Afgelopen oktober belde een cliënte mij in paniek. Haar gegevens waren door het extreemrechtse haataccount ‘Vizier op links’ gedeeld en zij had grote zorgen over haar veiligheid. Als zzp’er stond zij in het handelsregister en het Kadaster ingeschreven op haar privéadres. Nu deed het adres van haar en haar kinderen de ronde onder agressieve twitteraars.

Voor ondernemers is een inschrijving in de Kamer van Koophandel (KvK) verplicht, inclusief vermelding van adres en telefoonnummer. Per 1 januari 2021 worden privéadressen afgeschermd, maar vaak zijn vestigings- en privéadres hetzelfde. Zo blijft het woonadres van een zpp’er zichtbaar, maar ook dat van een advocaat die met een eigen besloten vennootschap (bv) deelneemt in een maatschap.

Opt-out

Wie dit niet wenst, kan voor een opt-out kiezen. Maar die opt-out geldt niet voor het Kadaster, waar ook te vinden is of iemand een huis bezit. Dat Kadaster is voor iedereen, op verzoek, toegankelijk.

De KvK stelt zonder al te veel scrupules de gegevens van ondernemers tegen betaling beschikbaar aan derden. Theoretisch is dit een dienst die het algemeen belang dient en het handelsverkeer betrouwbaarder maakt. Maar waarom worden zulke gegevens verkocht aan bedrijven met een commercieel oogmerk, die slechts hun eigen producten willen slijten? Uitschrijven is overigens zinloos. Zelfs als je geen zelfstandig ondernemer meer bent, blijven je gegevens bewaard en opvraagbaar.

Theoretisch kun je sinds 2019 ook in het Kadaster je gegevens laten afschermen. Maar dit is heel moeilijk voor elkaar te krijgen. Je komt alleen in aanmerking als je bent opgenomen in het stelsel ‘Bewaken en beveiligen’. Voor particulieren geldt bovendien dat politie en Openbaar Ministerie een inschatting moeten maken van de ernst van de dreiging.

Kwade wil

Voor iemand van kwade wil blijft het dus simpel om te achterhalen waar je woont. Bijzonder zorgwekkend in tijden waarin journalisten, politici en advocaten geconfronteerd worden met intimidatie en geweld.

Journalist Chris Klomp kreeg thuis een steen door de ruit, boze boeren meldden zich in het donker bij de voordeur van Jumbo-eigenaar Frits van Eerd en met een vleespakket bij vegetariër Rob Jetten, pro-Pieten stonden in ‘blackface’ voor de huizen van Akwasi en Sylvana Simons en advocaat Derk Wiersum werd voor zijn eigen voordeur geliquideerd.

Het verkopen van gegevens door de KvK moet stoppen. Nog belangrijker is dat er een simpele procedure komt om de privégegevens af te schermen van personen die vanwege hun beroep tot een verhoogde risicogroep behoren.

Sidney Smeets is advocaat en kandidaat-Kamerlid voor D66. Maarten Groothuizen is Tweede Kamerlid voor D66.