China’s achtertuin komt in bloei
Kansen zat in Zuidoost-Azië, toch blijven politieke instabiliteit, corruptie en dikwijls een gebrekkige infrastructuur roet in het eten gooien.
Kansen zat in Zuidoost-Azië, toch blijven politieke instabiliteit, corruptie en dikwijls een gebrekkige infrastructuur roet in het eten gooien.
Wie Vietnam geregeld bezoekt, ziet het voor zijn ogen gebeuren. De razendsnelle verandering. Was Vietnam 1993 nog één van de armste landen ter wereld, nu is het één van de meest veelbelovende economieën en wordt economisch centrum Ho Chi Minh City gezien als één van de meest dynamische steden ter wereld.
De razendsnelle groei in Vietnam, waar de economie jaarlijks met gemiddeld 6,4 procent groeit, staat niet op zichzelf. In heel Zuidoost-Azië groeit de economie dit jaar en volgend jaar met zo’n 5 procent. Naast Vietnam vallen vooral De Filipijnen, Cambodja en Myanmar op. Landen met een jonge bevolking, een economische groei van 6 á 7 procent per jaar en een ondernemersklimaat dat het voor buitenlandse bedrijven geleidelijk aan eenvoudiger maakt om te investeren.
Inzichten, inspiratie en ideeën uit het eindejaarsmagazine van Het Financieele Dagblad.
‘Neem De Filipijnen. Daar zijn kansen in de infrastructuur en in de bouw, maar ook in de maakindustrie, voedselindustrie en toerisme’, zegt Vinika Devasar Rao, uitvoerend directeur van de Singaporese denktank INSEAD Emerging Markets Institute.
Kenmerkend voor Zuidoost-Azië is de snelle urbanisatie. Volgens een onderzoek van het Martin Prosperity Institute tellen Zuidoost-Aziatische steden tegen 2030 zo’n 373 miljoen inwoners. Onder meer Bangkok, Jakarta, Ho Chi Minh City en het kleinere Phnom Penh groeien hard en bieden kansen in sectoren als de bouw, telecom en technologie.
11 landen, ruim 600 miljoen inwoners
De landen overleggen met elkaar in ASEAN, de Association of South East Asian Nations.
De ASEAN is momenteel de 6e economie ter wereld.
Verwachte economische groei ASEAN-landen bij elkaar: 4.8% (2017) en 5% (2018).
Bronnen: ADB en ASEAN.
Maar het gaat niet allemaal om steden, aldus Rao. Wat de regio volgens haar vooral aantrekkelijk maakt is de diversiteit. ‘Myanmar is bijvoorbeeld rijk aan natuurlijke grondstoffen en aantrekkelijk voor de textielindustrie. Laos is interessant vanwege de energiesector. Vietnam is aantrekkelijk om haar lage lonen. En poets Singapore niet uit. Dat is een belangrijk middelpunt voor bedrijven.’
Cruciaal daarbij is technologie, een sector die dankzij duizenden tech start-ups in bijvoorbeeld Indonesië en Vietnam sterk groeit, maar in Myanmar en Cambodja nog in de kinderschoenen staat. Met een jonge bevolking, een groeiende middenklasse en een steeds wijder gebruik van smartphones groeit echter de behoefte aan technologie. Chinese techgiganten als Alibaba en Tencent investeren al volop in Zuidoost-Azië.
‘Digitale innovatie is noodzakelijk voor deze opkomende markten’, aldus Rao. ‘Maar dan moeten de overheden wel de juiste infrastructuur en een goed ecosysteem bieden.’
Vooral de matige infrastructuur vormt nog geregeld een bedreiging. Maar ook wijdverspreide corruptie, een gebrek aan goed opgeleid personeel en de kans op politieke instabiliteit in bijvoorbeeld Myanmar, Cambodja en Thailand kunnen de opkomst van deze Aziatische tijgers tegenwerken.
Rodrigo Duterte (72) won in 2016 de Filipijnse presidentsverkiezingen met de belofte keihard op te treden tegen misdaad, drugs en corruptie. Hij blijkt een man van zijn woord. Duterte’s oorlog tegen drugs heeft volgens mensenrechtengroep Human Rights Watch al zeker zevenduizend levens geëist. De Filipijnse president stuurde daarnaast al tientallen regeringsfunctionarissen de laan uit op verdenking van corruptie, waaronder de minister van Binnenlandse Zaken.
