Goed dat de politiek nadenkt over het terugbrengen van de loonbetalingsplicht bij ziekte van werknemers. Deze last is vooral voor kleine bedrijven niet te dragen. Nederland is het enige land in Europa waar kleine en grote werkgevers twee jaar lang salaris betalen bij ziekte, ook als de werkgever niets kan doen aan de ziekmelding. Maar je kunt je wel afvragen of de politiek echt begrijpt waarom werkgevers kiezen voor zzp’ers in plaats van voor werknemers.
Als je werkgevers vraagt waarom ze liever met zzp’ers werken, in plaats van met werknemers, dan wordt de loondoorbetalingsplicht niet als eerste genoemd. Veel bedrijven — ook in het mkb — hebben voor dat risico een verzekering afgesloten. De belangrijkste reden voor werkgevers om liever met zzp’ers te werken is het ontslagrecht.
Voor 1 juli 2015 was het in Nederland al erg moeilijk om werknemers te ontslaan. Met de invoering van de Wet werk en zekerheid (WWZ) op 1 juli 2015 is het nog veel moeilijker geworden om personeel te ontslaan. En dat terwijl de economie snel verandert en bedrijven zich continu moeten aanpassen om te overleven. De WWZ zorgt ervoor dat het aannemen van personeel bedreigend is geworden voor het voortbestaan van bedrijven. De reden voor de groei van het aantal zzp’ers is zo simpel dat de politiek het niet ziet. Ondernemers willen niet failliet gaan. Zij willen iets overhouden als beloning voor het risico dat zij nemen, en dat kun je ze niet kwalijk nemen. Daarom kiezen zij voor zzp’ers.
De oplossing voor het groeiende aantal zzp’ers is ook simpel, maar vooralsnog politieke zelfmoord. Kies voor een radicaal ander ontslagstelsel, waarin niet alleen de werknemer maar ook de werkgever de arbeidsovereenkomst mag opzeggen, zonder vergoeding. In de ogen van velen is dit een asociaal systeem: geen ontslagbescherming meer voor werknemers. Maar hoe asociaal is dit systeem nu echt als de werkloosheid spectaculair gaat dalen? Het aantal zzp’ers aan de onderkant van de arbeidsmarkt neemt af. Ondernemers durven weer werknemers aan te nemen, omdat iedereen in de flexibele schil zit. Zzp’ers worden weer werknemer, dragen meer belasting af, komen boven bijstandsniveau, gaan weer pensioen opbouwen, krijgen weer scholing. Dat kun je moeilijk asociaal noemen.
Completeer het nieuwe stelsel met goede uitkeringen bij ziekte en werkloosheid. Dat stelsel is betaalbaar, want de belastingopbrengst stijgt. Echte ondernemers kun je stimuleren met de zelfstandigenaftrek, die minder wordt gebruikt omdat de voormalige zzp’ers onder de loonheffing vallen. Heeft u zich wel eens afgevraagd waarom een werknemer ontslag mag nemen zonder vergoeding terwijl een werkgever geen ontslag mag geven of, als het hem lukt via de rechter, een vergoeding moet betalen? Minister Asscher heeft van deze vergoeding een onwrikbaar wettelijk recht gemaakt, ongeacht de vraag hoe de werknemer functioneert. Hij heeft buiten de waard gerekend; zijn wetgeving heeft werkgeverschap zo onaantrekkelijk gemaakt dat ondernemers in het mkb weigeren om nog langer werkgever te zijn. De werkgevers gaan staken; zij willen niet meer in dit systeem functioneren. Langdurig werklozen betalen de prijs.
Tijd dus om in te zien dat de WWZ niet past in deze tijd. Het ontslagrecht moet radicaal anders. In combinatie met een betere WW, die langer uitkeert bij ontslag, en een goede regeling voor inkomen bij ziekte die voor alle werkenden geldt: zzp’ers en werknemers. En waarom eigenlijk niet ook voor kleine ondernemers met personeel? Dat moet budgetneutraal te financieren zijn, want minder zzp’ers betekent meer belastingopbrengst. Door te kiezen voor zo’n systeem wordt de kwetsbare zzp’er in de bouw weer gewoon in dienst genomen. En de weerbare interimdirecteur blijft gewoon zzp’er. Misschien neemt hij zelfs wel iemand in dienst, als hij weet dat hij niet te zwaar getroffen wordt als hij zelf of zijn werknemer ziek wordt.
