Europa na corona

Onder het motto 'Europa na corona' schreef het FD dit najaar een essaywedstrijd voor jongeren uit. De beste drie essays publiceren we in het FD. Vandaag de nummer 1: het essay van Kamiel Dankers.

When Europe really needed to prove that this is not only a fair weather union, too many initially refused to share their umbrella. Het waren de krachtige woorden die Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen sprak, in een debat waarin ze pleitte voor meer Europese saamhorigheid en coördinatie tijdens de coronapandemie. De coronacrisis is slechts één voorbeeld van crises die zich niet aan landsgrenzen houden. Het is tijd dat de Europese Unie gezamenlijk naar de grote problemen van ons continent kijkt. De periode van de EU hoofdzakelijk als open markt, oftewel de 'mooi weer Unie', is voorbij. Het is tijd voor een politieke unie.

Onze minister-president Mark Rutte staat voor een Europa dat doet wat de lidstaten zelf niet kunnen. Maar de denkfout die hij maakt met zijn Europese terughoudendheid is dat het aantal problemen dat lidstaten zelf op kunnen lossen, slinkt. Als we in Nederland net zoveel windmolens als tulpen plaatsen, is de klimaatcrisis niet opgelost. Als multinationals in Nederland allemaal eerlijk belasting betalen, is ongelijkheid niet verdwenen. Als onze teflon-Mark R. een effectieve bestrijding van nepnieuws en de fabeltjesfuik eist, krabt silicon-Mark Z. zich hoogstens eens achter de oren. Wat betreft klimaathervormingen zet de EU met de Green Deal grote stappen, nu graag ook Europese ambitie op andere grote onderwerpen.

Pater familias

Europees georganiseerde veiligheid, wir schaffen das! De tijd is voorbij dat Europa zich kon laten leiden door de Verenigde Staten als pater familias van de NAVO. Ver voor president Donald Trump kwamen de eerste tekenen de Atlantische Oceaan over, en ook onder zijn opvolger Joe Biden zullen we op het gebied van defensie meer onze eigen broek moeten ophouden. Het is een angstaanjagende observatie: een buitenwereld die steeds onrustiger wordt en de NAVO die, zoals omschreven door Emmanuel Macron, hersendood is. Er rest voor Europa geen andere optie dan de handen ineen te slaan door met een gezamenlijk leger onze burgers te beschermen tegen de gevaren van de moderne wereld.

‘Een gedeeld ouderwets defensiebeleid is niet genoeg. Er moet ook geïnvesteerd worden in troepen voor conflicten op het online oorlogsterrein’

In deze moderne wereld schuilen steeds meer gevaren waartegen een ouderwets leger het land niet kán beschermen. Een schrikbarend voorbeeld is de hack van ten minste twee Amerikaanse ministeries afgelopen maand door, vermoedelijk Russische, hackers. Dit leidt tot de conclusie dat enkel een gedeeld ouderwets defensiebeleid niet genoeg is. Er moet ook geïnvesteerd worden in troepen voor conflicten op het online oorlogsterrein. Alleen zo voorkomen we dat individuele lidstaten de marionetten worden van de grote spelers op het wereldtoneel.

Boot gemist

Europees technologisch en innovatief leiderschap, wir schaffen das! Het is duidelijk dat Europa de boot heeft gemist bij de vorige technologische revoluties: de grootste economische taartpunt van zowel de halfgeleiderindustrie als de daarop volgende internetindustrie belandden in de VS. Een meevaller is dat er altijd nieuwe ontwikkelingen en dus kansen komen.

‘Gezamenlijk moeten we zorgen dat Quantum Valley en andere innovatiecentra in Europa komen te liggen, zodat we hiervan nog jarenlang de economische en geopolitieke vruchten plukken’

Een voorbeeld waarvan mijn hart sneller gaat kloppen is de kwantumtechnologie, een onderzoeksveld waar Nederland, mede dankzij investeringen van Intel en Microsoft, bijzonder sterk is. De uiteindelijke jaarlijkse waarde bedraagt wereldwijd, volgens onderzoeksbureau BCG, $450 tot $850 mrd. Waar Nederland in zijn eentje niet kan concurreren met de Chinese en Amerikaanse investeringen, kan Europa dat wel. Gezamenlijk moeten we ervoor zorgen dat de 'Quantum Valley' en andere innovatiecentra in Europa komen te liggen, zodat we hiervan nog jarenlang de economische en geopolitieke vruchten plukken. Helaas zijn juist deze investeringen in onderzoek en Europees technologisch leiderschap geschrapt, toen de 'vrekkige vier', onder leiding van Mark Rutte, een kleinere Europese begroting eisten.

Belastingcenten

Een eerlijk Europa, wir schaffen das! Nederland kan niet blijven vasthouden aan soepele belastingregels om multinationals te behouden. Daarmee zijn we de dieven van Nederlandse en Europese belastingcenten. Alleen met Europese afspraken kunnen we grote bedrijven dwingen eerlijk bij te dragen aan de infrastructuur en het onderwijsstelsel, waarvan zij zo uitzonderlijk profiteren.

Europese solidariteit is bovendien een vereiste omdat we als landen van hetzelfde continent meer en meer van elkaar afhankelijk worden. De Zuid-Europeanen hebben gelijk dat de baten van de open markt eerlijker over ons continent moeten worden verspreid. De sterke broeders moeten soms zorgen voor de zwakkeren. Wel moet het vanzelfsprekend zijn dat geholpen zwakkere economieën er alles aan doen om gezond te worden, zodat zijzelf de toekomstige sterkere zullen zijn. Alleen op deze manier kunnen we in Europa als gelijken samenwerken.

Superstaat

De Europese superstaat. Het is een enge uitdrukking, maar is het in deze roerige tijden niet de enige richting om Europese zelfbeschikking te behouden? Is het niet veel angstaanjagender om als individuele lidstaten aan de grillen van andere superstaten overgeleverd te worden?

‘Laat de grensoverschrijdende coronaproblematiek de code rood zijn die maakt dat wij onze eigen gezamenlijke paraplu gaan fabriceren’

We waren een 'mooiweerunie' en bij slecht weer schuilden we gezamenlijk bij Uncle Sam. Onze oom deelt zijn paraplu echter minder gewillig en de geopolitiek wordt steeds stormachtiger. Laat de grensoverschrijdende coronaproblematiek dus de code rood zijn die maakt dat wij, Europese broeders en zusters, onze eigen gezamenlijke paraplu gaan fabriceren. Een paraplu die, in tegenstelling tot de Amerikaanse, naast veiligheid ook voor economische voorspoed en rechtvaardigheid zorgt. Op naar de EU als 'slechtweerunie'!

Kamiel Dankers is student Applied Physics – Physics for Quantum Devices and Quant Computers aan de TU Delft. Het FD organiseerde deze essaywedstrijd in samenwerking met Studio Europa Maastricht, initiatiefnemer van Boulevard Europa. Bekijk en luister het essay als visuele podcast op www.boulevardeuropa.nl