Bij installatiebedrijf Imtech bleven de tegenvallers zich opstapelen. Als een geldinjectie van € 75 mln na enkele dagen toch niet genoeg blijkt, is het vertrouwen weg. Een groep investeerders komt met een bod, maar wil geen euro in het bedrijf steken. Dat blijkt uit een reconstructie van het FD.

In de loungebar van hotel CitizenM aan de Prinses Irenestraat in Amsterdam-Zuid heffen enkele bankiers, advocaten en adviseurs van installatiebedrijf Imtech opgelucht het glas. Het is de nacht van maandag 17 op dinsdag 18 maart 2014 en deze 24/7-bar is de enige plek in de wijde omtrek waar ze nog terecht kunnen op dit tijdstip voor wat alcohol.

De groep viert dat Imtech na alle crisissessies en noodverbanden uit 2013 opnieuw uit de brand is geholpen. En weer op de valreep. Die dinsdag presenteert Imtech namelijk zijn jaarcijfers en voor die tijd moet de accountant wel kunnen aftekenen dat het bedrijf levensvatbaar is. Door het akkoord blijven nagenoeg alle geldschieters aan boord om Imtech door het dal te helpen. Enkele maanden eerder is een aantal verstrekkers van garanties voor Imtech-projecten uitgestapt. Er dreigen er meer te vertrekken. Dat zou tot een gevaarlijke kettingreactie kunnen leiden.

Om dat te voorkomen, hebben de financiers wekenlang verhitte discussies gevoerd op het kantoor van De Brauw, de huisadvocaat van het installatiebedrijf. Maar ze zijn er uit. Imtech kan vooruit. Stiekem denken ze dat Imtech echt is gered.

'Het leek wel Groundhog Day'

Maar ondanks het schuldakkoord krijgt de marathonsessie van half maart vervolg op vervolg. De financiers vinden elkaar steeds vaker terug in The Rock, zoals het kantoor van De Brauw aan de Zuidas heet. Telkens duiken er nieuwe problemen op, nieuwe onthullingen over malversaties in Duitsland, vrees voor schadeclaims en tegenvallers bij de werkmaatschappijen.

‘Het leek op een gegeven moment wel Groundhog Day’, zegt een betrokkene. Het verwijst naar de filmklassieker waarin acteur Bill Murray telkens opnieuw dezelfde dag in zijn leven als weerman beleeft. Keer op keer blijkt er meer geld in Imtech te moeten, en moeten de financiers weer bij elkaar komen.

De klus zit erop

Kort na het feestje in CitizenM kunnen de bankiers en hun adviseurs van Clifford Chance, Freshfield en Akin Gump dus weer aan de bak. Ze moeten een forse claimemissie voorbereiden, de tweede in ruim een jaar. Het moet de onderneming voor langere tijd lucht geven, zodat het vertrouwen van opdrachtgevers en leveranciers terugkeert. De schuld moet naar een haalbaar niveau. Opdrachtgevers willen alleen zaken doen met bedrijven met een solide balans en dat is Imtech niet tot oktober 2014.

Zo hollen de adviseurs en bankiers van spoedbijeenkomst naar crisisoverleg op de tiende en elfde verdieping van The Rock. Steeds weer zijn er nieuwe brandjes. Er gloort hoop als topman Gerard van de Aast in mei 2015 aankondigt dat zijn klus erop zit. Hij is positief gestemd over het boekjaar. Zou de tijd van spoedklussen voorbij zijn?

Nog eens € 75 mln

Maar niet veel later, in juli, komt Imtech weer met slecht nieuws: een winstwaarschuwing. Opnieuw reist iedereen af naar The Rock. De €600 mln die bij de claimemissie is opgehaald, blijkt niet voldoende om het bedrijf drijvende te houden.

Imtech vraagt zijn financiers om een extra € 75 mln. Die komt snel beschikbaar door een juridisch slimmigheidje waardoor alleen de belangrijkste acht schuldeisers — waaronder ING, Rabo, ABN Amro, Commerzbank en Deutsche Bank — en niet alle veertig financiers hoeven in te stemmen.

Tevreden heffen de adviseurs opnieuw het glas. Alleen Imtech zelf en drie Duitse banken moeten nog hun handtekening zetten, maar de toezeggingen liggen er. Weer een uitslaande brand geblust.

Ingreep Atradius

Op dinsdagavond 4 augustus krijgen de bankiers en hun adviseurs echter een kort, maar verontrustend telefoontje van de juridisch adviseurs van Imtech, Niek Bregman en Ruud Hermans van De Brauw. 'Er is iets gebeurd. Kom morgenvroeg even langs voor spoedoverleg.' De bankiers en advocaten kunnen hun oren niet geloven. Moeten ze weer van voren af aan beginnen?

In The Rock vertelt het bestuur van Imtech dat er nog meer geld bij moet. De frustratie bij de geldschieters is groot. Na twee claimemissies in twee jaar, waarmee Imtech € 1,1 mrd ophaalt, breekt het vertrouwen in een goede afloop.

