Groot-Brittannië mag Mike Lynch uitleveren aan de VS. Daar loopt de voormalige ceo van IT-bedrijf Autonomy risico op 25 jaar cel. Hij zou de boel hebben belazerd toen hij zijn bedrijf in 2011 verkocht aan Hewlett-Packard. Lynch ontkent.
Ooit werd Mike Lynch de Britse Bill Gates genoemd. Zijn levensloop spreekt tot de verbeelding: slimme zoon van een brandweerman en een verpleegster gaat naar de universiteit van Cambridge, richt met een lening van 2000 Britse pond zijn eerste bedrijfje op en eindigt als gevierd techondernemer en miljardair.
In 2006 krijgt hij een hoge Britse onderscheiding voor zijn verdiensten, de OBE. Hij is lid van de Royal Academy en van de Royal Academy of Engineering, premier David Cameron vraagt hem als adviseur voor zijn Council for Science and Technology, hij zit in het bestuur van de BBC, de British Library en Kew Gardens, hij doet aan filantropie als bestuurder van het Crick Institute voor kankeronderzoek — kortom: Lynch is al jaren een gevierd lid van de Britse maatschappij.
Die status dreigt hem nu te worden ontnomen vanwege een 'dingetje' uit 2011. De overname van zijn softwarebedrijf Autonomy dat jaar door het Amerikaanse Hewlett-Packard (HP) mondde al snel uit in een rel. Een jaar nadat de Amerikanen Lynch $11 mrd hadden betaald, schreven ze al $8,8 mrd af op de aankoop.
Volgens HP heeft Lynch de winst van Autonomy voorafgaand aan de deal kunstmatig opgepompt. Lynch ontkent alle beschuldigingen. 'HP heeft een lange geschiedenis van mislukte overnames', zegt hij, 'Autonomy is niets dan het zoveelste succesvolle bedrijf dat HP heeft vernietigd.'
In Londen loopt al jaren een civiele zaak van HP tegen Lynch (en van Lynch tegen HP), maar die wordt doorkruist door een strafzaak van het Amerikaanse Department of Justice tegen Lynch en enkele andere kopstukken van Autonomy. De aanklacht luidt onder meer: samenzwering en fraude, waarvoor Lynch maximaal 25 jaar kan krijgen. Na jaren vergeefs verzet — want waarom zouden Amerikanen het recht hebben iemand te vervolgen voor een overname die in Groot-Brittannië plaatsvond op basis van Brits recht? — heeft de rechter onlangs beslist dat Lynch mag worden uitgeleverd aan de Verenigde Staten.
Voor de sappige details moeten we terug naar precies tien jaar geleden: augustus 2011. De ingrediënten van het drama zijn geschikt voor een spannend filmscenario dat de kijker na afloop in dubio achterlaat. Ging de kostbaarste overnameflop van de 21ste eeuw tot nu toe fout omdat Autonomy de boel fleste, of was HP zo begerig en blind dat het bedrijf willens en wetens op een zeperd afstevende?
In reconstructies is erop gewezen dat HP wel heel veel wilde betalen voor Autonomy: tien keer de jaaromzet van grofweg $1 mrd. De aankoopprijs betekende ook nog eens een opslag van 70% op de beurskoers. Een premie voor de aandeelhouders is gebruikelijk, maar zo veel?
Maar ja, hoe gaan die dingen? HP had net een nieuwe baas gekregen, een buitenstaander in Silicon Valley. Léo Apotheker, afkomstig van het Duitse SAP, is een echte softwareman en hij kondigt direct radicale veranderingen aan. HP was met een omzet van $40 mrd de grootste pc-producent ter wereld, maar daar moest het bedrijf vanaf, vond hij. Twee kleinere overnames van softwarebedrijven liepen tot zijn frustratie stuk, maar nu had hij zijn oog laten vallen op Autonomy.
De raad van commissarissen, die ook net grotendeels was vervangen, werd in tweeën gesplitst om de verkoop van de pc-divisie en de aankoop van Autonomy te begeleiden. Waarschuwingen van cfo Cathie Lesjak dat het bedrijf te duur was en alle cash zou opsouperen, werden in de wind geslagen. Opmerkingen tijdens het onafhankelijke boekenonderzoek van Autonomy dat er iets niet klopte, bereikten het bestuur nooit.
En toen kwam de dag waarop HP de wereld liet weten dat het voortaan een softwaremaker was, en dat het daarvoor $11 mrd had uitgetrokken. De beurskoers zakte direct met 20%. Vijfendertig dagen later — de overname van Autonomy was nog niet eens een feit — vloog Apotheker de laan uit.
Er zijn ook feiten die niet in het voordeel van Lynch spreken. Bijvoorbeeld dat hij bekend stond als een prikkelbaar heerschap en dat hij regelmatig aanvaringen had met Britse analisten die op zoek waren naar betrouwbare cijfers over Autonomy. De accountant van Autonomy, Deloitte kreeg vorig jaar september een boete van 15 mln pond van de Financial Reporting Council, de Britse AFM, vanwege serieuze en herhaalde fouten in de controle van de boeken van het bedrijf tussen 2009 en 2010. Dat is ook niet echt een aanbeveling. Dat roept ook de vraag op of de Britse Serious Fraud Office in 2015 niet een beetje te snel was met haar conclusie. De SFO oordeelde toen dat er onvoldoende bewijs was om tot een veroordeling te komen in de zaak van HP tegen Lynch. Ze liet de zaak lopen, tot ongenoegen van de Amerikanen.
Lynch zelf werd in 2012 de laan uitgestuurd door de opvolger van Apotheker, Meg Whitman. Zij was de eerste die Lynch ervan beschuldigde dat hij de cijfers bewust had gemanipuleerd. Dat ontlokte Lynch de opmerking hoe je $8,8 mrd aan waarde af kunt schrijven als je eerst een boekenonderzoek hebt uitgevoerd met driehonderd man.
In zijn vrije tijd houdt Lynch zich op zijn boerderij in Suffolk bezig met het fokken van zeldzaam geworden koeien- en varkensrassen. Als tiener speelde hij in een jazzbandje, als klarinettist. Zijn familie is van oorsprong Iers. Dat gaf hem net een andere kijk op de wereld, zegt hij in een interview op Youtube, die hij nodig had om succesvol te zijn in technologie. 'Die blik van de buitenstaander die zich altijd afvraagt “waarom?” is een voordeel in mijn tak van sport.'
Mochten de Britten overgaan tot uitlevering, dan staat Lynch niet direct voor het hekje van de rechter in San Francisco, waar HP zijn hoofdkwartier heeft. Hij kan nog in beroep.
Bronnen (onder meer): The Wall Street Journal, The New York Times, The Guardian, Businessinsider, LeadersIn.
