Rob de Lange
Amsterdam
Studentenleningen moeten bij het Bureau Krediet Registratie worden aangemeld. Toekomstige geldzorgen kunnen daarmee worden voorkomen en kredietverleners krijgen beter zicht op de financiële situatie van pas afgestudeerden. Dat is bijvoorbeeld van belang bij het wel of niet toekennen van een hypotheek.
Daarvoor pleit de algemeen directeur van het BKR, Peter van den Bosch, in een uitgebreid interview met het FD dat morgen verschijnt. Van den Bosch zegt zich grote zorgen te maken over de oplopende studieschulden van studenten, zeker als het kabinet besluit een sociaal leenstelsel in te voeren dat in de plaats moet komen van de huidige basisbeurs.
Van den Bosch: ‘Ik vind dat ook de studentenleningen vanaf zeg € 1500 bij ons bekend moeten zijn. Jongeren vormen een zeer kwetsbare groep. Door de crisis zullen ze rekening moeten houden met lagere salarissen en als ze dan hun studieschuld kunnen verzwijgen, bijvoorbeeld bij het aanvragen van een hypotheek, dreigen ze zwaar in de problemen te komen.’
Vooral voor starters kan een registratie gevolgen hebben. Nu al is het voor deze groep moeilijk een hypotheek te krijgen. Terwijl zij ook geacht worden de woningmarkt van het slot te halen.
Niettemin roept Van den Bosch de minister van Onderwijs op snel te handelen. ‘Zeker met het nieuwe leenstelsel wat eraan zit te komen heeft de minister de morele plicht ervoor te zorgen dat studieschulden bij ons worden aangemeld.’
Volgens het ministerie gaat de vergelijking tussen studieleningen (bij DUO, Dienst Uitvoering Onderwijs, tegen gunstige rente) en schulden (bij bedrijven of banken) niet op. Een studielening begin je pas af te lossen als je genoeg verdient, terwijl je andere schulden sowieso moet afbetalen, aldus een woordvoerder.
Naar verwachting zullen studenten hogere bedragen moeten bijlenen door de invoering van het leenstelsel en zullen ook meer studenten dan nu het geval is een lening afsluiten. Dat blijkt uit eerdere gegevens van DUO.
In meer algemene zin wil Van den Bosch ‘een hardere aanpak’ van mensen met schulden: ‘De drempel om een volgende keer niet te betalen is kleiner als er al een keer een betalingsachterstand is geweest. Wanneer bij wanbetaling niet direct maatregelen worden genomen, ontstaat het idee dat niet betalen geaccepteerd is.’
De gevolgen van de schuldenproblematiek op economie en samenleving worden volgens Van den Bosch onderschat. ‘We moeten ons realiseren dat het ons allemaal geld kost. Niet betalende debiteuren kostten bedrijven en overheidsinstellingen vorig jaar zo’n €15 mrd. Dat is circa € 900 per Nederlander en zo’n € 2200 per gezin. Toch voor veel gezinnen een maandsalaris. Stel je eens voor dat volgend jaar 7 miljoen gezinnen elk € 2200 meer te besteden hebben. Dat levert de schatkist in ieder geval al € 2,6 mrd op aan btw.’
Het BKR, waar kredieten en hypotheken staan genoteerd, aast naast de studieschulden ook op andere sectoren. ‘We hebben overeenstemming om de betalingsproblemen bij energiemaatschappijen en de huurachterstanden bij ons te melden. Daarna willen we afspraken maken met de Belastingdienst, het Centraal Justitieel Incassobureau, Sociale Dienst en zorgverzekeraars.
Van den Bosch zegt een ‘landelijk dekkend systeem na te streven om vroegtijdig mensen te behoeden voor de sociale gevolgen van betalingsproblemen: ‘Schulden zorgen voor huisuitzetting, echtscheiding, sociale uitsluiting tot aan zelfmoord toe. Betere registratie moet er ook toe gaan leiden dat schuldhulpverleners eerder hulp kunnen aanbieden.’
Studenten kunnen nu nog hun studieschuld verzwijgen voor kredietverstrekkers
Schulden hebben grote sociale gevolgen, zelfs tot aan zelfmoord toe