Bestuurders van Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen beleggen niet beter in hun eigen aandelen dan de gewone belegger. Sinds 2008 leverden de zogenoemde insider transacties — transacties van bestuurders in aandelen van het eigen bedrijf — in de vijftig grootste Nederlandse beursfondsen 7% minder rendement op dan een eenvoudige buy-and-holdstrategie. Dat blijkt uit onderzoek van de Vereniging van Effectenbezitters (Veb), dat deze maand in het eigen blad is gepubliceerd.

Timing

De Veb vergeleek de transacties van alle bestuurders en commissarissen in de aandelen van het eigen bedrijf met de resultaten van een belegger die in 2008 aandelen in de vijftig grootste beursfondsen kocht en daar vervolgens niets mee deed. De resultaten ontlopen elkaar niet veel, maar de buy-and-holdstrategie levert een fractie meer op. Dat verschil van 7% is volgens de Veb-onderzoekers niet statistisch relevant om te stellen dat insiders slechtere beleggers zijn.

Desalniettemin ontkracht het onderzoek de opvatting dat de transacties van ingewijden altijd een nuttige indicator van koop- en verkoopmomenten zijn. Bestuurders en commissarissen beschikken over meer informatie dan de gewone belegger en mogen in staat worden geacht die informatie beter te interpreteren. Dat maakt ze in theorie betere beleggers, omdat ze beter hun koop- en verkoopmomenten kunnen timen.

Fugro

Dit werd onlangs nog geïllustreerd door Fugro-commissaris Gert-Jan Kramer, die een groot deel van zijn Fugro-stukken in de verkoop deed voordat de bodemonderzoeker met een winstwaarschuwing kwam. Daardoor ontliep hij een koersdaling van 22%.

Maar tegenover ieder voorbeeld als dat van Kramer staat een voorbeeld van het tegendeel. Bij BinckBank behaalden alle insiders bij elkaar bijvoorbeeld een rendement van 30%, terwijl het aandeel sinds 2008 in waarde verdubbelde. KPN-topman Eelco Blok kocht begin 2012 na een winstwaarschuwing aandelen bij tegen een koers van €8. Sindsdien daalde de koers met 50%.

Overigens hebben alle KPN-insiders tezamen wel een gelukkige hand: zij wonnen gedurende de onderzoeksperiode 5% op hun stukken, terwijl de 'gewone belegger' een verlies van 40% moest slikken.

Reden voor transacties

Volgens de onderzoekers doen beleggers die insidertransacties willen gebruiken bij hun beleggingen er goed aan zich goed te verdiepen in de redenen achter de transacties. Zo kondigde Gemalto-topman Olivier Piou in 2012 op een aandeelhoudersvergadering aan een pakket aandelen te verkopen. Hij had cash nodig om een lening af te lossen en om de belastingdienst te betalen. Dat was dan ook geen indicator voor slecht nieuws bij Gemalto: de koers steeg daarna door.

De onderzoekers plaatsen nog wel een kanttekening bij de resultaten. Bij hoogvliegers als ASML, Gemalto en Unibail-Rodamco, bedrijven die nu tegen een stevige waardering genoteerd staan, hebben bestuurders afstand gedaan van een deel van hun aandelen. Daardoor zijn ze een deel van de koersstijging misgelopen, maar mocht de opmars van de inmiddels 'dure' aandelen stokken, dan kunnen ze alsnog hun gelijk halen.