De parkeerterreinen van de wellnesscentra in Nederland lopen onverminderd makkelijk vol. Er mogen in acht jaar tijd 29 sauna's bijgekomen zijn - de teller staat nu op 168 volgens ABN Amro -, maar 'er valt nog steeds een heel goede boterham te verdienen', zegt Lennert Rietveld van onderzoeks- en adviesbureau Van Spronsen.

Het laatste officiële bezoekersaantal dateert uit 2016. Toen telden de sauna's in Nederland tezamen 15,6 miljoen bezoekers. Rietveld heeft wel andere recente cijfers: 64% van de bezoekers is vrouw, een bezoek kan maar zo acht uur duren en inclusief opgietingen, massage, drankjes en lunch/diner lopen de uitgaven op tot wel €80 per persoon per keer.

Onderzoeker Rietveld ziet nog mogelijkheden genoeg voor groei, want veel Nederlanders gaan nooit naar de sauna. Amper 10% van de Nederlanders bezoekt minimaal één keer per jaar een sauna, zo blijkt uit een onderzoek dat Van Spronsen deed in 2017. ‘Met name de jeugd is er niet warm voor te krijgen. En in vergelijking met Duitsland hebben wij hier nog weinig sauna’s en kuuroorden.’

Nieuweschans verkocht aan Bussloo

Het bronnenbad Nieuweschans is verkocht aan de familie Dolman, de eigenaar van de wellnesscentra Bussloo, Soesterberg en Wijchen. Eigenaar Marcel Keizer zegt 'persoonlijke en zakelijke redenen' te hebben voor de verkoop van wat officieel Fontana Resort Bad Nieuweschans heet.

De verkoop aan familiebedrijf Dolman heeft geen gevolgen voor de 170 medewerkers van het complex. Sterker, de nieuwe eigenaar denkt het personeelsbestand na een aantal verbouwingen te kunnen laten groeien tot driehonderd. Het kuuroord, opgericht in 1985, trekt veel Duitse bezoekers, circa 30% van het totaal. De naam verandert straks in Thermen Bad Nieuweschans.

Wel zal het opvallende, metershoge beeld van de voormalige Russische leider Lenin uit de tuin van Nieuweschans verdwijnen. Fontana-investeerder Henk Koop, die zijn aandelen ook verkoopt, nam het beeld ooit mee uit het oosten van Duitsland en zette het in het communistisch georiënteerde Oost-Groningen neer. Directeur Fabian Dolman van de groep-Bussloo: ‘Wij vinden het niet passen in een resort.’

Exploitanten proberen nu twintigers over de streep te trekken door de voorschriften en gebruiken aan te passen. Zo zijn er zogeheten badkledingdagen gekomen om jongeren tot een saunabezoek te verleiden.

Expansie

De groeit lijkt vooral plaats te vinden bij middelgrote en grote wellnesscomplexen die soms ook over een hotel beschikken. Voor kleine ondernemers in de branche is het financieel lastiger. Zij kampen met achterstallig onderhoud of kunnen hun sauna niet uitbreiden waar dat wel gewenst is. En allerlei aanbiedingen zorgen weliswaar voor meer bezoekers, maar die komen vaak op hetzelfde moment en betalen maar weinig entree.

Een grote exploitant als Thermen Bussloo (bij Deventer), dat per jaar meer dan 200.000 bezoekers trekt, kan zijn bezoekersstromen beter spreiden.

Een Spaanse koper

De branche is ook in de ban van een koopgrage onderneming: de Spaanse groep Aspro Parks. Deze kocht in 2015 Dolfinarium Harderwijk. Ruim drie jaar later is de Aspro Group de grootste speler in de wellnessbranche. Het concern, dat meer dan 60 recreatieparken exploiteert in Europa, wil hier een keten van wellness- en sauna’s opbouwen. Het kocht als eerste in 2016 de International Wellness Resorts van investeerder Waterland en directeur Gert van der Steen.

