‘Moeder, heb je al gegeten? Vergeet niet dat de huisarts zo langskomt.’ Mantelzorgers kunnen een dagtaak hebben aan dit soort telefoontjes. Daarom ontwierp Wang Long Li een ‘Tinybot’ om deze boodschappen over te nemen.
Functie Oprichter van Tinybots, dat kleine robots ontwikkelt voor hulpbehoevenden. Zijn eerste robot, Tessa, biedt uitkomst voor mensen met dementie of andere cognitieve beperkingen. Tessa wijst hen er bijvoorbeeld op dat medicijnen genomen moeten worden, of kondigt bezoek aan.
Afzondering stelt Li in staat goed na te denken als hij een belangrijke beslissing moet nemen. ‘Natuurlijk krijg ik advies van collega’s en anderen, maar in stilte klinkt mijn stem het duidelijkst.’
Ontspanning vindt hij in basketbal en boogschieten. Li noemt boogschieten de eerlijkste sport die er bestaat. ‘Zodra je de pijl loslaat, kun je het spel niet meer beïnvloeden. De vlucht van de pijl onthult je mentale en fysieke staat.’
Een brede watervlakte, hijskranen en voorbijvarende schepen. Dat is het uitzicht van Wang Long Li (34) als hij opkijkt van zijn laptop. Hij houdt met zijn vijf collega’s kantoor in de Rotterdamse haven en bestiert vanuit daar Tinybots, dat kleine robots ontwikkelt voor hulpbehoevenden.
Het eerste model heet Tessa – ‘Die naam is internationaal goed uit te spreken’ – en is speciaal ontworpen voor ouderen. Li omschrijft het apparaat als een sociale robot. Tessa neemt geen taken als stofzuigen over, maar spoort de cliënt wel aan op tijd te eten en voldoende te drinken of herinnert hem eraan dat er straks familie op bezoek komt.
Al op 16-jarige leeftijd kwam Li op het idee een robot te ontwikkelen voor hulpbehoevenden. Zijn vader was ongeneeslijk ziek en trok zich steeds meer terug. Een sociale robot had het gezin in die tijd kunnen helpen, blikt Li terug.
‘Als een dochter deze vragen stelt, voelt het al snel als betutteling’
Nu Tessa op de markt is, stelt hij inderdaad vast dat de robot mantelzorgers ontlast. ‘Veel kinderen bellen hun vader of moeder met dementie verschillende keren per dag om te checken of alles goed gaat’, vertelt Li. Ze stellen vragen als: heb je al gegeten? Vergeet je niet te bewegen vanmiddag? Die vragen kunnen betuttelend overkomen en dat roept weerstand op.’
Mantelzorgers kunnen dat soort vragen invoeren in een aan de robot gekoppelde app. Die spreekt ze vervolgens eenmalig of op vastgestelde tijdstippen uit. Dat voorkomt volgens hem irritaties. ‘De gebruiker accepteert het sneller als een robot deze dingen vraagt dan wanneer een dochter dat doet. Dan voelt het al snel als controledwang. Bovendien scheelt het de mantelzorger een hoop werk en onrust.’
Tessa kan al geluiden en antwoorden herkennen, maar Li wil haar reactievermogen verder ontwikkelen met kunstmatige intelligentie. Daarvoor verwerkt hij antwoorden van gebruikers in het algoritme. Bang voor hun privacy hoeven ze volgens hem niet te zijn. ‘Er wordt zorgvuldig omgegaan met die informatie. We delen die met niemand.’
In zijn onderzoekstijd als PhD-kandidaat bouwde hij in zijn eigen tijd verscheidene prototypes voordat Tessa haar definitieve ontwerp kreeg: een houten gezicht met daaronder een opgezette kraag en op het hoofd een plantje. Armen en benen bleken nog geen goed idee. ‘Sommige ouderen waren bang dat de robot ’s nachts aan de wandel zou gaan. Mond en neus haalden het uiteindelijke ontwerp ook niet toen een ander prototype koekjes kreeg gevoerd.’
Tessa wordt bij meer dan 750 mensen ingezet, vooral ouderen. Zorginstellingen zijn de belangrijkste klant, maar ook consumenten tonen interesse. Een jaarabonnement bedraagt €775. Die inkomstenbron stelt Li in staat te groeien, net als investeringen van Rockstart en Monuta Ontzorgt en subsidie van de Europese Unie.
Uiteindelijk wil Li ook robots voor andere doelgroepen ontwikkelen, waaronder eentje voor jongeren met autisme. Hun robot krijgt waarschijnlijk een ander uiterlijk. Maar voorlopig houdt hij het bij Tessa, want dat is ook ondernemen: niet alles tegelijk willen. ‘Het past niet bij deze fase van het bedrijf steeds weer iets nieuws te beginnen. Eerst wil ik Tessa nog beter maken en de markt voor haar laten groeien. Dit is pas het begin.’
Alle verhalen uit de FD Jonge Talenten Special 2020 vind je hier. We interviewden onder andere acht jonge beloften uitgebreid over hun vernieuwende product of dienst. Van minirobots voor ouderen tot een slimme app die mensen helpt om van hun betaalproblemen af te komen.
