‘Het zijn nieuwe producten, de consument moet de voordelen nog leren kennen'
Sabine Sluijters
Omnigen neemt DNA-tests af om producten te personaliseren, van medicijnen en voedselboxen tot dagcrèmes. Het uiteindelijke doel is het verbeteren van de medische behandeling en gezondheid van mens en dier. Maar de markt is ongereguleerd en overal liggen onethische toepassingen op de loer.
Berry Kriesels.Foto: Mark Horn voor het FD.
Stel, je kunt bij de supermarkt waar je online boodschappen doet alleen nog producten kopen die goed zijn voor je gezondheid, bepaald aan de hand van je DNA. Of dat dankzij het genetisch profiel inzichtelijk wordt bij wie een kostbaar medicijn effectief zal zijn. Het lijkt toekomstmuziek, maar als het aan Omnigen ligt, is dit binnenkort mogelijk. Het bedrijf uit Rotterdam doet aan wat het 'context specifieke genetica', noemt.
Omnigen zoekt naar genetische factoren waarvan wetenschappelijk bewezen is dat ze binnen een bepaald gebied, zoals de huid, sport, of voeding, bepalend zijn. De klant levert daarvoor DNA-materiaal aan dat eenvoudig met een wattenstaafje aan de binnenkant van de wang op te vegen is. Uit het speeksel ontcijfert Omnigen het DNA en bepaalt, afhankelijk van de vraag, welk dieet de sportprestaties verhoogt of welke dagcrème geschikt is.
Het is een markt waarin veel wordt beloofd over zaken die bij de kritische consument flink wat scepsis zullen opwekken. Want hoe serieus kun je beweringen nemen dat je op basis van je DNA kunt bepalen welk dieet je moet aanhouden of welke crème geschikt is voor jouw huid? Toch groeit de markt voor dit soort gepersonaliseerde producten volgens oprichter Berry Kriesels. Al blijft het een moeilijk voorspelbare markt. ‘Het zijn nieuwe producten en de consument moet de voordelen ervan nog leren kennen’.
Uitdaging 1
Het ontwikkelen en verkopen van een nieuw product aan consumenten die nog onbekend zijn met de voordelen ervan
Uitdaging 2
Het ophalen van kapitaal bij ervaren investeerders zonder je eigen waarde uit het oog te verliezen
De bio-informaticus startte in 2014 Omnigen in 2014 met €115.000 startkapitaal van vrienden en familie, waarmee hij DNA-tests ontwikkelde voor de professionele sportmarkt. Hoewel het bedrijf betalende klanten had, waaronder drie commerciële voetbalclubs, kwam het al snel in geldnood. ‘De initiële investering leek een enorm bedrag. Maar na dat eerste jaar was het geld alweer op’, zegt Kriesels.
Toen ontving de ondernemer een rijkssubsidie voor het lifestylegericht en preventief testen van mensen om de algemene gezondheid te verbeteren. ‘Het was een subsidie om onze commerciële propositie te kunnen ontwikkelen’. En dus gaat Kriesels zich met Omnigen op consumentenproducten richten. Het betekent de redding van het jonge bedrijf.
Zelfregulering in een ongereguleerde markt
Maar de consumentenmarkt voor DNA-tests blijkt ongereguleerd en vol met charlatans en kwakzalvers. Om zich daarvan te distantiëren legt Kriesels zijn bedrijf beperkingen op. ‘Wat wij doen is alleen gericht op preventie en op het stimuleren van een gezonde lifestyle’. Met medische zaken laat Omnigen zich niet in, behalve in opdracht van een universitair medisch centrum.
Deze zelfregulering is volgens Kriesels nodig omdat wetgeving op dit gebied ontbreekt. ‘Wat er is aan wetgeving, is toepasbaar op een zorgrelatie, niet tussen een mkb-bedrijf en een consument’. Daardoor blijven onethische toepassingen bestaan. Zoals bedrijven die medische uitspraken doen op basis van een DNA-test. ‘Ik wil de overheid uitnodigen om daar gezamenlijk wetgeving voor te maken’, zegt Kriesels. Daarnaast onderscheidt Omnigen zich van concurrenten door de genetische variant niet te overdrijven. ‘Wij zijn ook eerlijk over de onmogelijkheden van de testen’.
‘Een DNA-test doe je maar één keer, maar eten moet je elke dag’
Berry Kriesels
Geholpen door de subsidie komt Omnigen 2015 door, maar het daaropvolgende jaar moet de ondernemer weer op zoek naar kapitaal. ‘Dat was een lijdensweg’, zegt Kriesels. Via Mees Pierson komt hij in contact met een venture capital-organisatie. Een moeizaam due dilligence-traject van zes maanden volgt. ‘Ze testten me. Zetten me voor het blok. Ik voelde me als een lapje vlees voor de wolven’, zegt Kriesels.
