Vooruitblikkend en verdiepend: dit is de wekelijkse dosis Europamania — alles wat je moet weten over de ontwikkelingen in Europa. In deze editie: water bij de Franse pensioenwijn, het drama in de wieg van de democratie en een enfant terrible bij de CDU.
1. Parijse pensioenconcessie sorteert geen effect
Geconfronteerd met omvangrijke protesten overweegt de Franse regering haar plannen voor hervorming van het pensioenstelsel nog wat af te zwakken. Premier Elisabeth Borne zei zondag in een gesprek met Le Journal du Dimanche dat mensen die op jonge leeftijd zijn begonnen met werken, eerder dan de nu geplande 64 jaar met pensioen kunnen.
Volgens Borne zouden mensen die tussen hun 20e en 21e aan de slag gingen met 63 jaar kunnen stoppen met werken. Dit zou vanaf 2030 zo'n 30.000 mensen per jaar kunnen betreffen, en kost de staat tussen de €600 mln en €1 mrd extra.
President Emmanuel Macron ging in 2022 de presidentsverkiezingen in met de belofte dat de leeftijd waarop Fransen met pensioen kunnen, verhoogd zou worden van 62 naar 65. Recent deed Macrons premier Borne een concessie richting de conservatieve oppositie van Les Républicains: ze legde de lat op 64, in 2030.
Dat leidde niet tot minder verzet. Voor dinsdag staan nieuwe acties tegen de plannen op het programma. Nu is er dus een nieuwe concessie. Borne is daarbij bereid om de impact van de graduele verhoging van de pensioenleeftijd in 2027 te evalueren.
Vakbondsleider Laurent Berger van de CFDT wees het gebaar van Borne zondagmiddag al van de hand. Op 31 januari gingen 1,27 miljoen mensen de straat op om te demonstreren, zei hij. De regering kan niet doen alsof die mensen niet bestaan, aldus Berger. De nog wat radicale CGT heeft voor dinsdag een staking van twee dagen uitgeschreven in de transport- en energiesector en de chemie.
Om een parlementaire meerderheid te krijgen, heeft Borne de steun van Les Républicains nodig. Ondanks dat ze die tegemoet is gekomen, is die steun allerminst zeker. Het parlement debatteert op maandag over de kwestie. Borne kan de hervorming doordrukken via de '49-3'-route, een grondwetsartikel waarmee ze een stemming kan voorkomen. Maar ze zegt dat niet te willen.
2. Griekse democratische tragedie gaat nieuwe acte in
De democratie heeft zijn wortels in het antieke Athene, leren we altijd. Maar in de moderne variant heeft de democratie het moeilijk, gezien het afluisterschandaal dat de Griekse politiek al sinds eind juli 2022 in zijn greep houdt. De vraag die de hele tijd op tafel is blijven liggen, is of premier Kyriakos Mitsotakis van Nea Dimokratia (ND) persoonlijk een rol speelde bij het besluit om journalisten, politici en militairen af te luisteren.
De minister-president ontkent dat, maar de affaire blijft aan hem plakken. De zaak ging vorige week een nieuwe fase in. Regeringspartij ND overleefde op 28 januari dan wel een vertrouwensstemming, maar dinsdag kondigde de oppositiepartij Syriza aan dat ze tot de verkiezingen, voorzien voor later dit jaar, niet meer mee stemt.
Nou kan premier Mitsotakis rekenen op 156 zetels in het driehonderd zitjes tellende Griekse parlement. Dus als Syriza (88 zetels) zich niet meer in het parlement laat zien, raakt dat het functioneren van de regering niet. Maar ongemakkelijk is de situatie wel.
Syriza-leider Alexis Tsipras stelt dat premier Mitsotakis vanwege het schandaal zijn democratisch mandaat kwijt is. Griekenland zou zo snel mogelijk naar de stembus moeten, vindt Tsipras. De Griekse regering vindt dat Tsipras, tweemaal premier in de periode 2015-2019, met zijn actie de parlementaire democratie ondermijnt.
Sommige commentatoren beschouwen Syriza's manoeuvre als het begin van haar campagne voor de verkiezingen. Maar er zijn er ook die kritisch zijn over de retoriek van de regering. Daarbij zijn in Brussel vragen gerezen over de poging van de regering en justitie om het de privacywaakhond ADAE onmogelijk te maken bij zijn onderzoek naar het afluisterschandaal telecombedrijven om data te vragen.