Geduldig legt financieel directeur Hans Turkesteen uit waar de tegenvallers nu weer vandaan komen. Kredietverzekeraar Atradius blijkt Imtech van zijn lijst te hebben verwijderd en verzekert dus niet langer de leveranties van het gehavende installatiebedrijf. Dat is een forse tegenvaller, want leveranciers zullen nu betaling bij levering eisen, tenzij de banken in het gat springen.

Problemen in Duitsland

Verder blijkt de Duitse probleemdochter opnieuw meer geld nodig te hebben, € 40 mln zegt een betrokkene. Dat is het dubbele van wat eerder is aangegeven. Het gaat operationeel nog altijd slecht en het Duitse management claimt meer geld te moeten reserveren voor financiële twisten met onderaannemers.

Het bestuur van Imtech Duitsland vaart ook steeds meer zijn eigen koers, ingegeven door de strikte Duitse juridische regels rond faillissement en aansprakelijkheid. Directeur Felix Colsman wil ook geen cash meer naar het hoofdkantoor in Gouda sturen. Maar financieel bestuurder Turkesteen is in zijn berekeningen van zijn kapitaalbehoefte wel uitgegaan van een substantiële bijdrage vanuit Duitsland voor het voldoen aan de verplichtingen.

De Duitse banken Commerzbank en Deutsche Bank waarschuwen de overige leden in het consortium dat het in Duitsland verboden is om geld te steken in een onderneming die niet meer te redden is. En dat Imtech Duitsland verloren is, valt niet meer te ontkennen. Zij bereiden zich voor op gesprekken met een curator. Het gevolg is dat alle banken Imtech Duitsland opgeven, en daarmee heel Imtech.

Opsplitsing begonnen

Als het bestuur van Imtech woensdag het lid op de neus krijgt, doet het nog een ultieme poging de boel bij elkaar te houden. De directie laat weten dat het oorspronkelijke bedrag van € 75 mln bij nader inzien toch ook wel genoeg is.

Maar dat verhaal gaat er bij niemand meer in. Daarna gaat het snel. De rechtbank in Rotterdam stelt diezelfde dag in het diepste geheim twee stille bewindvoerders aan. Ze moeten proberen het bedrijf, of zoveel mogelijk onderdelen daarvan een doorstart te laten maken. Daartoe zet de onderneming een nieuwe vennootschap Sparrow op, waar de gezonde onderdelen in geparkeerd kunnen worden. De banken, die het pandrecht op de aandelen van alle dochters hebben en het feitelijk voor het zeggen hebben bij Imtech, doen iets vergelijkbaars. Hun adviseur, advocatenkantoor Clifford Chance, richt dezelfde dag een vergelijkbare juridische entiteit op: Waterval. Via dat vehikel willen de banken onderdelen van het bedrijf verkopen.

CVC mengt zich

Het is zaak om snel kopers te vinden. Sinds 2014 zoekt zakenbank Goldman Sachs al voor Imtech naar gegadigden. Te elfder ure meldt zich een koper voor het hele bedrijf, minus Duitsland. Het is een consortium onder leiding van investeringsmaatschappij CVC. Rolly van Rappard, een van de drie topmannen van dit Britse fonds, bemoeit zich er persoonlijk mee. Hij krijgt Volkert Doeksen en Peter Visser van branchegenoten Alpinvest en Egeria mee. En ook familiebedrijf Pon Holding komt aan boord.

Er komt een flitsboekenonderzoek. Meer dan drie uur krijgen de rekenmeesters niet. Er is amper tijd, want ondertussen lopen opdrachtgevers en personeel weg, en er komen vanuit alle kanten claims op Imtech af. Voor Imtech Duitsland is dan al het doek gevallen. Hoe langer er wordt gewacht, hoe minder de resterende divisies waard zijn.

Investeerders zonder geld

Het gelegenheidsconsortium biedt ruim € 100 mln voor Imtech. Maar van dat bedrag willen de investeerders geen euro eigen geld in Imtech steken: ze eisen dat de banken het volledige bedrag financieren. Dat is voor hen onaanvaardbaar. Alleen al voor het goeddraaiende onderdeel Nordic verwachten de banken al meer op te halen. Bovendien zit er nog ruim €300 mln aan cash in het bedrijf.

Een tweede plan van de groep investeerders, waarbij het consortium samen met de bank de bedrijfsvoering financiert en waarbij de overnamesom pas in de toekomst wordt betaald, kan ook niet op veel sympathie rekenen. De tijd loopt weg. Bedrijfsonderdelen raken in acute nood. Die week nog zien bewindvoerders Paul Peters en Jeroen Princen zich genoodzaakt het faillissement van de holding aan te vragen.

Lang hebben de adviseurs en bankiers gedacht dat Imtech het wel zou redden. Te lang. De fraude in Polen leek een oplosbaar probleem, maar bleek het topje van een Duitse ijsberg. 'Achteraf gezien hadden we Imtech Duitsland direct moeten afstoten.'

Aan dit verhaal werkten mee: Gijs den Brinker, Roger Cohen, Pieter Couwenbergh en Siem Eikelenboom