Kambiz Elmi Anaraki en Jarno Biesebroek
In het FD van 29 november constateren Dick Baars en Niels van Huet dat van veel oudere bruggen in Nederland geen bestek of ontwerpberekening aanwezig is. Zij pleiten daarom voor een apk-keuring voor bruggen. Wat zij schrijven, is herkenbaar. Ook in Rotterdam liggen veel bruggen die inmiddels op leeftijd zijn. De conclusie dat over de huidige staat van bruggen te weinig bekend is, herkennen wij echter niet. In de Rotterdamse praktijk worden bruggen al met grote regelmaat geïnspecteerd, onderzocht en gekeurd op de belastbaarheid.
Als stad waar bruggen essentieel zijn hebben we in Rotterdam al in het verleden ingezet op het monitoren van de onderhoudsstaat van bruggen. Door deze staat met regelmaat te meten, weten we met welke snelheid de conditie van een brug achteruitgaat. Hierdoor kunnen we anticiperen door bijvoorbeeld aanpassing of versteviging van dragende onderdelen als deze onder een bepaalde norm komen.
We sluiten ons geheel aan bij wat Baars en Van Huet schrijven over het verlengen van de levensduur van bruggen door aanpassing of versteviging van onderdelen. Dat is vaak vele malen goedkoper dan het vervangen van een brug als deze ‘op’ is.
Een goed voorbeeld is de aanpassing in 2012 van de Rederijbrug op het Wijnhaveneiland in het centrum van Rotterdam. Deze 65 jaar oude brug was in 2010 afgekeurd voor vrachtverkeer. Normaal gesproken volgt dan vervanging van de brug. Maar door de juiste objectomgevingskennis van onze beheerafdeling en de technische expertise van ons gemeentelijk ingenieursbureau hebben we kunnen kiezen voor een levensduurverlengende oplossing. Hierdoor kan de brug weer 50 jaar mee en besparen we € 4 mln. Ook duurden de werkzaamheden veel korter dan bij gehele vervanging.
Volgend jaar knappen we de 55 jaar oude Leuvebrug op. Deze drukbereden brug met zes rijstroken aan het einde van de Boompjes was normaal gesproken aan vervanging toe. Vervanging zou € 12 mln kosten en een halfjaar duren. Door nader onderzoek en levensduurverlengende maatregelen kan het gebruik van de brug met 15 jaar worden verlengd. De kosten hiervan zijn € 600.000; de uitvoeringstijd is slechts enkele weken.
Aanvullend op het verlengen van de levensduur door aanpassing of versteviging van onderdelen, willen we pleiten voor het bij voorbaat verlengen van de levensduur door het gebruik van beschermende technieken. Een mooi voorbeeld zijn membranen onder de asfaltlaag van bruggen als we die voorzien van een nieuw wegdek. Deze membranen voorkomen dat dooizout in het beton trekt en de wapening aantast waardoor de draagconstructie verzwakt. Door dit soort preventieve maatregelen te combineren met de genoemde herstellende aanpak is de levensduur van een brug nog verder op te voeren.
Ten slotte zouden gemeenten kunnen kijken of er voor hen winst te halen is in de normen waarmee moet worden gerekend bij bruggen. De normen die worden gehanteerd zijn gebaseerd op verkeersbelastingen in Rijkswegen. Gemeenten kunnen zich afvragen of die belasting ook voor hen moet gelden; hun wegen worden wellicht minder zwaar bereden. Rotterdam is in samenwerking met TNO al een meet-weegpilot begonnen binnen de stadsgrenzen. We hopen dat de resultaten hiervan ons in 2014 laten zien dat de belasting op onze bruggen inderdaad minder is dan de normen waarmee doorgaans moet worden gerekend. Als dat zo is, kunnen we bij voorbaat al een langere levensduur inboeken.
Ir. Kambiz Elmi Anaraki en drs. Jarno Biesebroek zijn werkzaam bij de gemeente Rotterdam, respectievelijk als assetmanager civiele kunstwerken en adviseur civiele kunstwerken.
Door preventief ingrijpen te combineren met herstel is levensduur van bruggen nog verder op te voeren