3. CDU komt niet zomaar van enfant terrible af
Hans-Georg Maassen was tot najaar 2018 chef van de Duitse binnenlandse veiligheidsdienst. Toen stuurde de regering van toenmalig bondskanselier Angela Merkel hem de laan uit, omdat hij racistisch geweld tegen buitenlanders bagatelliseerde en had gezegd dat Merkels coalitiepartner SPD zich laat leiden door 'radicaal-linkse krachten'.
Maassen had ook al eens gezinspeeld op een mogelijke politieke carrière. Na zijn ontslag trok hij de aandacht met zijn omstreden uitlatingen. Die werden zijn partij, de CDU, onlangs te gortig. In een stukje voor een Zwitserse krant had hij geclaimd dat 'radicaal-links' naar 'ongecontroleerde massa-immigratie' streeft om Duitsland te 'dehomogeniseren'. De CDU-leiding stelde Maassen een ultimatum: zondag 12.00 uur moest hij zijn lidmaatschap hebben opgezegd.
Maar Maassen bewoog niet. En hij weet zich verzekerd van de steun van de Werte Union, een rechts-conservatieve club binnen de CDU. Maassen leidt de Werte Union sinds januari als voorzitter, en die organisatie staat vierkant achter hem. Het CDU-bestuur bereidt nu een royement voor, al gaan er ook stemmen binnen de partij op die een gedwongen exit minder passend vinden.
Het bestuur komt op 13 februari bijeen voor een besluit.
Europamania in je mailbox?
Wil je deze Europanieuwsbrief elke week per mail ontvangen? Schrijf je dan hier in. En hier zijn eerdere afleveringen.
Waar moeten we deze week op letten?
• De discussie over de bestraffing van oorlogsmisdaden in Oekraïne loopt volop. Bij de Brusselse denktank EPC is maandagmiddageen debat over dit thema.
• Denktank Bruegel discussieert dinsdag over de vraag hoe het EU-klimaatbeleid te financieren. Hoe werken groene obligaties?
• De Duitse vice-kanselier Robert Habeck en de Franse minister van economische zaken Bruno Le Maire praten dinsdag met officials van het Witte Huis. Dit om hun zorg te uiten dat de VS groene Europese bedrijven binnenhalen.
• Woensdag spreekt het Hof van Justitie van de EU zich uit over de vraag op welk moment Nederland de verblijfsvergunning kan vernietigen van mensen die zich schuldig maken aan criminaliteit. De drie mensen waarom het gaat verbleven al meer dan dertig jaar in Nederland.
• De milieucommissie van het Europees Parlement stemt donderdag over een set maatregelen die van belang zijn voor het Europese klimaatbeleid, zoals onder meer de CO2-grensheffing.
• De EU-regeringsleiders komen donderdag en vrijdag bijeen. Ze gaan het hebben over migratie en over het Europese antwoord op het Amerikaanse groene investeringsprogramma IRA (lees het verhaal van FD-correspondent Ria Cats).
Meer lezen?
De elite Liz Truss schreef een essay voor de Sunday Telegraph over de crash van haar kortstondige premierschap. Samengevat: de mislukking lag aan anderen. Lees ook het verhaal van FD-correspondent Joost Dobber.
Uber Uber Wat deed Neelie Kroes nou precies voor Uber? En wanneer? Vorige week gaf het kabinet interne correspondentie vrij, nadat het in december stelde dat de fiscus Uber niet had bevoordeeld. Ga even voor zitten de nieuwe stukken.
Leo's onderweg Canada is begonnen met het transport van Leopard-tanks naar Oekraïne. De Portugese regering gaat er ook sturen, eind maart.
Affront Verjaagt Rusland Frankrijk uit West-Afrika? vraagt Le Figaro zich af. Op de dag dat de Russische minister van buitenlandse zaken Sergej Lavrov een bezoek brengt aan Mali.
Stralend België besloot de sluiting van kernreactoren uit te stellen, en de Franse president Macron denkt daar nu ook hardop over na. Maar kan verlenging van de levensduur wel? vraagt Libération zich af.
Op herhaling De Duitse minister van defensie Christine Lambrecht stapte al op, nu is er ergernis over minister van justitie Buschmann (FDP).
Europamania wordt geschreven door Han Dirk Hekking. Volg ook de FD-Brusselaars Ria Cats en Mathijs Schiffers. Heb je opmerkingen of nieuws? Laat het weten via feedback@fd.nl.