Marius Hupkes is advocaat en ondernemer.
Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn.
21 reacties
Marius Hupkes snapt het. Alleen de stelling dat het budget neutraal te financieren moet zijn, waag ik nog wat te betwijfelen. Maar dit voorstel biedt mensen boven de 40 ook een kans in loondienst. Alleen daarom zou verdient dit idee nader onderzocht en uitgewerkt te worden.
Helemaal waar,
Een ondernemer die verantwoord bezig is neemt geen personeel vast aan.
Het huidige stelsel wordt verkocht als social, maar is in wezen parasitair.
Ben benieuwd wie, welke partij, ooit het lef heeft dit gedrocht overboord te zetten.
Als werkgever ben ik gedwongen geweest de loon strategie al jaren geleden te wijzigen. De meerderheid wordt thans gevormd door kortverband werknemers of zzp ers. Het risico werknemers in dienst te nemen is onverantwoord groot. Dat te meer nu de laatste jaren deze regering de lasten en plichten zover opgeschroefd heeft dat de marge ontoereikend is voor het dragen van deze risico's. Alle loonsubsidies kunnen worden afgeschaft in ruil voor een eigentijds en wederzijds eerlijke ontslagwet. Minister Asscher heeft juist het tegendeel bereikt van wat hij beoogde. Werkgevers nemen onder deze wurg wet geen mensen aan in vast dienstverband. Tijd voor een radicale wijziging.
Asscher: wat is er voor nodig om je ongelijk te erkennen?
Logische gedachtengang. Maar gaat niet werken, omdat het lijdt onder Not-invented bij linkse partijen en vakbewegingen.
En omdat de FNV dan helemaal geen bestaansgrond meer heeft.
@ heer Slager:
Als werkgever ben ik gedwongen geweest al jaren geleden niet mijn loonstrategie, maar mijn bedrijfsmodel te wijzigen. Hoogwaardiger productie met duurdere zzp inhuur, maar alléén wanneer ik werk voor ze heb. Ik slaap als ondernemer nu een stuk beter, moet ik zeggen.
Maar creëer ik zo ook het werk voor de grote groep modaal opgeleiden in Nederland waar de heer Asscher zijn wetgeving voor ontwikkelde?
Het aannemen van werknemers in vaste dienst voelt inderdaad als russische roulette. Niet doen dus.
Marius Hupkes heeft gelijk met zijn artikel. Echt, zoals hij het verwoord is het en niet anders. Als ondernemer moet je, mede in het belang van je onderneming, het aannemen van medewerkers tot het minimum beperken.
Vanuit maatschappelijk oogpunt zou je wat mij betreft er alles aan moeten doen dat mensen makkelijk aan werk kunnen komen. Ik zelf doe echter al enige tijd mee met deze staking. Mijn eigen onderneming, nu met 9 medewerkers, zou met gemak een paar extra mensen kunnen gebruiken. Ik ben echter echt afgehaakt.
De dealers voor de zekerheidsverslaafden willen het zo niet zien. Marius Hupkes haalt hier trefzeker hun businessmodel onderuit. Links nederland gaat niet in het eigen been hakken. Eendachtig de basisfilosofie proberen ze de lasten bij anderen te leggen.
Ik zie daarvoor nog geen vrijwilligers de vinger opsteken. Het besef van deze harde werkelijkheid zal pijn doen. Net als de onmogelijkheid om in een veranderende wereld vol risico's, van de werkgevers te verlangen dat die ergens veiligheid, zekerheid en een gegarandeerd inkomen vandaan toveren.
Of bijvoorbeeld de wens om een gegarandeerd pensioen te beloven, dat wel winstgevend en dus / c.q. niettemin risicodragend belegd is. Ik snap echt niet waar Links Nederland het allemaal vandaan haalt. Maar uiteindelijk is de werkloze die enthousiast links stemt, vol vertrouwen in een schreeuwlelijk op een zeepkist, het kind van de rekening. Die beloofde baan komt nooit meer terug, als dit beleid niet wijzigt.
Het meest sociale beleid is er een dat het aantrekkelijk maakt om werknemers in dienst te nemen en met je team om te kunnen gaan zonder ze als potentiële parasieten te hoeven zien.
