Het kabinet strooide met miljarden om verlieslatende bedrijven te redden. Rijksambtenaren kregen maandelijks €38 extra om wc-papier te kopen vanwege het thuiswerken. Maar in elke schoolklas zitten gemiddeld twee kinderen die hun verjaardag niet kunnen vieren en zonder ontbijt naar school gaan. Van de 13 kinderen groeit er 1 op in armoede.

Een deel van hun ouders heeft betaald werk. Er zijn in Nederland zo’n 220.000 werkende armen. Armoede onder werkenden is hardnekkig, en blijft ook bestaan tijdens hoogconjunctuur, concludeert het SCP. Het zijn werknemers met een contract voor 20 uur per week die €10,42 bruto per uur verdienen, van wie wordt verlangd dat ze zes dagen per week en ‘s avonds beschikbaar zijn. Het zijn ook zzp’ers in de culturele sector die soms maar één opdrachtgever hebben. En mensen met nulurencontracten die steeds net te veel of te weinig verdienen voor de bijstand.

‘Er is maar één ding erger dan rotwerk en dat is géén werk’, zei SER-voorzitter Mariëtte Hamer in 2018. Veel mensen met rotwerk zullen het daarmee niet eens zijn, beschrijft socioloog Marguerite van den Berg in haar interessante boek Werk is geen oplossing. De afgelopen decennia gingen we steeds meer werken, met het idee dat het ons zou emanciperen en onafhankelijk maken, maar niets blijkt minder waar, concludeert Van den Berg. Werk is onzeker, het buit ons uit en put ons uit.

Dat geldt niet alleen voor laagbetaalde werknemers met nulurencontracten. Ook voor een universiteitsmedewerker die een contract krijgt voor 3,5 dag, waarbij wordt gezegd dat ze uit moet gaan van vijf dagen werk. Voor journalisten-in-spe die eindeloos onbetaalde stages moeten doen totdat ze genoeg werkervaring hebben voor een startersfunctie. Of voor een piloot wiens rooster altijd kan wijzigen en die een groot gedeelte van de week beschikbaar moet zijn.

Bovendien is het arbitrair wat we als werk zien. Een opdracht die je gratis doet om je netwerk op te bouwen? De onbetaalde overuren? Om nog maar te zwijgen over alle ‘reproductieve arbeid’ in huis. ‘They say it’s love. We say it is unwaged work’, zo schreef wetenschapper en activist Silvia Federici.

De SER adviseert onder meer het minimumloon te verhogen en het toeslagenstelsel te versimpelen. Van den Berg vraagt zich af waarom we überhaupt zoveel werken. Bij elke technologische vooruitgang werd beloofd dat de toegenomen arbeidsproductiviteit zou leiden tot een kortere werkweek. Maar daar komt nooit iets van terecht. ‘Vrije tijd is volstrekt nutteloos voor kapitalisten. Als al het werk gedaan is, wordt er gewoon nog meer werk bedacht’, beschrijft ze.

Tijd voor een revolutie.

Sophie van Gool is econoom en oprichter van Salaristijger. Reageer via opinie@fd.nl