Joe Manchin, de Democratische senator die het ambitieuze investeringsplan van president Joe Biden blokkeert, krijgt lovende woorden vanuit de rechtse en conservatieve hoek in de Verenigde Staten. ‘Senator Manchin brengt een vroege kerst’, jubelt de rechtse denktank America First Policy Institute.

Ook The Wall Street Journal prijst de senator uit West-Virginia. ‘Het besluit van Joe Manchin om zich te verzetten tegen de Build Back Better-wet is een dienst aan het land.’ De VS zijn volgens het hoofdcommentaar van de krant ternauwernood ontkomen aan ‘enorme belastingverhogingen en nieuwe uitkeringen die de inflatie aanwakkeren en de prikkel voor Amerikanen om te werken ondermijnen.’

'Alles geprobeerd'

Dat Manchin zo vlak voor Kerstmis zijn kont tegen de krib gooide, komt voor de president bijzonder ongelegen. Het omvangrijke investeringsplan zou de kroon op Bidens presidentschap moeten zijn. Toch kan Manchins afhaken geen verrassing zijn geweest. Het was al maanden duidelijk dat hij zich er ongemakkelijk bij voelde om zo’n $1750 mrd uit te trekken voor groene en sociale doelen.

Uitgerekend op de rechtse nieuwszender Fox maakte Manchin zijn standpunt bekend. ‘Dit is een “nee” tegen deze wet', zei hij zondag. ‘Ik heb alles geprobeerd.’ In een later uitgegeven verklaring verduidelijkte de senator zijn standpunt. ‘Mijn zorgen zijn alleen maar groter geworden naarmate de pandemie voortschrijdt, de inflatie stijgt en de geopolitieke onzekerheid over de hele wereld toeneemt.’ Manchin kan de uitgaven naar eigen zeggen niet uitleggen aan de inwoners van zijn thuisstaat.

Pijnlijk moment

Bidens Build Back Better-wet heeft als doel klimaatverandering te bestrijden en kinderopvang, huisvesting en thuiszorg betaalbaarder te maken. Het Huis van Afgevaardigden ging vorige maand akkoord met de wet, maar deze lijkt kansloos zonder de steun van Manchin in de Senaat, waar de Democraten de kleinst mogelijke meerderheid hebben. Dat een senator uit zijn eigen partij dwarsligt is uiterst pijnlijk voor Biden, wiens populariteit na de chaotische terugtrekking uit Afghanistan op een dieptepunt terecht is gekomen.

Vanaf de linkervleugel klinkt grote frustratie door. Bovendien wordt Manchin verweten eerder wel ingestemd te hebben met andere kostbare wetgeving, zoals de infrastructuurwet van $1200 mrd. De hoge kosten zouden nu dus ook geen belemmering kunnen zijn.

Chuck Schumer, leider van de Democraten in de Senaat, schreef maandag in een brief aan partijgenoten dat de Senaat in het nieuwe jaar zal stemmen over de Build Back Better-wet. Hij wil ‘een weg vooruit vinden’. De onafhankelijke senator Bernie Sanders steunt de stemming. Hij zei eerder tegen CNN dat hij vindt dat Manchin maar moet komen uitleggen waarom hij ‘niet het lef heeft’ om op te komen voor werkende gezinnen.

Minimaal effect op inflatie

Economische berekeningen suggereren overigens dat het wel losloopt met Manchins zorgen over het verder aanjagen van de inflatie. De wet zou op korte termijn slechts een minimaal effect van hooguit 0.2 procentpunt op de inflatie hebben, becijferden onderzoekers van de Universiteit van Pennsylvania eerder deze maand.

Zakenzender CNBC kreeg een memo van de hoofdeconoom van Goldman Sachs in handen die was gericht aan klanten van de bank. Daarin waarschuwt deze ervoor dat het uitblijven van de wet leidt tot vertraging van de economische groei in 2022.