De markt voor hefboomleningen is oververhit en risico’s worden niet meer altijd voldoende geprijsd door banken. De Haagse bank NIBC is daarom van plan zijn portefeuille met dit soort leningen, die veelal worden gebruikt om overnames te financieren, terug te brengen.

‘Als je het hebt over een markt die oververhit is, dan is dat die van hefboomleningen’, aldus bestuursvoorzitter Paulus de Wilt van NIBC woensdag. Volgens hem is er zo veel geld in de markt dat partijen elkaar verdringen om tegen gunstige voorwaarden leningen te verstrekken. Ook worden volgens hem de voorwaarden steeds zachter.

Soepeler

Hefboomleningen oftewel leveraged loans, worden onder meer door private equity gebruikt om de overname van bedrijven te financieren. Ze gelden volgens kredietbeoordelaars als ‘niet investment grade’, vanwege de risico’s. Er wordt in verhouding tot de kasstroom van een bedrijf veel meer geleend dan bij ‘gewone’ leningen.

Uit cijfers van S&P Global blijkt dat er tot nu toe dit jaar alleen al in Europa voor circa $125 mrd van dit soort leningen is verstrekt, waarmee 2018 waarschijnlijk een recordjaar gaat worden. Banken worden ondertussen steeds soepeler met de betalingsvoorwaarden, de convenanten.

Bubbel

NIBC is niet de eerste bank die vindt dat sommige delen van de kredietmarkt overspannen zijn geraakt. Eerder dit jaar zei chief risk officer Steven van Rijswijk van ING dat zijn bank een maximum heeft ingesteld aan wat hij dit jaar wil uitlenen aan hefboomkrediet. Hij sprak toen van ‘aan aantal tekenen van een bubbel'. Maar ABN Amro heeft eind vorig jaar juist laten weten dat het ‘selectief’ wil groeien in hefboomleningen.

NIBC heeft circa €1,5 mrd van zijn zakelijke kredietportefeuille van €10 mrd in hefboomleningen zitten. Dat bedrag zal gaan dalen omdat een deel wordt afgelost en NIBC kritischer kijkt naar het verlenen van nieuw krediet. ‘We hebben de afgelopen maanden al dubbel zoveel nee gezegd en we zullen de komende tijd in verhouding nog meer afwijzen’, aldus de Wilt.

Hypotheken

Op andere onderdelen van de kredietmarkt is de situatie minder gespannen, maar ook daar is NIBC kritischer geworden. ’Je ziet de impact van de overvloed aan geld op de prijzen. Wij verkiezen marge boven volume.'

Ook in de hypotheekmarkt is het druk met aanbieders. Die markt is echter nog steeds interessant genoeg voor NIBC. Volgens De Wilt was zijn bank in de eerste kwartalen van dit jaar een van de hardste groeiers in de markt met een hypotheekproductie van €1,9 mrd.

Ruwweg de helft van dat bedrag sloot NIBC enkel tegen een vergoeding af; de hypotheken zelf en de bijbehorende rente-inkomsten zijn overgedragen aan een niet nader genoemde partij. Het gaat bijna uitsluitend om nu razend populaire hypotheken met een looptijd van twintig tot dertig jaar.

Beursdebuut

Voor banken is het met hun kortlopende funding moeilijk geworden dit soort langlopende leningen te verstrekken. Verzekeraars en pensioenfondsen hebben dat met hun lange beleggingshorizon grotendeels overgenomen. De andere helft van de productie van NIBC betrof dan ook korter lopende hypotheken.

Per saldo groeide zowel het zakelijke als het particuliere leningenboek van NIBC en zag de bank de rente-inkomsten en de winst uit commissies toenemen in de eerste jaarhelft. De nettowinst daalde van €107 mln tot €84 mln, maar die daling was te wijten aan een bate van €58 mln die NIBC vorig jaar boekte op de verkoop van Duits vastgoed.

NIBC rapporteerde woensdag voor het eerst over de resultaten als beursgenoteerd bedrijf. De bank kreeg in maart een notering aan het Damrak toen eigenaar JC Flowers een deel van zijn aandelen verkocht. De bank keert een interimdividend uit van €0,25 per aandeel, ofwel 44% van de nettowinst.