Bevolking: 103,32 miljoen
GDP (in miljard, dollars): 304,91
GDP groei (jaarlijks %): 6,9%
Inflatie, GDP BBP deflator (jaarlijks%): 1,7%
Aantal dagen nodig om een bedrijf te starten: 28 (2003: 49)
Mobiele telefoonabonnementen (per100 mensen): 109,2
Internetgebruik (% van de bevolking): 55,5% (2000: 2%)
Jaarlijkse groei steden: 1,4%
CO2-emissie (metrieke ton per persoon): 1,06
Duterte, de zoon van een gouverneur en van een politiek activiste, is de meest controversiële president die de Filipijnen in jaren heeft gehad. Hij noemde zowel Barack Obama als de paus een ‘hoerenzoon’ en maakt geregeld ruzie met VN-vertegenwoordigers. De Filipijnse leider keert zich bovendien tegen oude bondgenoot de Verenigde Staten en haalt in plaats daarvan de economische en militaire banden aan met Rusland en China.
De onder zijn eigen volk razend populaire Duterte zal zijn bikkelharde drugsbeleid in het komende jaar voortzetten en zal daarnaast proberen de Filipijnen om te vormen tot een middeninkomenland. Maar de internationale kritiek neemt toe en ook in eigen land wordt de president geconfronteerd met steeds luider roepende tegenstanders. Zij waarschuwen dat Duterte het land richting een dictatuur stuurt.
‘Ik had nooit gedacht dat ik de juiste persoon was om premier te worden, maar er was niemand anders.’ Met die woorden legt Prayuth Chan-ocha (63) aan nieuwszender Al Jazeera uit dat hij de enige was die Thailand kon redden van een politiek conflict in 2014. Legerleider Prayuth greep in mei dat jaar de macht door de regering met een coup aan de kant te zetten. Enkele maanden later werd hij aangesteld als premier.
Bevolking: 68,86 miljoen
GDP (in miljard, dollars): 406,84
GDP groei (jaarlijks %): 3,2%
Inflatie, GDP BBP deflator (jaarlijks %): 1,7%
Aantal dagen nodig om een bedrijf te starten: 26
Mobiele telefoonabonnementen (per 100 mensen): 172,6
Internetgebruik (% van de bevolking): 47,5%
Jaarlijkse groei steden: 2,6%
CO2-emissie (metrieke ton per persoon): 4,62
De koningsgezinde Prayuth diende 38 jaar in het leger en was sinds 2010 Thailand’s hoogste generaal. Hij heeft het leger grote politieke macht gegeven en klopt zichzelf geregeld op de borst door te zeggen dat hij problemen oplost die onder vorige regeringen onoplosbaar leken, zoals corruptie en mensenhandel. Hij zegt vreugde terug te willen brengen naar Thailand, maar weet zich vaak geen weg met kritiek. Zo grapte hij twee jaar geleden eens dat journalisten ‘geëxecuteerd moeten worden’ als ze niet de lijn van de overheid volgen.
Prayuth belooft geregeld de democratie te herstellen en verkiezingen te organiseren. In 2018 zouden die plaats kunnen vinden. Hoewel hij zegt zijn baan veel te zwaar te vinden, gaan velen ervan uit dat Prayuth ook na verkiezingen de macht behoudt.
Hun Sen (65) was 32 toen bezettingsmacht Vietnam hem in 1985 aanstelde als premier van Cambodja. De Vietnamezen zijn al lang vertrokken, maar Hun weet van geen wijken en is inmiddels één van ’s werelds langstzittende leiders. Met een mix van populistische uitspraken, dreigementen en grootschalige fraude weet hij keer op keer de verkiezingen te winnen.
Bevolking: 15,76 miljoen
GDP (in miljard, dollars): 304,91
GDP groei (jaarlijks %): 6,9%
Inflatie, GDP BBP deflator(jaarlijks %): 1,7%
Aantal dagen nodig om een bedrijf te starten: 99
Mobiele telefoonabonnementen (per100 mensen): 124,9
Internetgebruik (% van debevolking): 25,6% (2010: 1,3%)
Jaarlijkse groei steden: 2,6%CO2-emissie (metrieke ton per persoon): 0,44
Als overgelopen Rode Khmer soldaat hielp Hun in 1979 mee met de verdrijving van het Rode Khmer regime, een prestatie die hij nog geregeld aanhaalt om het volk te laten weten dat niemand anders premier hoort te zijn. Hun is als een kameleon die zich aanpast aan zijn politieke omgeving. Hij is vrijgevig en populistisch waar het kan, en meedogenloos als hij gelooft dat het politiek noodzakelijk is.
In het afgelopen jaar heeft Hun veel van zijn critici en politieke tegenstanders uitgeschakeld of in ieder geval monddood gemaakt. De premier wordt er daarom geregeld van beschuldigd steeds autocratischer te worden, maar daar lijkt Hun zich weinig van aan te trekken. Voor hem geldt slechts één doel: het winnen van de parlementsverkiezingen in de zomer van 2018, en de zekerheid dat hij Cambodja’s onbetwiste leider blijft.