De fractie van de VVD had in 2013 onvoldoende duidelijke adviezen om in te grijpen bij de hoogte van de gaswinning in Groningen. Dat verklaarde oud-VVD-Kamerlid René Leegte dinsdag bij de parlementaire enquêtecommissie naar de aardgaswinning in Groningen.
Dinsdag verschenen voor het eerst oud-Tweede Kamerleden voor de enquêtecommissie. Die heeft in de onderzoeksopdracht expliciet aandacht voor de rol van de Tweede Kamer bij de gaswinning en de aardbevingen in Groningen.
Net als afgelopen dagen stond ook in de verhoren van de oud-Kamerleden de gaswinning na de zware beving bij Huizinge in 2012 centraal. In 2013 ging de gaswinning niet omlaag, zoals het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) vanwege de veiligheid van Groningers had geadviseerd, maar juist omhoog. Minister Henk Kamp had begin 2013 besloten om het advies van de toezichthouder naast zich neer te leggen en ook het in de gaswet verankerde voorzorgsprincipe werd niet nageleefd. De Kamer corrigeerde de minister niet.
Voorzorgsprincipe: plicht of mogelijkheid
René Leegte, tussen 2010 en 2015 Kamerlid namens de VVD, vroeg zich in zijn verhoor hardop af of het voorzorgsprincipe uit de gaswet een plicht of een mogelijkheid was. Volgens Leegte waren de gevolgen van het terugbrengen van de gaswinning in 2013 te onduidelijk om het voorzorgsprincipe in acht te nemen. 'Het voorzorgprincipe brengt je er niet, zei Leegte. 'Je moet af en toe beslissingen nemen die moeilijk zijn voor mensen en meer inzicht zien te krijgen.'
Ook speelde voor de VVD, dat in het kabinet-Rutte II een coalitie vormde met de PvdA, mee dat het SodM geen autoriteit was op het gebied van aardbevingen. Partijen als het KNMI, TNO en de NAM waren het begin 2013 (nog) niet eens met het SodM, waardoor het Tweede Kamerlid geconfronteerd werd met tegengestelde adviezen. 'Op de vraag hoever en hoe snel de gaswinning dan terug moest gaf het SodM bovendien geen antwoord', verklaarde Leegte. 'Dan kan ik als Kamerlid niet beoordelen wat de effecten zijn.'
PvdA: geen kabinetscrisis
Uiteindelijk leidde het niet-ingrijpen van minister Kamp in 2013 tot een verhoging van de gaswinning naar 53,9 mrd kuub. Een niveau dat sinds de jaren tachtig niet meer was voorgekomen. Oud-PvdA-Kamerlid Jan Vos, die dinsdag ook werd verhoord, verklaarde dat de hoogte zelfs reden was voor PvdA om een kabinetscrisis te overwegen. Vos zou die mogelijkheid zelfs hebben besproken met PvdA-collega's Tjeerd van Dekken en Henk Nijboer.
Vos zei 'razend' te zijn geweest over de hoge gaswinning in 2013, maar besloot uiteindelijk om de boel niet op de spits te drijven. Bovendien volgde er vanuit de rest van de Kamer geen motie van wantrouwen, waardoor een ultiem oordeel van de PvdA-fractie uiteindelijk uitbleef.
