het Wellant mbo in Dordrecht voor een interactieve verkiezingsshow. De studenten online én offline bleken zeer betrokken bij de politiek.
‘Geloven jullie dat de verkiezingen eerlijk gaan?’ Het is de eerste vraag die de Kiesmannen krijgen in de livestream-chat van Wellant mbo Dordrecht. In het lokaal waar normaal gesproken honden en katten te gast zijn voor praktijklessen dierverzorging, staan vandaag de Kiesmannen voor de klas. De drie twintigers geven een ‘show’ om de mbo-studenten meer te leren over de Tweede Kamerverkiezingen.
Zes studenten zitten in de klas en bijna tweehonderd kijken vanuit huis mee. Het is een vraag die de Kiesmannen sinds de Amerikaanse verkiezingen vaker horen. 'De Nederlandse verkiezingen verlopen heel eerlijk,' zegt Jochem Jordaan in de camera. 'De stemmen worden meerdere keren door meerdere mensen gecontroleerd.' Met die korte, haast ingestudeerde reactie lijken de studenten tevreden.
Vorige week stonden de Kiesmannen in muziekpaleis Paradiso in Amsterdam voor hun nationale verkiezingsshow, om met liedjes, sketches en quizzen Nederlandse jongeren enthousiast te maken om te stemmen. 'Wij zijn echt politieke junkies', zegt Dylan Ahern, een van de Kiesmannen. 'Maar om ons heen hoorden we steeds dat mensen niet wisten op wie en óf ze überhaupt moesten stemmen.'
Op woensdag mogen de meesten van de studenten dierverzorging voor het eerst stemmen. Tijdens de vorige Tweede Kamerverkiezingen was de opkomst voor praktisch geschoolde jongeren het laagst van alle Nederlanders, zo'n 59%. Maar deze studenten zijn wel van plan woensdag naar de stembus te gaan.
De mbo'ers zijn goed op de hoogte van politieke thema's. Ze stellen vragen over de rol van complottheorieën bij de verkiezingen en het aftreden van het kabinet na de toeslagenaffaire. ‘Tijdens het vak burgerschap hebben we al veel over de politiek geleerd’, zegt Debbie. ‘Dus we weten wat er speelt.’
De Kiesmannen laten zien dat weinig partijen structureel aandacht schenken aan mbo-onderwijs. Alleen D66 wijdt er een aparte sectie in het verkiezingsprogramma aan. Volgens D66 moeten mbo-studenten ook stage kunnen lopen in het buitenland en dezelfde stagevergoeding krijgen als hbo-studenten.
‘Het mbo wordt vaak weggezet als laagopgeleid', zegt Amy (18) achteraf. Haar medestudente Debbie (18) knikt instemmend. ‘Ik schaam me bijna als ik tegen een hogeropgeleide zeg dat ik op het mbo zit', zegt ze. ‘Terwijl wij straks al het werk op de werkvloer doen.’
‘Wat is jullie mening over het optreden van politie, de ME en romeo's (agenten in burgerkleding red.) tijdens demonstraties?’, vraagt een student in de chat. Ze krijgt bijval uit de klas: ‘Gisteren mochten demonstranten tot vier uur demonstreren, maar ze werden ver daarvoor al lastiggevallen door de politie.’
Maar ook als het om het stikstofbeleid gaat geven de studenten tegengas. ‘Ik sta niet achter de halvering van de veestapel', zegt Debbie. ‘Dat is gewoon niet eerlijk voor de boeren.’ Tijdens de les worden vraagtekens gezet bij het klimaatbeleid van linkse partijen. ‘Hoe gaan boeren dan aan hun geld komen?’, vraagt een student.
De studenten op Wellant mbo beperken zich duidelijk niet tot typische ‘jongerenonderwerpen'. ‘Mijn ouders zijn ondernemers en dat wil ik zelf ook later worden', zegt Debbie. ‘Dus ik wil wel stemmen op een partij die belastinggeld op een goede manier inzet.’
Na een uur loggen de tweehonderd studenten die thuis zaten uit en lopen de zes studenten het klaslokaal uit. Op de gang spreekt Amy een medestudent die de show online gevolgd heeft. ‘Best wel leerzaam', concludeert ze. ‘Maar ik weet nog steeds niet op wie ik nu moet stemmen.’