Het uiteindelijke bod is €500.000 voor 40% van de aandelen maar Kriesels weigert. ‘Ik zei nee tegen een half miljoen en het voelde als een bevrijding’, zegt Kriesels. Maar het goede gevoel was van korte duur. De volgende dag realiseerde hij zich: Omnigen is nog steeds platzak en als ondernemer moet ik mijn personeel ontslaan. ‘Het was echt een dieptepunt. Ik voelde me heel schuldig’. Toch denkt hij niet aan stoppen. ‘Ik zag zo veel potentie en er was nog steeds omzet’.
Wanneer hij Omnigen drie maanden later weer voor andere investeerders presenteert, wordt Kriesels overladen met visitekaartjes. ‘Toen heb ik de rollen omgedraaid’. De ondernemer nodigt de geldschieters uit om te pitchen waarom hij hen moet kiezen. En dat werkt. Eind 2016 haalt Kriesels bijna €750.000 op en richt twee dochterondernemingen op: DNAisYou dat door middel van partnerships met bijvoorbeeld cosmeticabedrijven en supermarkten DNA-specifieke producten op de markt brengt en Anigen, dat zich vooral op DNA-tests voor de paardensport richt.
Behandeladvies
Inmiddels brengt DNAisyou samen met partners DNA-specifieke maaltijdboxen en maaltijdpoeders op de markt. Daarin zitten alleen voedingsmiddelen die bij je DNA profiel passen. Het aantal varianten is beperkt tot negen. ‘Een individu valt genetisch altijd in een van de 9 groepen’, zegt Kriesels. Ook werkt Omnigen met een aantal bekende cosmeticabedrijven aan huidgenetische testen. Omnigen verdient zowel aan het ontwikkelen van de tests als de productmarktcombinatie. Over elk potje DNA specifieke dagcrème krijgt Omnigen 20% van de productiekosten. De helft van de opbrengst is voor dochterbedrijf DNAisYou.
Voor de maaltijdboxen en de poeders werkt het precies zo. ‘Een DNA-test doe je maar één keer, maar eten moet je elke dag’, zegt Kriesels. De drie bedrijven maken dit jaar een verwachte omzet van €350.000. Kriesels heeft 14 mensen in dienst, voornamelijk bio-informatici. En de omzet blijft stijgen terwijl de kosten lijken te stabiliseren.
Toch is de ondernemer nog lang niet tevreden. ‘Mijn einddoel is dat Omnigen op het gebied van 'personalised medicine' en 'personalised treatment' enorm gaat groeien’. Ook dit vakgebied, waarbij genetisch materiaal onder meer gebruikt wordt om te bepalen of een geneesmiddel of behandeling effectief kan zijn, is sterk in opkomst. Recent ontving Omnigen een Eurostar-subsidie van €250.000 voor onderzoek naar behandeladvies aan de hand van genetica bij alvleesklierkanker. ‘Uiteindelijk moeten alle drie de bedrijven bijdragen aan het verbeteren van de gezondheid en behandeling van mens en dier.’
Sabine Sluijters is freelance journalist.
Het oordeel | 'Er is een enorme markt, maar het bedrijf moet wel snel commerciële keuzes maken'
Wat vindt de neutrale investeerder van deze start-up? Deze week: Niels van Aalten.
Omnigen speelt met DNA profielen in op een belangrijke trend; personalisatie.
'Op dit moment levert Omnigen rapporten met persoonlijk advies over sport (Omniyousport), voeding (Omniyouvoeding) en werk (DNA@Work). Deze adviezen zijn gepersonaliseerd op basis van het DNA profiel van de klant. Bovendien heeft Omnigen twee dochterondernemingen; DNAisYou, dat door middel van partnerships met bedrijven DNA-specifieke producten op de markt brengt en Anigen, dat DNA-tests voor de paardensport levert. Omnigen wil zich uiteindelijk gaan toeleggen op personalised medicine en personalised treatment.
Niels van Aalten
Voor de hand liggende vragen zijn: op welke toepassing wil Omnigen zich gaan focussen? Wie zijn de concurrenten? Wat is de beste go-to-market strategie?
Op dit moment richt Omnigen zich op een groot aantal toepassingen en heeft het bedrijf een bescheiden omzet. Dat ligt niet aan de marktomvang, want die is enorm. Het team van Omnigen bestaat voornamelijk uit bio-informatici. Mijn advies aan Omnigen is om haar team commercieel te versterken en snel commerciële keuzes te maken.
Omnigen heeft een interessante uitgangspositie; personalisatie op basis van DNA is een enorme markt en Omnigen heeft inmiddels technisch bewezen producten en diensten. De volgende fase is het commercieel uitnutten van deze positie. Wanneer dat lukt zullen investeerders in de rij staan om de verdere groei van Omnigen financieel te ondersteunen.'
Niels van Aalten richt zich als partner van Holland Venture op snel groeiende Nederlandse technologiebedrijven.