Partijen die gokken op koersdalingen van Nederlandse aandelen, halen geen significant betere rendementen dan de markt. Dat concludeert econoom Dirk Gerritsen van de Utrecht University School of Economics op basis van onderzoek samen met Ruben Verdoorn.

Dat ‘shortsellers’ geen buitengewone resultaten boeken, gaat tegen het gevoel van veel beleggers in. Zij hebben vaak het idee te worden uitgekleed door shortsellers. Dat komt doordat het ‘shorten’ van aandelen alleen is weggelegd voor professionele beleggers, zoals hedgefondsen. De privébelegger staat bij het gokken op koersdalingen buiten spel.

Nauwelijks beter

Wie een aandeel ‘short’, leent het effect om dat vervolgens te verkopen. Wanneer de koers daalt, kan de shortseller het aandeel tegen een lagere prijs terugkopen en aan de originele eigenaar teruggeven.

Wat is short gaan?

Een belegger die short gaat speculeert op een waardedaling van een aandeel. Het begint met het lenen van een aandeel, wat doorgaans alleen is weggelegd voor professionele beleggers. De belegger verkoopt dat geleende aandeel vervolgens in de hoop het later tegen een lagere prijs terug te kunnen kopen. Daarna geeft hij het stuk terug aan de originele eigenaar.

Het rendement is het verschil tussen de verkoop- en de terugkoopprijs, minus de kosten die de uitlenende partij in rekening brengt. Een voorwaarde is dus dat er überhaupt aandelen te lenen zijn. Dat is lang niet altijd in voldoende mate mogelijk. Vooral bij kleine beursfondsen kan het aanbod gering zijn, terwijl daar vaak de grootste koersdalingen plaatsvinden.

Volgens Gerritsen doen shortsellers van Nederlandse beursfondsen het als groep wel iets beter dan de markt. Hij stelde een portefeuille samen op basis van de shortposities zoals die dagelijks door de Autoriteit Financiële Markten openbaar worden gemaakt. ‘Die portefeuille blijft achter bij de markt, zoals je als shortseller wil. Maar het verschil is niet statistisch significant, zoals soms wordt gedacht.’

Grote belangen

Een andere conclusie van het onderzoek is dat vooral bedrijven met grote shortposities achterblijven bij de markt. ‘Deze presteren dagelijks ongeveer 0,15% slechter dan de markt, terwijl het rendement van minder geshorte aandelen niet significant afwijkt van het marktrendement’, aldus Gerritsen. ‘Dit resultaat impliceert dat beleggers aandelen waarin een groot shortbelang is opgebouwd beter kunnen mijden in hun beleggingsportefeuille.’

De uitkomsten van het onderzoek naar het shorten van Nederlandse aandelen wijken niet wezenlijk af van soortgelijke onderzoeken naar de Amerikaanse markt. Ook daar blijven aandelen met een grote shortpositie achter bij de markt. Gerritsen benadrukt wel dat de Nederlandse dataset slechts 22 maanden beslaat. ‘We moeten dus voorzichtig zijn met het generaliseren van de conclusies.’

Gemalto

De topman van Gemalto pleit vrijdag in de Telegraaf voor een verbod op short gaan. 'Beleggers verkopen iets dat zij niet in bezit hebben. Dat is niet ethisch', zegt de Fransman Olivier Piou. 'Het zorgt voor onnodige paniek in de markten. Dit fenomeen is levensgevaarlijk.' Gemalto is momenteel het vaakst geshorte aandeel aan het Damrak. Liefst 11,1% van de uitstaande aandelen wordt gebruikt om erop te speculeren dat de digitale beveiliger achterblijft bij de markt, blijkt uit het register van de AFM.