Grote beleggers en financiers denken dat de prijzen van commercieel vastgoed in Nederland nog steeds veel te hoog zijn. Zolang de onzekerheid over nieuwe waardedalingen niet wordt weggenomen, zullen de transactievolumes laag blijven.
Dat zeiden vastgoedfinanciers en institutionele beleggers gisteren tijdens een debat over financiering van onroerend goed op de vastgoedbeurs Provada.
Volgens de Duitse Aareal Bank, die in Nederland een portefeuille met vastgoedleningen heeft van circa euro 1 mrd, moet er zelfs op goed vastgoed ('A-segment') nog 5 tot 15% aan waarde worden afgeboekt.
'In vergelijking met twee jaar geleden is er eigenlijk nog weinig van de prijzen afgegaan in Nederland', zegt general manager Pieter van de Kimmenade van Aareal bank. 'En ik ken veel beleggers die zeggen: ik stop er geen geld in totdat de te hoge waarde eraf is.'
Waardedaling
Peter Göbel, ceo van ING Real Estate Finance, wil niet aangeven hoeveel er volgens hem nog van de waarden af moet. Maar ook hij constateert een groot verschil tussen vraag en aanbod. 'Het gat tussen wat verkopers willen krijgen en kopers willen bieden in Nederland is veel te groot. Prijzen zullen dus omlaag moeten.'
De vastgoedmarkt, waar geleend geld traditioneel een grote rol speelt, is hard geraakt door de kredietcrisis. Beleggers moesten al stevig afwaarderen op hun portefeuilles en banken zijn uiterst terughoudend geworden met het verstrekken van nieuwe leningen.
Eigenlijk krijgen alleen nog oude, vertrouwde klanten wat geld los bij hun bank. 'De middelen die we ter beschikking hebben, gaan naar bestaande klanten', erkent Jan van Haarlem, chief sales officer van SNS Property Finance.
Taxateurs
Vooral doordat de geldstromen zijn opgedroogd, zijn de transactievolumes op de Nederlandse vastgoedmarkt het afgelopen jaar nagenoeg stilgevallen. Dat maakt het werk van taxateurs, die zoeken naar een referentie in de markt, lastig. Henk Jagersma, directievoorzitter van Syntrus Achmea Vastgoed, ziet dat voorlopig niet veranderen. 'De volumes zullen dit jaar laag blijven.'
Volgens Jagersma blijkt het relatief beperkte aanbod op de Nederlandse woon- en winkelmarkt nu een zegen: hier blijven de prijzen redelijk liggen. Maar de kantorenmarkt is volgens hem een lastiger verhaal. 'Er staat al erg veel leeg en dat zal nog meer worden.'
Lees het hele artikel in het FD van vandaag
