Lege hallen, een flinke reorganisatie en onzekerheid of de pas gepresenteerde toekomstplannen wel door kunnen gaan. Albert Arp, ceo van Jaarbeurs Utrecht, weigert zich uit het veld te laten slaan. Utrechts hoop in coronadagen.
Albert Arp, topman van Jaarbeurs Utrecht, vond de intelligente lockdown van het kabinet-Rutte maar niks. Nee, dan liever de échte, complete lockdown die de premier vorige maand moest afkondigen. 'Ons perspectief is sterk verbeterd', zegt Arp, die wegens de coronacrisis in september nog zeventig van zijn driehonderd vaste medewerkers moest ontslaan.
'Die intelligente lockdown was natuurlijk best leuk voor de bewegingsruimte van ons land, maar iedereen kon zien dat het met Black Friday echt een zwarte vrijdag zou worden', vervolgt hij. 'En wij stonden net als de luchtvaart en de hotels al die tijd steeds achteraan met openen. Na een échte lockdown — dat zie je in Japan, in Vietnam, China, Nieuw-Zeeland — zijn al mijn collega’s wel direct open gegaan.'
Direct na Ruttes toespraak maakte Arp zijn eigen rekensommetje. Met de harde ingreep van het kabinet en de komst van het vaccin zal Jaarbeurs Utrecht vanaf de tweede helft van 2021 volop bezoekers trekken. 'Of we dan ook concerten met bijvoorbeeld Armin van Buuren mogen doen, dat weet ik niet. Maar ik ben ervan overtuigd dat we met de anderhalve meter, met technologie en de vaccinaties weer heel goed vakbeurzen kunnen organiseren vanaf juni/juli.'
‘We krijgen het drukste halfjaar uit ons bestaan. Wat wij zien is dat een heel jaar geperst gaat worden in de maanden na de zomervakantie’
De Jaarbeurs-directeur is niet de enige die zo denkt. Nu al merkt hij dat de klandizie overweldigend is. Juli zal nog wel even slap zijn, in de maanden daarna komt het los. Arp: 'We krijgen het drukste halfjaar uit ons bestaan. Wat wij zien is dat een heel jaar geperst gaat worden in de maanden na de zomervakantie. We zijn vanaf dan volgeboekt.'
Albert Arp (51) is een optimist met uithoudingsvermogen. In zijn vrije tijd zit hij graag op de wielerfiets, liefst overbrugt hij hele lange afstanden. In 2016 begon hij als ceo bij Jaarbeurs, na eerder leiding te hebben gegeven aan ziekenhuis St Jansdal in Harderwijk. Hij zag kansen voor de beurs- en congresorganisator om te verbeteren. Onder zijn voorganger was al een reorganisatie ingezet. Maar wie het verouderde hallencomplex en de jaarrekening in ogenschouw nam, zou op zijn minst spreken van een uitdaging.
De klanttevredenheid steeg onder zijn leiding, net als de financiële resultaten. 2019 was een topjaar. Met een omzet van €140,5 mln stak de Utrechtse Jaarbeurs zijn concurrent RAI opeens naar de kroon. Het bedrijfsresultaat van ruim €21 mln was zelfs ruimschoots het dubbele van dat van de Amsterdammers.
Voor het grote publiek is Jaarbeurs bovenal het theater- en hallencomplex naast Utrecht CS. Een belangrijk deel van de winst en omzet komt echter uit de organisatie van eigen vakbeurzen. Deze activiteit is afkomstig van het voormalige VNU-uitgeefconcern uit Haarlem. Vooral in het verre oosten timmert Jaarbeurs onder de merknaam VNU Exhibitions hard aan de weg. Zowel omzet als winst verdubbelde hier de afgelopen vier jaar.
'Ik kwam 14 januari net terug uit China', zegt Arp over zijn betrokkenheid over de grens. 'Wuhan was daar al een ding. In de week erna werd ik gebeld door mijn Chinese managing director. Die vertelde: ''Albert, waarschijnlijk gaan 1 februari alle deuren dicht. Dat is het gerucht.'' Nou, de volgende dag was het al geen gerucht meer. Toen was het realiteit. Onze grote woningbeurs Domotex in Sjanghai moest worden geannuleerd. Een beurs van 220.000 vierkante meter. Dat is de RAI en Jaarbeurs opgeteld, en nog iets meer.'
