Wie verstandig is, checkt vóór hij het zwembad of de zee in duikt zijn kostbare horloge. Want zelfs wanneer een inscriptie op de kast anders doet geloven, zijn maar weinig uurwerken tegen (veel) water bestand. Over het verschil tussen waterresistant en waterproof, en wel of niet overleven op 300 meter diepte. Door Gerben Bijpost De zee lonkt, uw horloge blinkt om uw pols. Hoe weet u of u het om kunt houden? De waterdichtheid van een horloge wordt over het algemeen kenbaar gemaakt door middel van symbolen of teksten op de wijzerplaat of de achterkant van de kast. Denk aan termen als waterproof, waterresistant of waterprotected, of symbooltjes in de vorm van een vis of een duikershelm. Naast deze vermeldingen treffen we meestal een waarde aan in de vorm van een diepte- of drukeenheid (meters of feet en bar of ATM). Dit zijn slechts theoretische waarden. Ze zijn vastgesteld aan de hand van genormeerde testen, waaraan de fabriek de horlogekasten blootstelt. Dit gebeurt onder gestandaardiseerde omstandigheden en altijd op kamertemperatuur. Dat betekent dus dat een horloge in elk geval één keer, namelijk in de fabriek, heeft bewezen dat het tegen een waterdruk van bijvoorbeeld 5 ATM / 50 meter kan. Krimpen en uitzetten Toch heeft die gefabriceerde werkelijkheid meestal weinig met de realiteit te maken. In het echte leven staat een horloge immers bloot aan veel meer invloeden. Temperatuurverschillen bijvoorbeeld, waarbij de gebruikte materialen elk op hun eigen wijze krimpen dan wel uitzetten. Een horloge dat op het strand in de zon ligt, opwarmt tot zo’n veertig graden en vervolgens wordt ondergedompeld in koel zeewater, krijgt een enorme klap te verwerken, die mogelijk de waterdichtheid in gevaar brengt. Maar ook tijdens een snelle verplaatsing door het water kan de druk al oplopen tot waarden die veel hoger zijn dan de theoretische waterdichtheid toestaat. En dan hebben we het nog niet eens over de huis-tuin-en-keukenstoten die horloges dagelijks te verduren krijgen – en die vooral de afdichting bij de kroon (het opwindknopje aan de zijkant) en andere knoppen kan ondermijnen. Wie een horloge zoekt dat geschikt is voor alle vormen van watersport, inclusief snorkelen maar exclusief duiken, doet er dan ook goed aan te kiezen voor een waterdichtheidwaarde van minimaal 10 ATM (100 meter). De kast van een dergelijk horloges is extra stevig, kan een grote waterdruk aan en is nagenoeg ongevoelig voor temperatuurveranderingen. Bovendien is het voorzien van extra dik saffierglas, zwaardere pakkingen en zijn zowel de (schroef-)kroon als eventuele andere knopjes zo geconstrueerd, dat hun kwetsbaarheid minimaal en hun waterresistentie maximaal zijn. Soms is ook de kroon nog eens extra beschermd, doordat deze in zijn geheel of gedeeltelijk ingebouwd of afgedekt is. Kroon en knopjes Voor duikers is een horloge dat tegen extreme diepte kan natuurlijk belangrijk. Er zijn professionele modellen die tot maar liefst 300 ATM, ofwel drie kilometer theoretische waterdruk, kunnen weerstaan. Voor normaal gebruik is een waterdichtheid van 5 ATM (50 meter) voldoende. Een horloge met minder dan dat, bijvoorbeeld 3 ATM, overleeft weliswaar wat spatwater of regendruppels, maar vindt een stevige douchestraal al snel te veel van het goede. Een horloge dat ooit waterdicht wás, zal dat niet per definitie altijd blijven. Pakkingen kunnen slijten door het gebruik van kroon en knopjes. Bovendien drogen ze na verloop van tijd in of raken door zuren uit transpiratievocht, chloorwater en zeewater aangetast. Daarnaast kunnen kroon of knopjes door stoten ontzet raken, met lekkage tot gevolg. Wie écht blind wil kunnen varen op de waterdichtheid van zijn horloge, doet er daarom goed aan deze tijdig te laten controleren. De nieuwe Aquatimer van IWC is onder meer verkrijgbaar met een eeuwigdurende kalender. Meer dan een leuke bijkomstigheid is het niet, want wie checkt onder water nu welke datum het is? Maar keer de redenering om en je hebt een horloge met eeuwigdurende kalender dat óók nog eens waterdicht is. En dat is nu juist wél weer handig. Vanaf € 4900 De Luminor-collectie van Panerai heeft als onderscheidend kenmerk een op-vallende kroon-protectie met hevel. Door deze hevel aan te drukken wordt de waterdichtheid van de kroon vergroot. De constructie voorkomt bovendien dat het horloge per ongeluk in het water wordt uitgetrokken. Vanaf € 3900 Voor wie van plan is echt diep te gaan: deze Superocean Chronograph Steelfish van Breitling is prima geschikt voor diepe zee: waterdicht tot 500 meter en met beveiligde chronograafknoppen. Het horloge wordt geleverd met een stalen of rubberen band. Vanaf € 4980 Meer dan water-dicht is leuk, maar Victorinox streeft naar totale onverwoestbaarheid. In de testfase liet het merk deze tot 20 ATM waterdichte Victorinox, voorzien van afneembare bumper, van 10 meter hoogte vallen op een betonnen vloer. Ook stopte Victorinox hem in een wasmachine en reed er naar verluidt zelfs een tank van 64 ton overheen. Vanaf € 425 Veel chronografen zijn weliswaar waterdicht, maar vaak is het verboden de drukknoppen onder water te gebruiken. Zo niet bij deze keramische Bathyscaphe van Blancpain. Vanaf € 13.600 Een horloge dat op het strand opwarmt en even later in koel zeewater afkoelt, krijgt een enorme klap te verduren
© Het Financieele Dagblad 2021