
Dit jaar heb ik door het coronavirus al mijn reisplannen tot nader order uitgesteld en daarin zal ik vast niet de enige zijn: thuisblijven is het nieuwe backpacken. Een beetje saai misschien, maar er valt best wat van te maken.
De vraag die economen ondertussen bezighoudt is of van uitstel afstel komt. Gaan mensen bijvoorbeeld volgend jaar vaker op reis omdat het nu niet kan? Wordt er - met andere woorden - na een recessie extra geconsumeerd om tijdelijk welvaartsverlies te compenseren? Zo’n inhaalslag zou de vrijetijdssector misschien net het perspectief kunnen bieden om het hoofd boven water te houden in woelige tijden.
In de publicatie Economics in the Time of COVID-19 deed een groep beleidseconomen begin maart een van de eerste pogingen om de wereldwijde economische gevolgen van corona in kaart te brengen. In haar hoofdstuk legt de Zwitserse professor Beatrice Weder di Mauro (54) uit dat de economische effecten van virussen vaak tijdelijk zijn: een outputschok van misschien een kwartaal of twee, die door de extra vraag in het volgende kwartaal vaak weer volledig kan worden ingehaald.
Door corona zouden bedrijven in de toekomst het risico van outsourcing en offshoring een stuk hoger kunnen inschatten
Maar zoals we inmiddels allemaal wel weten, is het coronavirus niet zomaar een virus: de overheid moet alle zeilen bijzetten om te voorkomen dat er steeds meer mensen aan de gevolgen van de ziekte zullen overlijden. Dat zorgt er ook voor dat het inhalen van consumptie een stuk moeilijker is dan bij een gewoon virus. De schok is voor veel bedrijven zo groot, dat ze zonder verregaande steun van de overheid zomaar eens failliet zouden kunnen gaan. Die extra vraag in een virusvrij kwartaal komt voor veel bedrijven dan simpelweg te laat.
En zelfs met adequaat overheidsingrijpen is een structurele outputschok moeilijk te voorkomen. Het coronavirus legt de keerzijdes van globalisering pijnlijk bloot: niet alleen kan een virus zich in deze geglobaliseerde tijden makkelijk verspreiden, maar ook onze productieketens zijn in een geglobaliseerde wereld veel kwetsbaarder geworden voor mondiale schokken. Fabrieksonderdelen bestellen in China lijkt dan opeens een minder goed idee. Corona kan er dus ook voor zorgen dat bedrijven in de toekomst het risico van outsourcing en offshoring een stuk hoger inschatten, aldus Weder di Mauro. Goed voor het klimaat wellicht, maar het zou de structurele negatieve impact van het coronavirus wel eens flink kunnen vergroten.
Omdat elke vorm van risico-inschatting uiteindelijk ook maar een kwestie van perspectief is, lijkt het me goed om juist nu niet te vergeten dat globalisering ons ook grote voordelen brengt. Al is het maar om volgend jaar wél die reis te kunnen maken.
Literatuur
Weder Di Mauro, B. (2020) Macroeconomics of the Flu. Verschenen in Economics in Times of Covid-19, pp 31-37.
Sarah van Hugte is redacteur van ESB.