It takes years to build capabilities. Intentions may change overnight.
Laten we hopen dat ze dit artikel in Den Haag ook lezen!
Geheel mee eens. In Nederland is het begin van alles makkelijk maar aan een einde wordt niet gedacht. Een raar fenomeen. Het einde is lastig en wordt overal enorm duur gemaakt. Je kunt een bedrijf eigenlijk niet normaal beëindigen, maar zeker ook een arbeidsovereenkomst niet.
In een wereld die al jaren om flexibiliteit draait zal die gefaciliteerd moeten worden. Ik heb zelf vóór het ZZP tijdperk uitzendkrachten ingehuurd om productie-pieken op te kunnen vangen. Die waren standaard in mijn bedrijf met just-in-time leveringen en per week schommelende afroeporders. Een aantal vaste krachten was de 'kennis-kern' met daarom heen een schil van (liefst vaker terugkerende) uitzendkrachten. Deze uitzendkrachten waren duur, en verdienden zelf niet meer! Maar uit bedrijfseconomisch oogpunt was het een 'must'. Alleen uitzendbureaux varen er wel bij maar in feite zijn ze op dit vlak een dure overbodige schakel.
Wat Asscher cs. niet begrijpen is dat een werkgever liefst goed en vast personeel heeft . Werknemers willen dit vaak ook. Zeker in een productieomgeving is het prettig als je van de mensen om je heen op aan kunt. Iemand die niet voldoet kan beter kijken of hij op een ander plek beter tot zijn recht komt. Dit is voor zowel bedrijf, andere werknemers als degene die niet voldoet beter en eerlijker. Maar waar je in een winkel een paar broeken past (en zelfs mag terugsturen) is het bij een complex iets als het inpassen van een werknemer volstrekt onmogelijk geworden. Je hebt hem en je houdt hem. Ook als niemand er blij mee is. Maar er van af komen kost te veel. Helaas is de realiteit dat bedrijven ook mindere tijden kennen.
Iemand die niet op zijn plek zit verzuurd. En er zijn vele verzuurden. Bevrijd iedereen en maak mogelijk dat iemand zijn plek waar hij het beste past kan ontdekken. Dat is voor iedereen prettiger. Het komt ook de sfeer ten goede. En niet alleen dat: allerlei kosten kunnen enorm omlaag wat de ook goed is voor de concurrentie-kracht. Het zal vervelender worden voor allerlei dienstverlenende kantoren. Die zullen hun functie deels verliezen. En dat is maar goed ook want in de basis zijn veel van die functies overbodig en daarbij duur.
Als het eenvoudig is om iemand te ontslaan, is het ook eenvoudig om iemand aan te nemen! Een werkgever heeft de tijd helemaal niet om de hele tijd mensen te moeten ontslaan en aan te nemen. Hij is blij als hij iemand heeft die voldoet en zal deze werknemer dan ook juist graag houden. Dan kan hij zich eindelijk met ondernemen bezighouden. En een werknemer kan makkelijker weg omdat hij weet dat hij weer sneller aangenomen zal worden.
En dan praat ik nog niet over het risico van ziektekosten. In kleinere bedrijven helemaal onhoudbaar.
En grote bedrijven gaan naar een ander land waar ze er geen of minder last van hebben.
Ik kan me niet voorstellen dat dit alles het doel was en is. Maar helder is dat het wel de uitkomst is van het al jarenlange politieke beleid op dit terrein. En het kent alleen verliezers: werknemers werkgevers en overheid.
Nu zullen ZZP-ers en robots versneld ingezet gaan worden. Het laatste is onvermijdelijk geworden.
De nieuwe Flexwet heeft als katalysator gewerkt. Maar dan wel om versneld aan te tonen hoe het eigenlijk niet moet. Gebruik de opgedane kennis en zet hem in voor iets wat wel werkt. Letterlijk. En pas dan meteen de financieringsmodellen voor privé-personen aan. Hypotheken op basis van een 'vast contract' zijn ook aan herziening toe.
Als je contract voor onbepaalde tijd ontbindt, mag daar toch (kleine) vergoeding tegenover staan? En waarom zou de WW moeten worden verbeterd?
