Na jaren van zendingswerk kloppen de klanten nu uit zichzelf aan bij Polyscope, een producent van polymeren uit Geleen.

SMA

De hoogwaardige kunststof van het bedrijf zit in de nieuwste Ferrari en Bentley en staat gepland voor de nieuwe Volkswagen Phaeton. Het kan echter ook gebruikt worden als vervanger voor latex, het maakt gipsplaten vochtbestendiger en computerproducent Cisco stopt het in zijn printplaten. Het wondermiddel is al in 1990 ontwikkeld door DSM, maar begint nu pas aan zijn grote doorbraak.

Tot voor kort werd styreen-maleïnezuuranhydride (SMA), want daar hebben we het over, vooral gebruikt voor de dragende constructie in dashboards. De lichte kunststof was populair vanwege zijn robuustheid en hittebestendigheid, maar was door de grove structuur minder geschikt voor delen die in het zicht zijn. Inmiddels is dat anders. SMA is geschikt voor zoveel toepassingen dat het zelfs Polyscope-ceo Patrick Muezers (38) wel eens duizelt. ‘Je komt SMA steeds vaker tegen op plekken waar je het niet verwacht.’

Dashboardindustrie

In de lobby van Polyscope staan twee dashboards prominent in het zicht. Opvallend genoeg praat Muezers liever niet over de branche die nog altijd het grootste deel van zijn omzet bepaalt. Oud nieuws. Hij wil het hebben over innovaties. ‘De omzet in de auto-industrie ontwikkelt zich niet zoals we gewend zijn, maar dat wordt opgevangen door andere producten’, aldus de ondernemer. Hoewel de dashboardindustrie nog altijd goed is voor 60% van de omzet, denkt Muezers dat dat tegen 2017 geslonken is tot een kwart.

De komende jaren gaat het over frames voor zonnedaken, de hoogwaardige printplaatindustrie, maar ook over isolatiemateriaal. Polyscope is betrokken bij ongeveer driehonderd onderzoeksprojecten. ‘Daarin gaan we verder dan het aanleveren van een pot polymeren. We nemen actief deel aan het onderzoek’, vertelt Muezers, die meer dan een derde van zijn personeel continu inzet voor R&D.

Wereldmarktleider

Het bedrijf maakt een product met schier oneindig veel eindtoepassingen, maar heeft nauwelijks concurrenten. De enige twee andere aanbieders zitten in de VS en vervullen een bijrol in de markt waarin Polyscope wereldmarktleider is.

Volgens Bert Meijer, universiteitshoogleraar van de Technische Universiteit Eindhoven, is het gebrek aan concurrentie voor een product dat zoveel toepassingen kent, niet ongebruikelijk. ‘SMA is een van de laatst uitgevonden polymeren. Het vernieuwende karakter was zo groot dat de markt niet meteen enthousiast werd. Onbekend maakt vaak onbemind in de wereld van engineering plastics’, aldus Meijer.

SMA is een kwart eeuw geleden door DSM ontwikkeld. Het bedrijf bouwde een fabriek om de kunststof daadwerkelijk te produceren. Toen bleek dat SMA alleen geschikt was voor toepassingen binnen kleine markten waar het chemiebedrijf geen voet aan de grond had en niet de ambitie had om een positie op te bouwen, verloor DSM de interesse in de kunststof. ‘Het ging om niches die niet goed bij ons pasten’, aldus Rein Borggreve, directeur R&D van DSM. In 2000 stopte het bedrijf met SMA. De beslissing om te stoppen werd niet ingegeven door de verwachting dat het geen winstgevend product zou kunnen zijn, aldus Borggreve. ‘Aan kleine markten waar behoefte is aan specifieke toepassingen kun je wel degelijk een goede boterham verdienen.’

Polyscope

Het bedrijf werd in 2006 overgenomen door investeerders Wascher and Partner, Limburg Ventures, Industriebank Liof en een aantal informele geldschieters. Onder leiding van Muezers groeide Polyscope uit tot een bedrijf met een gezonde omzet van € 38,6 mln en een ebitda van € 4,3 mln in 2013. Tegen 2017 rekent de ondernemer op een omzet van € 60 mln.

Muezers geeft een grote mate van vrijheid aan zijn personeel. Het leverde Polyscope in 2013 de eretitel ‘Best Managed Company’ op. ‘Zelfstandig ondernemerschap binnen het bedrijf is erg belangrijk’, aldus de ondernemer. Bij Polyscope heeft iedere verkoopmedewerker de deelverantwoordelijkheid voor een mondiaal marktsegment. ‘Ze krijgen veel ruimte om zelf keuzes te maken.’ Zijn marktexperts vormen de drijvende kracht achter de snelle groei in de vele deelmarkten waarin Polyscope actief is. Maar het maakt het bedrijf ook kwetsbaar. Muezers: ‘Het enige dat onze groei kan tegenhouden, is dat we niet de juiste keuzes maken.’

--------------------------------------------------------------------------------

‘Een kunststof als SMA heeft natuurlijk een mooie performance bij een laag gewicht, dus in auto’s heeft het een positief effect op energieverbruik. Ook zijn er veel duurzame toepassingen, zoals in isolatiemateriaal. Als je ze echt heel sterk wilt maken, moet je vaak werken met verstevigingen (zoals glasvezel). Dat soort producten is moeilijk circulair te maken, omdat je die componenten alleen met heel veel energie weer uit elkaar kunt halen. Dat is een grote uitdaging en daarom een unieke kans voor Polyscope om zijn toegevoegde waarde als mogelijke nieuwe kampioen te tonen.’

Dirk Hoorn is mede-oprichter van investeringsfonds Concent Capital.

--------------------------------------------------------------------------------

‘Er is veel gaande op het gebied van polymeren, maar Polyscope heeft daarin wel een heel mooie positie met geweldige kansen. Het heeft unieke technologie en producten en de hele keten van onderzoek, productontwikkeling, productie en levering in de vingers. Het ontving niet voor niets in 2013 de Deloitte Award voor Best Managed Company. Het moet nu doorpakken, want men is de concurrentie ver voor en wil dat uiteraard blijven. Het bedrijf kan zijn marktleiderspositie uitbouwen naar een echte nieuwe kampioen!’

Aalt Dijkhuizen, voorzitter Topsector Agri & Food en voormalig voorzitter raad van bestuur Wageningen University.