Toen Nederland vanaf medio maart zijn intelligente lockdown kreeg, had Arp naar eigen zeggen baat bij zijn ervaringen in China. De draaiboeken voor het crisismanagement lagen al klaar. Daardoor kon hij met zijn organisatie direct inspelen op de vraag: hoe straks verder? Het antwoord: veiligheid, hygiëne, duurzaamheid en (digitale) technologie bepalen meer dan ooit de toekomst van de beurs- en congresorganisator.
Op 3 december vorig jaar presenteerde Jaarbeurs zijn Masterplan om het hallencomplex ingrijpend te vernieuwen. Naar ontwerp van architect Winy Maas moet er een levendige en groene stadswijk komen met honderden woningen, kantoren, horecagelegenheden, eventueel een concerthal én compleet nieuwe hallen om beurzen en congressen te organiseren.
Geschatte investering: €1,2 mrd, waarvan een kleine €300 mln afkomstig zou moeten zijn van de hoofdbewoner Jaarbeurs. 'Ik heb wel een kloteweekend gehad toen het coronavirus hier in Nederland binnenkwam', zegt Jaarbeurs-ceo Albert Arp. 'We hadden zo’n mooie visie op een plek in Utrecht om die superduurzaam en technologisch vooruitstrevend te maken. Ik dacht even: dat gaat van tafel.'
Arp gaat er nu van uit dat de plannen doorgaan, al zal er misschien in de tijd wat geschoven of gefaseerd moeten worden. 'Als we twee jaar dicht moeten blijven, dan hebben we een andere uitdaging. Maar met de wetenschap van nu: we gaan in juli 2021 volledig open en draaien we op 80% met verder herstel en groei in de periode erna. Dan gaan we er gewoon vol voor.'
'Natuurlijk vraagt de financiering mijn aandacht', vervolgt hij. 'Ik zal straks voor ons deel van de investering zo’n €100 mln externe financiering nodig hebben. Als een bank dan alleen kijkt naar 2020 en 2021, dan wordt dat ingewikkeld. We zullen moeten laten zien dat het tweede helft van 2021 in de versnelling komt. Dat zien we in China gebeuren en ik denk ook dat dit hier gaat gebeuren.'
'In een crisis als deze heb ik geleerd dat in de vertraging ook de versnelling zit', zegt Arp. 'Ik heb nooit meegemaakt dat de omzet helemaal wegvalt, zoals dit voorjaar gebeurde. Maar we gingen hier direct in de stand: hier komen we sterker uit. Jaarbeurs heeft al meer moeten doorstaan in zijn lange geschiedenis. Ik heb hier letterlijk gezegd dat na elke crisis weer een periode van feestvieren komt. Het is pittig waar we doorheen moeten, maar let op: daarna komt er weer een hele mooie tijd.'
De bijna €3 mln die Jaarbeurs in de begroting had staan voor nieuwe technologie, bleef daarom ongemoeid. De hallen werden volgehangen met kleine zendertjes (beacons in jargon), waarmee Jaarbeurs 'de digitale beleving' wil verbeteren. Het wordt voor bezoekers en exposanten zo bijvoorbeeld makkelijker om via het mobieltje afspraken te maken op een vakbeurs en de weg te vinden ernaar toe.
Ook kan Jaarbeurs via deze zenders de veiligheid verbeteren, in de anderhalvemetereconomie van nu en straks een noodzakelijkheid. Arp: 'Wij kunnen dan aangeven dat het bijvoorbeeld te druk wordt in een hal. We kunnen geluidssignalen afgeven en via een app laten zien dat mensen beter een ander deel van de beurs kunnen bezoeken.' Samen met leverancier Samsung Digital konden de monteurs direct aan de slag. 'Die hallen waren toch leeg, het was een speeltuin voor ze. We konden alles in één keer inrichten en testen.'
Arp ziet zijn klanten snakken naar fysieke ontmoetingen. Maar de onlineactiviteiten vallen niet meer weg te denken. Mensen gaan nu deels naar de beurs, sommige dagen beleven ze bijeenkomsten achter de laptop, de voorbereiding en afspraken worden online geregeld. 'Wat ik zeker weet is dat wij die hybriditeit nooit meer los gaan laten.'
Met de eigen handelsbeurzen ging Jaarbeurs dit jaar aan de slag om virtuele evenementen te organiseren. Inhoudelijk was het aanvankelijk net aan voldoende, zo bleek uit de klantenreacties in Nederland. Optimist Albert Arp lijkt er niet mee te zitten. 'Je verdient er niet echt veel mee, een fractie van wat je normaal verdient. Maar je leert er wel van om hybride te organiseren en het verbetert de totaalervaring.'