Het sterkste argument van Hupkes is dat een sterke ontslagbescherming niet noodzakelijkerwijs socialer of beter uitwerkt dan een flexibele arbeidsmarkt met minder ontslagbescherming.
Een starre arbeidsmarkt leidt er ook toe dat mensen te lang blijven hangen bij een werkgever, zich niet ontwikkelen en daardoor minder weerbaar worden op de arbeidsmarkt. Als het dan toch misgaat, is een (kortere) WW uitkering geen socialere uitkomst. Het nadeel van een starre arbeidsmarkt voor de werkgever is evident en kan economisch ongewenste gevolgen met zich brengen.
Veel werkenden zijn niet meer op zoek naar de zekerheden van een vaste baan. ZZP'ers blijven groeien, niet alleen omdat het ontslagrecht met de WWZ minder flexibel is geworden. Ook de afschaffing van de VAR met de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties zal dat niet veranderen.
Algemeen kan je zeggen dat een ZZP-er in vergelijk met de werknemer veel goedkoper is. Zowel op de korte termijn (opdracht/factuurtje) als op de lange termijn (doorbetalingsplicht, ziekte en ontslagvergoeding). Dus het is niet zo vreemd om onder het mom van flexibilisering en concurrentie zoveel mogelijk van je vaste werknemers af te komen. En zolang de werknemer binnen de onderneming nauwelijks democratische rechten heeft is de werkgever bepalend.
Er zijn voor- en tegenargumenten voor beide standpunten. Naar mijn mening staat de kerk nog altijd het beste in het midden. Maw flexibeler dan het nu is, maar toch met een kleine bescherming voor de werknemer!
Als je als werknemer gaat werken, hoef je je niet aan de grillen van de werkgever onderwerpen - vandaag wel, morgen niet. Daar zijn de interimmers voor.
Als je als werkgever een werknemen aanneemt, moet je in de mogelijkheid zijn om de niet-presterende er uit te kegelen om zo je zaak te laten groeien!
Dus de kerk in het midden!
Mijn eerste reactie op dit artikel was, hè hè eindelijk iemand die het snapt. Dit is al jaren zo.
Als uitgever van de ZZP gids zie en hoor ik dit al jaren. Met name ziektekosten en het ontslagrecht vormen een enorme drempel voor bedrijven om mensen aan te nemen. En dat geldt niet alleen voor groeiers maar ook voor grote organisaties.
Dit probleem heeft een grote gelijkenis met het wao-probleem van de jaren 80-90, weinig werklozen maar heeeeeel veel wao'ers. Omdat dat nu eenmaal makkelijk en voordelig was.
Nu is de werkloosheid laag, weinig ww-uitkeringen maar heel veel zzp'ers die geen aanspraak op ww kunnen maken. Goed voor de statistieken.
Ach ja, Socialisme is de Dictatuur van de niet nadenkende kudde, dan krijg je dit soort uitwassen!
Het stuk Is helemaal waar.
Aantal WW uitkeringen stabiliseert door de grote uitstroom naar bijstand en Pensioen.
Het aantal werkenden neemt structureel af door de vergrijzing.
Het aantal onvrijwillig niet werkenden is al beland op 1,2 miljoen.
Infeite is dat dus het aantal werklozen.
Het komt dan neer op zo'n 12,5 % van de beroepsbevolking.
Zitten we dus gewoon boven het gemiddelde percentage van de EU.
Voorbeeld uit de zeer recente praktijk: 1,44 miljoen meer vaste arbeidscontracten afgelopen jaar als effect van de wijziging arbeidscontracten; alleen minder vast contract nog toegestaan sinds 1 januari 2015 in Italië:
Impact of abolishing temporal labour contracts in Italian: http://www.corriere.it/economia/16_febbraio_16/inps-effetto-sgravi-assunzioni-oltre-144-milioni-nuovi-contratti-003c23e0-d48b-11e5-8855-fe9a1275bf2e.shtml
and: http://m.repubblica.it/mobile/r/sezioni/economia/2016/02/16/news/inps_contratti_lavoro_2015-133532508/?ref=m%7Chome%7Criapertura2%7Cpos_2
Volledig met Marius Hupkes eens. De partij die dit oppakt, heeft mijn stem.
Reactie niet ok? Meld misbruik bij de redactie.