Overheden eisten in het eerste halfjaar van 2018 ruim een kwart vaker gebruikersdata op van Facebook dan in de zes maanden ervoor. Dat komt neer op ruim 100.000 verzoeken. Dit maakte het bedrijf bekend in een rapport waarin het openheid geeft over hoe het omgaat met privacy en de bestrijding van haatzaaien en nepnieuws. Bijna de helft van de verzoeken kwam uit de Verenigde Staten. Nederland vroeg in de eerste zes maanden van 2018 in totaal 665 keer om data.

Een deel van de verzoeken kwam via 'national security letters'. In deze brieven vraagt de FBI gegevens op van gebruikers die in het kader van de nationale veiligheid worden onderzocht. De brieven zijn controversieel omdat de onderzochte persoon niet geïnformeerd mag worden dat hij/zij onderwerp is van onderzoek door de FBI. Ook mocht het bestaan van deze brieven tot voor kort niet naar buiten gebracht mocht worden. Dat verbod op openbaarmaking is eerder dit jaar echter opgeheven door de Amerikaanse overheid. Volgens Facebook wordt de rechtmatigheid van ieder verzoek uitvoerig onder de loep genomen voor het eventueel wordt ingewilligd.

Meer dan een miljard verwijderde accounts

Uit het rapport blijkt dat Facebook in het derde kwartaal van dit jaar ruim 750 miljoen nepaccounts verwijderde, iets minder dan de 800 miljoen die in het kwartaal ervoor werden verwijderd. Ook is Facebook streng voor berichten die niet aan de richtlijnen voldoen. Zo werden er in het afgelopen kwartaal bijna 3 miljoen berichten verwijderd wegens haatzaaien, 15 miljoen vanwege het afbeelden van geweld, 3 miljoen wegens terroristische propaganda en ruim 30 miljoen wegens de seksuele inhoud ervan. Ook werden ruim 1,2 miljard spamberichten van de site gehaald.

Om aan regionale wetten te voldoen, kan het voorkomen dat Facebook berichten die wel aan de eigen richtlijnen voldoen, in bepaalde gebieden toch niet toont. Zo blijkt uit het rapport dat Facebook tussen januari en juni van dit jaar 97 berichten van Nederlandse gebruikers niet heeft getoond wegens het ontkennen van de holocaust.

Balans tussen vrijheid van meningsuiting en veilige omgeving

In een blogpost die volgde op de publicatie van het rapport, schrijft Facebook-topman Mark Zuckerberg over de uitdagingen die komen kijken bij het willen bieden van een omgeving waarin iedereen zich kan uiten en het creëren van een veilige omgeving. 'Waar ligt de grens van wat mensen kunnen zeggen? Welke content moet verspreid worden en wat moet worden tegengehouden? Wie beslist hierover?', vraagt Zuckerberg zich af.

Volgens Zuckerberg is het vinden van de juiste weg een complex proces waarvoor de definitieve oplossing nog niet gevonden is. Zuckerberg zegt zich vooral te richten op de bestrijding van nepnieuws en het verspreiden van haat, waarbij hij stevig inzet op het gebruik van kunstmatige intelligentie.

Het rapport van Facebook komt een dag na de onthulling dat het bedrijf van Mark Zuckerberg een Republikeinse lobbyfirma had ingeschakeld om criticasters van het bedrijf in een kwaad daglicht te zetten. Zuckerberg ontkent dat hij en coo Sheryl Sandberg hier van afwisten.