Pramila Devi was al tien dagen ziek toen haar man Suresh Kumar haar naar de apotheek bracht die in hun dorp in de noordelijke Indiase deelstaat Uttarakhand dienstdoet als geïmproviseerde coronakliniek. Vier bedden, één zuurstofcilinder en één concentrator.
Devi testte positief. De enige arts in de kliniek verwees haar naar een groter ziekenhuis, verder weg, maar dat zou meer geld gaan kosten dan de familie kon opbrengen. De 43-jarige Kumar nam zijn zieke vrouw mee naar huis.
De volgende dag gingen Kumar en Devi terug naar de kliniek, waar een andere patiënt de zuurstofcilinder in gebruik had en de concentrator het niet deed. De stroom was namelijk uitgevallen.
Uiteindelijk deed de elektriciteit het weer en kon Devi het apparaat gebruiken. Ze knapte op, mocht naar huis, maar werd de volgende dag opnieuw ziek. Onderweg naar de kliniek overleed de 36-jarige vrouw.
Mogelijk was Devi besmet geraakt op het trouwfeest eind april van haar oudste dochter, waar meer dan 25 mensen te gast waren. Het kan ook zijn dat er een verband is met het wekenlange religieuze festival Kumbh Mela, elders in de staat. Honderdduizenden gelovigen kwamen vanuit heel India samen om te baden in de heilige rivier de Ganges. Het festival heeft vermoedelijk geleid tot een golf aan besmettingen, maar niemand die het zeker weet, want weinig Indiërs zijn bereid zich te laten testen.
In het district Pauri Garhwal, waar de familie van Devi woont, zijn er officieel 5155 besmettingen en 241 doden. Voor heel India staat de teller op bijna 28 miljoen besmettingen en zo’n 320.000 doden. Maar, zeggen experts, artsen en inwoners: veel mensen met symptomen weigeren een test of laten zich pas veel te laat testen. Wie positief test, riskeert naar een ziekenhuis te worden gestuurd — ver van huis en met kosten die vaak niet op te brengen zijn. Het gevolg is dat het coronavirus volop voortwoekert.
‘We zijn een campagne begonnen op de radio en in kranten om het bewustzijn over corona te vergroten en testen aan te moedigen’, zegt Manoj Kumar Sharma, verantwoordelijk voor volksgezondheid in het district van de familie van Devi. ‘Desondanks is er weerstand in plattelandsgebieden tegen testen.’
In het dorp Pitha — er gaat geen weg naartoe en het is meer dan een uur lopen om er te komen — meldde zich een vijfde van de zestig inwoners tijdens een recent bezoek van een testteam. In het buurdorp Tangroli, waar zó veel mensen ziek zijn geworden dat het is uitgeroepen tot noodgebied, lieten slechts negen van de tweehonderd inwoners zich testen.
‘Mijn buurman wilde zich niet laten testen’, zegt Deepak Singh, die werkt voor een bedrijf in New Delhi en deze maand naar zijn dorp is teruggekeerd. ‘Hij vroeg me of ik soms zijn rekeningen zou gaan betalen als hij positief testte.’
