Het oliehandels- en raffinageconcern Gunvor heeft met onmiddellijke ingang een investeringsprogramma van enkele honderden miljoenen euro's in zijn Rotterdamse en Antwerpse raffinaderijen stopgezet. Ook is de verkoop van de tankopslagdochter opgeschort.

Memo Gunvor.pdf

Dit blijkt uit een interne memo van ceo Torbjörn Törnqvist, die in handen is van het FD. De mededeling aan het personeel is gedateerd 20 juli dit jaar.

Tegenvaller haven

De investering in Rotterdam behelst de bouw van een nieuwe fabriek op het raffinaderijterrein voor de productie van schone scheepsbrandstoffen. Aan de bouw was al begonnen, maar alle activiteiten zijn stilgelegd. Gunvor kocht de raffinaderij in 2016 van Kuwait Petroleum.

Onderdeel was ook de bouw van twee opslagtanks bij de Antwerpse raffinaderij. 'Het besluit heeft tot ongerustheid bij het personeel geleid', zegt secretaris Koen Slegers van de ondernemingsraad van de Antwerpse raffinaderij in een reactie.

Het besluit van Gunvor is een flinke tegenvaller voor de Rotterdamse haven. De investering in de productie van duurzamere brandstoffen past juist in het streven van Havenbedrijf Rotterdam naar een havenindustrie die toekomstbestendig is.

Te riskant

Uit de memo blijkt dat de omstandigheden dusdanig zijn veranderd dat de investering in schonere brandstoffen niet meer uit lijkt te kunnen. Törnqvist omschrijft het enigszins cryptisch: 'De prijsomgeving voor olieproducten en de economische aspecten van het project zijn aanzienlijk veranderd (...), wat resulteerde in een lager geschat rendement op de investering.'

Verder spreekt hij van een 'zeer competitieve handelsomgeving', die de inkomsten van Gunvor drukt. Het concern boekte in 2017 een omzet van $63 mrd en een nettowinst van $162 mln, bijna een halvering ten opzichte van het jaar ervoor ($315 mln). 'Gezien de financiële opties is dit project te riskant om het op dit moment te ondernemen', vervolgt Törnqvist.

Banken

Het concern zegt op zoek te zijn naar een externe partner voor de investering 'of naar een andere manier om het extra vereiste eigen vermogen te verhogen'.

Dit laatste duidt erop dat de financierende banken zwaardere eisen hebben gesteld aan de investering. Volgens Slegers heeft de baas van de raffinaderijen, Marcel Mazenauer, hier tijdens een toelichting aan het personeel ook op gehint.

Van definitieve annulering van de investering — 'project Goliath' gedoopt — is geen sprake, aldus de topman van Gunvor. Een woordvoerder van Gunvor benadrukt dat de huidige productie van brandstoffen gewoon doorgaat.

Strenge regels

De productie van schonere scheepsbrandstoffen is actueel door een besluit van de International Maritime Organization. De IMO heeft bepaald dat schepen vanaf 2020 minder zwaveloxiden moeten uitstoten.

Dat kan door van zware en hoogzwavelige stookolie over te schakelen naar schonere brandstofmengsels. Een andere optie is de zware stookolie te blijven gebruiken in combinatie met de installatie van een filtersysteem ('scrubbers') op schepen.

De keuze die rederijen maken zal sterk samenhangen met de prijs van de schonere brandstofmengsels, afgezet tegen die van zware stookolie en de kosten van de scrubberinstallatie.

Verkoop terminal stopgezet

OR-secretaris Slegers uit zijn zorgen over de toekomst van de raffinaderijen. 'Wat gaat er na 2020 gebeuren? Onder het personeel is er vrees dat er zonder dit project geen toekomst is voor de raffinaderijen.' Törnqvist zegt er vertrouwen in te hebben dat er na 2020 wel een toekomst is voor de twee raffinaderijen.

Gunvor schort tevens de verkoop op van de opslagterminal bij de Rotterdamse raffinaderij. Voor deze verkoop — project Jupiter genoemd — had het concern de terminal al in een afzonderlijke onderneming ondergebracht (Stargate Oil Terminal).