Blablacar, Facebook, Google, Harman, IBM, Kaspersky Lab, Qualcomm, Siemens, SAP, Sony, Deutsche Telekom. Dit is niet dit de deelnemerslijst van een technologiebeurs, maar van een autobeurs. Concreet: van de Internationale Automobil-Ausstellung (IAA) in Frankfurt die donderdag door de Duitse bondskanselier Angela Merkel wordt geopend.

De technologiebedrijven zijn zeker geen deelnemers in de marge. Sterker, ze zijn de grote vernieuwers van de auto-industrie. Een autobeurs gaat niet meer in de eerste plaats om nieuwe modellen, maar om elektrificatie, digitalisering, sensoren en draadloze netwerken. Dus nemen de techbedrijven een prominente plaats in op de beurs.

'Dat technologie- en IT-ondernemingen de IAA als platform kiezen, bewijst dat een autobeurs niet meer exclusief bestemd is voor de autobranche’, zegt Matthias Wissmann. Hij is president van het Verband der Automobilindustrie (VDA), de Duitse vereniging van de auto-industrie. De VDA heeft dit jaar 'de wereld van de nieuwe mobiliteit' als thema voor de autobeurs in Frankfurt gekozen. Er is een speciale 'New Mobility World'-hal waar de technologieconcerns geconcentreerd zijn.

Rol Nederland opmerkelijk

Opvallend in die technologiegedreven ontwikkeling is de rol van Nederland. Met 1000 vierkante meter die het Holland High-Tech Paviljoen in de 'New Mobility World'-hal beslaat, profileert Nederland zich het nadrukkelijkst als technologieland op de autobeurs.

Dat is een bewuste strategie van RAI Automotive Industry, de industriesectie binnen de brancheorganisatie RAI Vereniging, die het concept van het Holland High-Tech Paviljoen heeft bedacht. 'Van de zeventig standhouders in de New Mobility World-hal, zijn maar liefst 45 afkomstig uit Nederland', zegt High-Tech Paviljoen-manager Eddy van der Vorst.

Van der Vorst haalt zijn mapje tevoorschijn met een overzicht van de Nederlandse bedrijven en partners die in Frankfurt meedoen. Opvallend daarbij zijn namen als Additive Industries, AWL Techniek, Innolux, Integrated Mechanization Solutions, NXP, Prodrive, kaartenmakers AND en TomTom en Tass International, dat recentelijk door Siemens werd overgenomen. Van der Vorst: 'Er komt veel op de autosector af en je moet als autofabrikant en toeleverancier alle signalen goed oppikken om de boot niet te missen'.

Minuscule lenzen

Van der Vorst noemt Integrated Mechanization Solutions (IMS), een hightech 'systeemintegrator' uit Almelo, als voorbeeld. Het bedrijf ontwikkelt en bouwt machines voor sensoren voor de automotive-industrie, maar ook voor hoogwaardige lenssytemen voor bijvoorbeeld mobiele telefoons, tablets en laptops. Deze microlenstechnologie wordt ook in zelfrijdende auto’s steeds meer gebruikt. Van der Vorst: 'Tegenwoordig zijn lenzen ingebouwd in spiegels, ze worden gebruikt om de ogen van de bestuurder in de gaten te houden, of geïntegreerd in led- en zelfs lasertechnologie om niet alleen te verlichten en te kijken, maar ook om afstand te meten. Dat is echte hightech.'

Philips-erfenis

Nederland speelt een sleutelrol in de automotive-technologie. Zo is uit de industriële erfenis van Philips chipfabrikant NXP ontstaan, wereldmarktleider in de chipmarkt voor veilige, digitale autocommunicatie. Maar ook steeds meer mkb-bedrijven in de high-tech werpen zich op de auto-industrie. Ze worden daarbij geholpen door de drie technische universiteiten.

'Twee jaar geleden stonden we nog in een hal tussen de autoleveranciers', zegt Van der Vorst. Maar nu is zelfs een voorheen traditioneel ingestelde brancheorganisatie als Clepa, de Europese koepel voor leveranciers in de auto-industrie, toegetreden tot het Holland High-Tech Paviljoen.

Tweede dieseltop

Tijdens een eerste zogeheten 'dieseltop' die op 1 augustus in Berlijn werd gehouden, zegden de ceo's van de Duitse auto-industrie, onder wie Dieter Zetsche van Daimler en Matthias Müller van Volkswagen, toe dat ze de uitstoot van dieselauto's gaan terugdringen. Vooral de Duitse binnensteden hebben last van de schadelijke uitstoot van stikstofoxiden.

Tijdens de tweede 'dieseltop' , begin september, heeft Merkel de burgemeesters van de grootste Duitse steden beloofd dat de federale regering haar oorspronkelijke begroting van € 500 mln om de luchtkwaliteit van binnensteden te verbeteren zal verhogen tot € 1 mrd. 'De tijd dringt', zei de bondskanselier die daarmee hoopt het rijverbod voor dieselauto's waarmee de Duitse steden dreigen tegen te kunnen houden.

Omarmen

Dat ook de Duitse organisator VDA de komst van technologiebedrijven omarmt, is niet verwonderlijk. Steeds vaker mijden autofabrikanten autoshows. Zo schitteren Fiat-Chrysler, Nissan, Peugeot-Citroën (PSA) en Volvo in Frankfurt door afwezigheid. Tesla doet sowieso nooit mee. Bovendien is de Duitse auto-industrie er veel aan gelegen haar imago op te vijzelen. Ze heeft reputatieschade opgelopen na een reeks schandalen. Volkswagen heeft gebruik gemaakt van sjoemelsoftware om de uitstoot van dieselauto's te manipuleren, en dat lijkt geen op zichzelf staand incident. De Europese Commissie onderzoekt nu samen met het Duitse Bundeskartellamt of Volkswagen, VW-dochters Audi en Porsche, BMW en Daimler zich afspraken hebben gemaakt over techniek, kosten, leveranciers en de controle op de uitstoot van hun dieselauto’s.

Nederlandse oplossing

Een oplossing voor de problemen waar de auto-industrie mee worstelt zou wel eens zomaar uit Nederland kunnen komen. Zo probeert Claut, een initiatief in Limburg, waar BMW, schuifdakenfabrikant Inteva en VDL Nedcar zich bij hebben aangesloten, de circulaire economie in de automotive te bevorderen. Dat wil zeggen een economie waarin alle producten worden hergebruikt en het afval dus minimaal. Propagandist van dit soort samenwerking is Patrick Muezers, algemeen directeur van Polyscope, een polymeerbedrijf uit Geleen. Hij pleit voor meer regie om allerlei samenwerkingsverbanden tot stand te kunnen brengen. Bedrijven zijn volgens hem nog te veel 'verticaal bezig', dus alleen in hun eigen vakgebied. Muezers: 'We hebben echte ceo's nodig, circular economy officers die de innovatie in de sector versnellen.'