Frits Conijn
Tot ongeveer kwart over twee verliep alles volgens plan. In aanloop naar de kwartaalcijfers van Citigroup daalden de koersen op het Damrak gestaag. En hoewel de resultaten van deze Amerikaanse bank in lijn waren met de verwachtingen, zakten de aandelen na de presentatie over een breed front verder weg.
'Dat zie je de laatste tijd wel vaker', zegt een handelaar op de Amsterdamse optiebeurs. Afgelopen vrijdag kwam JPMorgan met beter dan verwachte cijfers, en toch moesten de koersen het ontgelden. 'De meevallers moeten momenteel wel erg groot zijn voor een positieve koersreactie. Kennelijk is de rek eruit, na de grote winsten van verleden jaar.' Naar zijn idee blijven beleggers momenteel liever even langs de zijlijn staan.
Dan slaat de vlam in de pan. Van kwart over twee tot half drie beweegt de AEX in een rechte lijn omhoog. Tijdens deze zogenoemde 'spike' wordt zelfs het slot van maandag bereikt. De handelaar is met zijn gedachten niet meer bij het gesprek en probeert vloekend de verliezen te beperken. Ook zijn collega's zijn niet meer aanspreekbaar.
Verklaringen voor deze koersbeweging lijken nauwelijks voorhanden. De Amerikaanse overheid heeft geen sterk meevallende cijfers over de werkgelegenheid bekendgemaakt en ook aan het bedrijvenfront blijft het verder stil. 'In de nieuwssfeer heb ik niets gezien', verzekert een doorgaans goed ingelichte aandelenhandelaar.
Naar zijn idee is er eerder sprake van een 'short squeeze'. In de verwachting dat na de cijfers van Citigroup, gezien het huidige sentiment in de markt, wel een daling moest volgen, hebben beleggers geleende aandelen verkocht in de hoop dat zij die na een grote koersdaling weer voor veel minder geld kunnen terugkopen. Het verschil tussen aan- en verkoopprijs kunnen zij grotendeels als winst bijschrijven.
In eerste instantie kregen deze beleggers het gelijk aan hun zijde. Maar langer dan een kwartier duurde de lol niet. Toen volgde de ommekeer en moesten de 'shorts' hun posities terugdraaien. Hen restte weinig anders dan de verkochte aandelen tegen een hogere koers zo snel mogelijk weer terug te kopen.
En dan gaat het hard. De aandelenhandelaar spreekt over een 'haasje-over'. Als de eerste belegger koopt, stijgen de koersen en ziet de tweede zijn verliezen oplopen. Ook hij moet dan zo snel mogelijk in actie komen om zijn positie te repareren. En dat heeft natuurlijk weer een nieuwe koersstijging tot gevolg.
Uiteindelijk werkte de AEX net als de meeste andere Europese beurzen niet alleen de verliezen weg, maar eindigden de indices zelfs met winst. Vervelend voor de optiehandelaren met shortposities, maar fijn voor de doorsnee belegger, die geen aandelen kan lenen.
Brandgevaar?