Daarmee kwamen populaire resorts als Zwaluwhoeve en Veluwse Bron in handen van de Spanjaarden. In 2017 volgde de aankoop van een saunacomplex in het Drentse Peize. De nieuwe eigenaar investeerde in een bruisbad, een ruim terras, een systeem van onlineboekingen en nieuw interieur. De overnamesom bedroeg €6,3 mln, zo leert het jaarverslag over 2017.

Datzelfde jaar werd ook Thermen Holiday in Schiedam ingelijfd, waarmee de groep zichtbaarder werd in Zuid-Holland. Het nam dit wellnessbedrijf over van ondernemer Narain Gajadin. Hier lag de overnameprijs iets hoger, namelijk €8,6 mln.

Online is belangrijk

Het van oorsprong Spaanse bedrijf opereert in Nederland onder de naam European Wellness Spa (EWS) en zette in 2017 €59 mln om.

De opmars van EWS ging door. In februari 2018 voegde het ook Spa Wellness Weesp aan zijn bezit toe. Dit complex zou gasten uit Amsterdam en het Gooi moeten aantrekken. Na deze overname telt EWS in totaal 1100 werknemers en heeft het een tiental sauna’s in exploitatie. Omdat een onlineplatform steeds belangrijker wordt voor boeken en reviews, heeft de groep ook deelnemingen in DagjeWellness.nl, WellnessInstituut en de Wellness Giftcard.

Nieuwbouw in Wijchen, Breda en Baarn

De concurrentie zit ondertussen niet stil. Een andere grote speler, de familie Dolman die eigenaar is van Thermen Bussloo, kocht begin 2017 de failliete Sauna Soesterberg en investeerde miljoenen om dit gigantische complex aantrekkelijker te maken voor een dagje uit.

Thermen Berendonck in Wijchen bij Nijmegen gaat waarschijnlijk in mei open. Er moesten diverse juridische hobbels worden genomen. Het luxe resort ademt de sfeer van India.

Directeur Fabian Dolman was ondertussen ook bezig met de ontwikkeling van een nieuw complex, Thermen Berendonck in Wijchen bij Nijmegen. Na diverse juridische hobbels te hebben genomen, werd in 2018 begonnen met de bouw van dit luxe resort in oosterse sferen. De kosten worden geraamd op €25 mln. Het is de bedoeling dat Berendonck in mei al de eerste bezoekers ontvangt. Ook dat bedrijf maakt straks deel uit van de bedrijvenholding QWR. En de vierde vestiging van het familiebedrijf Dolman wordt Bad Nieuweschans.

Zuid-Limburgse heuvels

Ook Thermae 2000 investeerde de afgelopen fors in het complex in de Zuid-Limburgse heuvels. De eigenaar, European Hospitality Management Group, stak €18 mln in verbetering van het complex.

Er zijn meer nieuwbouwplannen. Ondernemer Andries Borgeld, die belangen heeft in veel bedrijven, wil gaan bouwen in Baarn. Er komt daar waarschijnlijk een complex van 8000 m² met veel tuinen eromheen. BMG, het vastgoedbedrijf van Borgeld, ontwikkelde eerder Sauna Ridderorde in Santpoort en Devarana in Den Bosch.

Lees ook

Dolmans derde

Ook Breda krijgt een nieuw saunacomplex, Spa One. Twee ondernemers gaan er een complex van 4000 m² neerzetten in het hogere segment. De investering hier bedraagt volgens berichten in de media €10 mln.

Wachttijden

Er zijn wel een risico’s aan die groei van het aantal bedrijven en de stijgende bezoekersaantallen. Op reviews wordt al geklaagd over langere wachttijden, en daardoor minder tijd voor ontspanning. En het dagje uit naar de sauna blijft gevoelig voor bewegingen in de conjunctuur. Een recessie hakt er flink in: als de consumenten minder te besteden hebben, wordt het saunabezoek plus alle extra’s makkelijk een keer overgeslagen.