Zeven maanden nadat Wilson, de plasticvanger van ondernemer Boyan Slat, op de oceaan zware averij heeft opgelopen werkt de nieuwe proefinstallatie van The Ocean Cleanup nog niet goed genoeg. Na zes weken testen blijkt dat het gevangen plastic nog te gemakkelijk over rand van het systeem klotst. 'De technologie is nog niet bewezen,' schrijft Slat op zijn blog.

RIP Wilson

Afgelopen september werd Wilson, een U-vormige veegarm van 600 meter lang, in de haven van San Francisco onder grote mediabelangstelling uitgeleide gedaan. De grote plastic Pacman had als uitdagende missie de plasticsoep tussen Californië en Hawaï, een gebied drie keer zo groot als Frankrijk, op te ruimen. Het plan van Slat is om met een vloot van 60 'Wilsons' in vijf jaar het gebied schoon te vegen.

Maar rond kerst kreeg de ondernemer een grote tegenslag te verwerken. Een van de uiteindes van de installatie, een stuk van achttien meter lang, was door materiaalmoeheid losgeraakt. Wilson, officieel System 001 geheten, moest naar de haven van Hawaï gesleept worden. Afgelopen januari zei Slat tegen het FD dat het 'enkele maanden' zou duren voordat Wilson terug naar de oceaan kan. Maar van Wilson is uiteindelijk toch definitief afscheid genomen. Slat werkt nu op de oceaan met een nieuwe, kleinere testbuis van 160 meter lang, ongeveer een kwart van de omvang van Wilson.

Onderwaterparachute

Slat moest namelijk een probleem waar Wilson mee kampte oplossen: de buis, waar onderaan een scherm van drie meter aan hangt zodat het afval niet onder de pijp door kon drijven, dreef niet met de juiste snelheid door het water. Daardoor dreef het meeste plastic dat de mond indreef, er even gemakkelijk weer uit. Om te zorgen dat het plastic in het systeem blijft, moet de buis worden afgeremd. In het nieuwe ontwerp is daarom een onderwaterparachute van 20 meter doorsnee aan de uiteinden van de pijp bevestigd. Dat werkt, schrijft Slat. 'Onze belangrijkste uitdaging die we met Wilson hadden is nu beslecht'.

Optimistisch

Slat heeft nu een nieuwe aap op zijn schouder: het scherm dat aan de onderkant hangt is niet meer vastgemaakt aan de pijp, omdat er anders te veel spanning op het systeem komt. In de nieuwe situatie hangt het aan een kurklijn, zoals die ook in zwembaden gebruikt worden. Het plastic dat de veegarm is ingezwommen, klotst nu aan de andere kant weer over de kurklijn heen. Slat heeft grotere drijvers besteld, van een halve meter hoog, die moeten voorkomen dat het plastic ontsnapt. Die zijn nu onderweg, twitterde Slat. Als die bevestigd zijn denkt Slat 'dichter dan ooit' een systeem te hebben dat de plasticsoep in de oceaan voorgoed kan opruimen.

De ambitie van Slat is torenhoog. Hij wil in vijf jaar 40.000 ton plastic opvissen. In de kleine vier maanden tijd dat Wilson ronddobberde heeft het 2000 kilo opgehapt. Dat is 0,025% van het jaardoel.

Kostbare operatie

Het is cruciaal voor The Ocean Cleanup dat de veegarm robuust genoeg is een tijd op de oceaan te dobberen om zo veel mogelijk plastic op te vangen. Schepen moeten zo'n 4000 kilometer varen om het plastic op te komen halen en weer naar de kust te brengen. Dat is een operatie die 'extreem duur' is, schrijft Slat. Sinds de oprichting van The Ocean Cleanup in 2013 heeft de start-up €30 mln opgehaald. Volgens het laatste jaarverslag over 2017 is daar nog €14,7 mln over. Slat zei begin dit jaar tegen het FD dat hij het financieel nog een jaartje kan uitzingen.

'Als The Ocean Cleanup gaat opschalen, moet er zeker nieuw kapitaal bij', licht woordvoerder Claire Verhagen toe. 'Nu loopt de ontwikkelfase van het project binnen budget.'

Lees ook

The Ocean Clean up kan het nog een jaar uitzingen