Soms is een prijsprikkel nodig om de lange en korte termijn bij elkaar te brengen. Een extreem hoge gasprijs, bijvoorbeeld. De wens om ooit te verduurzamen werd eindelijk in actie omgezet, dankzij de acute noodzaak om de energierekening te verlagen. De langetermijnplanner in ons hoofd, die graag het goede wil doen, kreeg steun van de kortetermijnopportunist die ons feitelijk handelen bepaalt. Bij een gasprijs van €300 per MWh vielen eigenbelang en algemeen belang eindelijk samen.

Voor zolang het duurt. Inmiddels is de gasprijs gedaald naar €26. Blijven de nobele voornemens over warmtepompen en isolatie nog wel overeind? Of gaan we toch op de oude voet verder?

Hetzelfde dreigt te gebeuren bij de pensioenhervorming. Toen de rente extreem laag was en pensioenkortingen dreigden, was iedereen pro-hervorming. Er moest een beter, houdbaar stelsel komen (lange termijn), want dan werd korten voorkomen (korte termijn). Nu de rente weer hoger is, gaat men twijfelen. Is zo’n beter pensioenstelsel wel nodig, nu de dekkingsgraden weer hoger zijn? Zonder prijsprikkel wint opportunisme het telkens van het verstand.