Omslachtig papierwerk en langzame afhandeling werken de Italiaan zodanig op de zenuwen dat er een markt is voor het uitbesteden van bureaucratische taken. Zo is de ‘codista’ een nieuw fenomeen.
Dat betekent letterlijk ‘de man of vrouw die namens jou in de wachtrij voor een loket gaat staan’. Bovendien kunnen bedrijven en menig gezin niet zonder regelmatig bezoek van een ‘commercialista’, Italiaans voor belastingadviseur.
Bed and breakfast
In 2009 openden Mark Vieregge en Annemarie Homan het bed and breakfast Terra Mossa in het hart van de oostelijke regio Le Marche. Bureaucratische aanvaringen wisten ze handig te vermijden.
Toen de ondernemers in 2007 een huis op een heuvel kochten, behielden ze in eerste instantie hun Nederlandse baan. Het stel liet de verbouwing over aan lokale aannemers, begeleid door een Nederlandse makelaar die daar ‘al twintig jaar’ woonde. Twee jaar later verhuisden ze pas. Zo konden ze nog even sparen, ‘met bijkomend voordeel dat deze lokale aannemers alle vergunningen hebben geregeld’, zegt Homan.
‘Het kost wel wat meer dan als je het allemaal zelf doet. Maar hierdoor is het allemaal wel soepel verlopen. Want voor het minste of geringste is in Italië een vergunning nodig’, zegt Vieregge. ‘ Alles in viervoud met wel twintig handtekeningen, bij wijze van spreken. Dat kost klauwen met geld.’
Commercialista
Het stel heeft een commercialista in de arm genomen. Zonder een adviseur is het namelijk wel erg lastig om goed geïnformeerd te zijn over wat er allemaal kan, mag en moet. Bovendien behoudt een commercialista het overzicht. ‘En dat is heel nuttig in een land waar regels snel en drastisch kunnen veranderen. Zo kunnen we het ook nog een beetje volgens de regels doen’, zegt Homan.
Geen land ter wereld wordt in zoveel verschillende clichés gevat als Italië. Het land van ‘la dolce vita’ kent een keerzijde van bureaucratie, corruptie en onstuimige politiek. ‘Al wordt er soms wel een horrorbeeld geschetst. Maar Italië is niet het ideale land voor nieuwe ondernemingen.’
Papierwerk
‘Kleinschaligheid loont’, voegt Homan daaraan toe.’ Onze bed and breakfast heeft maar drie kamers. Dat maakt de regelgeving voor ons weer net ietsje eenvoudiger. En we wonen nabij een klein dorp, waardoor veel gemeentelijke zaken op laagdrempelig niveau kunnen worden afgehandeld. Als we ergens binnenlopen, weten de mensen wie wij zijn. Dat is erg plezierig.’
Maar het blijft hier soms omslachtig, zegt Vieregge, want Italianen houden van papierwerk.
‘Met het importeren van onze auto bijvoorbeeld, zijn kopieën van kopieën van kopieën over en weer gegaan’, vervolgt hij. ‘Voor het installeren van zonnepanelen ook. En overal moest een stempel op. Maar de hele verhuizing is uiteindelijk, gelukkig, best soepel verlopen.’
