Dit is welkom na vrijwel mislukte vervolgingen in andere grote witteboordencriminaliteitszaken. Denk aan de ABP-affaire, bouwfraude, Ahold-fraude, beursfraude of Slavenburgs zwartgeldaffaire. De aanpak van het OM is verbeterd. De straf­eisen van het OM in fraudezaken zijn zwaarder geworden.

Ontwrichtend

In de vastgoedfraude blijkt de rechterlijke macht nog wat achter te lopen met het besef hoe ontwrichtend dit soort misdaad in de bestuurskamers van bedrijven kan zijn. Sommige strafmaatmotiveringen ademen incorrecte toegeeflijkheid.

Een voorbeeld is de motivering waarmee de rechtbank begin dit jaar hoofdverdachte Jan van Vlijmen in plaats van de geëiste zeven jaar veroordeelde tot vier jaar. Strafvermindering past, aldus de rechtbank, mede omdat het ‘Bouwfonds bepaald geen windeieren heeft gelegd’ dat Van Vlijmen daar directeur was. Wat zeggen de rechters hier? Dat een medewerker die veel geld verdient voor zijn werkgever, zijn baas mag bestelen?

Omgekeerde leeftijdsdiscriminatie

Donderdag veroordeelde de rechtbank Nico Vijsma in de vastgoedfraude tot twee jaar. Hij krijgt strafkorting omdat hij ernstig ziek is geweest, en om zijn hoge leeftijd (75) ook al heeft de gemiddelde man van die leeftijd nog vele jaren voor zich. Dit is onjuiste omgekeerde leeftijdsdiscriminatie.

Met het vorderen van de jaren komen mensen op belangrijke maatschappelijke posities, met meer verantwoordelijkheid, en daarmee op de betere posten om te frauderen. Het past dan eerder om hoge leeftijd als strafverzwarend te zien. Bovendien heeft Vijsma, gebruikmakend van zijn leeftijdsoverwicht, jongeren aangezet en getraind in frauderen. De leermeester krijgt nu evenveel straf als zijn leerlingen, terwijl zijn aandeel in de kwart miljard euro buit groter was.