Milieugroep Mobilisation for the Environment (MOB), bekend van succesvolle acties tegen het stikstofbeleid, vecht de natuurvergunning van de Rotterdamse LNG-terminal Gate aan. Hiermee legt MOB indirect een bom onder een grote stikstofdeal tussen Gate en het Rotterdamse klimaatproject Porthos.

MOB heeft afgelopen week bij de Omgevingsdienst Haaglanden het verzoek ingediend om de in 2016 aan Gate verstrekte natuurvergunning in te trekken of te wijzigen. Met deze vergunning kan Gate, dat een terminal voor het laden en lossen van vloeibaar aardgas (LNG) exploiteert, zee- en binnenschepen ontvangen. Deze schepen stoten onder meer stikstof uit. Veel natuurgebieden in Nederland lijden onder een teveel aan stikstof.

Maar deels gebruikt

In een toelichting zegt bestuurder Johan Vollenbroek van MOB dat Gate zijn vergunning uit 2016 voor de uitstoot van stikstof maar deels gebruikt. 'Gate heeft in 2016 een te hoog aantal aanlandingen van schepen aangevraagd. De regels stellen dat de activiteiten waarvoor de vergunning is afgegeven binnen drie jaar ook gerealiseerd moeten zijn. Dat is niet het geval bij Gate. Dus verzoeken wij om intrekking of wijziging van de vergunning.'

De actie van MOB betekent een risico voor een deal die Gate heeft gesloten met Porthos, het bedrijf dat in de Rotterdamse haven een groot pijpleidingnetwerk wil aanleggen voor de afvang en het transport van CO₂. De aanleg hiervan gaat gepaard met de uitstoot van stikstof.

Stikstof leasen

Vanwege de beperkingen die er zijn voor stikstofuitstoot, heeft Porthos met Gate afgesproken een deel van de natuurvergunning van de terminal te leasen. Het gaat dan om de onbenutte stikstofruimte in de vergunning. Gate gebruikte vorig jaar 30% van de vergunningruimte, blijkt uit informatie van het bedrijf.

De leaseconstructie heeft ertoe geleid dat de Omgevingsdienst Haaglanden begin maart een natuurvergunning heeft verstrekt aan Porthos voor de aanleg van het pijpleidingnetwerk. Deze vergunning stuit echter op scherpe kritiek van Vollenbroek van MOB omdat 'elke extra uitstoot een extra belasting voor de natuur' is. Als Vollenbroek in het gelijk wordt gesteld in zijn verzoek, kan dat ertoe leiden dat Gate geen onbenutte stikstofruimte meer heeft om aan Porthos te verleasen.

Vollenbroek heeft in de afgelopen jaren met succes het overheidsbeleid voor stikstof aan de kaak gesteld. Dat leidde in mei 2019 tot de geruchtmakende uitspraak van de Raad van State. Het hoogste bestuursorgaan maakte in de uitspraak korte metten met het toenmalige soepele stikstofbeleid, het zogeheten Programma Aanpak Stikstof. Daardoor liggen er momenteel flinke beperkingen aan de bouw en aanleg van infrastructuur.

'Ondeugdelijke gronden'

Naast de klacht over de onbenutte ruimte, stelt Vollenbroek verder dat de vergunning van Gate uit 2016 'op ondeugdelijke gronden' tot stand is gekomen. De vergunning is volgens de bestuurder van MOB nog verstrekt op grond van het beleid dat de Raad van State heeft afgewezen. 'Dat betekent dat de vergunning in strijd met wettelijke voorschriften is verstrekt.'

In een reactie zegt een woordvoerder van Porthos: 'Om 37 miljoen ton CO₂ uit de atmosfeer te houden, is een geringe, tijdelijke stikstofdepositie gedurende de aanleg van Porthos helaas onvermijdelijk.' En verder: 'Zonder grote projecten als Porthos is het halen van de doelstellingen van het Klimaatakkoord praktisch onmogelijk.'

De reductie van CO₂ weegt in de visie van Porthos 'ruimschoots' op tegen de stikstofdepositie tijdens de aanleg. 'We zien het proces van vergunningverlening met vertrouwen tegemoet en verwachten in 2022 te starten met de aanleg.' Gate heeft niet geantwoord op een verzoek tot een reactie.